اجرت و هزینه تعویض تسمه تایم و دینام انواع خودرو 1403

اجرت تعویض تسمه تایم برای خودروهای مختلف چقدر است؟ اصولا تسمه تایم چیست و چه وظیفه‌ای در موتور بر عهده دارد؟ هزینه تعویض تسمه دینام ماشین‌های داخلی چقدر تمام می‌شود؟ در این مقاله از مجله خودرو همراه مکانیک با ما همراه شوید تا به همه این سوالات پاسخ دهیم.

اجرت تعویض تسمه تایم ماشین‌های داخلی چقدر است؟

دستمزد تعویض تسمه تایم برای خودروهای مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال اجرت تعویض تسمه تایم ال ۹۰ به دلیل پیچیدگی و سختی بیشتر عملیات تعویض، نسبت به اجرت تعویض تسمه تایم پراید بسیار بالاتر است. اجرت تعویض تسمه تایم سمند ef۷ وضعیت مشابهی دارد و به دلیل سختی بیشتر، مبلغ بالاتری را هم می‌طلبد.

در جدول زیر هزینه تعویض تسمه تایم اکثر خودروهای داخلی همچون پراید و ۲۰۶، سمند، ال نود و… به تفکیک ذکر شده است. میانگین قیمت کیت تسمه تایم خودروهای مختلف شامل تسمه و بلبرینگ‌های همراه آن نیز در جدول آورده شده تا بتوانید برآورد کامل‌تری نسبت به هزینه تعویض تسمه تایم اتومبیلتان در سال 1403 داشته باشید. البته به دلیل شرایط خاص بازار و نوسانات اقتصادی حاکم بر آن، احتمال افزایش قیمت تسمه تایم و تسمه دینام همچون سایر قطعات یدکی همواره در بازار وجود دارد.

تسمه تایم چیست و چه کاربردی دارد؟

بعد از آنکه نسبت به اجرت تعویض تسمه تایم خودروهای پرفروش داخلی آگاه شدید، بهتر است با این قطعه و وظیفه آن بیشتر آشنا شوید و بدانید چرا باید هزینه نسبتا بالایی جهت تعویض دوره‌ای آن صرف کنید.

اگر با اصول کار پیشرانه‌های احتراقی آشنا باشید، می‌دانید که به طور کلی موتور از دو بخش بلوک سیلندر و سرسیلندر تشکیل شده است. پیستون‌های درون بلوک سیلندر توسط میل‌لنگ به حرکت درمی‌آیند و در قسمت سرسیلندر نیز سوپاپ‌ها به طور هم‌زمان بالا و پایین می‌روند تا عملیات ورود مخلوط سوخت و هوا به داخل سیلندر، انفجار، کار و تخلیه دود انجام گیرد تا موتور خودرو روشن شود و به کار خود ادامه دهد.

 اما به‌منظور آنکه موتور به بهترین صورت کار کند، نیاز است تا زمان‌بندی دقیقی بین حرکت پیستون درون سیلندر و باز و بسته شدن سوپاپ‌ها در سرسیلندر وجود داشته باشد. بدین منظور واجب است که موقعیت میل‌سوپاپ نسبت به میل‌لنگ در وضعیتی ثابت قرار داشته باشد و هر دو با سرعت مشخص نسبت به هم دوران کنند تا موتور بتواند به طور دقیق کار خود را انجام دهد.

بدین منظور مهندسان از یک تسمه به نام تسمه تایم یا تسمه تایمینگ جهت انتقال نیروی میل‌لنگ به میل‌سوپاپ و به چرخش درآوردن آن با زمان‌بندی دقیق، استفاده کرده‌اند. درواقع تسمه تایم در یک طرف روی چرخ دنده سر میل‌لنگ قرار می‌گیرد و در طرف دیگر به چرخ دنده سر میل‌سوپاپ متصل است؛ بدین ترتیب میل‌سوپاپ نیروی خود را از میل‌لنگ دریافت کرده و با زمان‌بندی ثابت نسبت به میل‌لنگ به چرخش درمی‌آید. درنتیجه سوپاپ‌ها در تایم مشخص باز و بسته می‌شوند و موتور به‌صورت دقیق کار خواهد کرد. گفتنی است در بسیاری از خودروها بجای تسمه از زنجیر تایم استفاده می‌شود.

در این بین علاوه بر چرخ دنده سر میل‌لنگ، تسمه تایم و چرخ دنده سر میل‌سوپاپ، یک یا دو غلتک هرزگرد یا سفت کن نیز حضور دارند تا میزان کشش تسمه به حد استاندارد برسد. زیرا اگر تسمه تایم بیش از حد شل باشد، ممکن است جابجا شود یا بیرون بزند که در این صورت خطرات جدی برای موتور و سوپاپ‌ها به وجود خواهد آمد. اگر تسمه بیش از حد سفت باشد نیز امکان پاره شدن و بروز صدمات احتمالی برای سوپاپ‌ها به قوت خود باقی خواهد بود.

علائم تایم نبودن موتور چیست؟

نصب تسمه تایم روی میل‌سوپاپ و میل‌لنگ نیازمند دقت بالا است و باید حتما این دو قطعه در موقعیت‌های مشخص قرار داشته باشند تا تسمه روی آنها نصب و تایمینگ موتور به طور دقیق تنظیم شود. اگر به هر دلیلی موقعیت میل‌سوپاپ و میل‌لنگ نسبت به یکدیگر دچار خدشه شود، در این حالت موتور از تایم خارج شده و علائمی مثل قدرت کم موتور، شتاب پایین و در موارد حادتر شنیده شدن صدایی شبیه تق‌تق از سمت سرسیلندر که ناشی از برخورد سوپاپ‌ها با پیستون است، وجود خواهند داشت.

در موقعیتهایی نظیر از بین رفتن چند دندانه روی تسمه تایم و یا پارگی کامل تسمه، احتمال برخورد بسیار شدید سوپاپ‌ها با سر پیستون و کج شدن این قطعات وجود دارد. در این موارد خودرو روشن نخواهد شد و لازم است به تعمیرگاه ارجاع شود تا سرسیلندر باز شده و سوپاپ‌ها به طور کلی تعویض شوند. ضمنا اگر پیستون‌ها نیز آسیب دیده باشند، باید این قطعات را نیز با پیستون‌های نو جایگزین کرد.

زمان تعویض تسمه تایم چه موقع است؟

زمان تعویض تسمه تایم به طور کلی چیزی حدود ۵۰ تا ۷۰ هزار کیلومتر کارکرد عنوان شده است. البته بسته به کیفیت و جنس قطعات مصرفی، این بازه می‌تواند کمتر و یا بیشتر هم بشود. با توجه به سطح کیفی تسمه تایم‌های موجود در بازار کشورمان به‌ویژه انواع تسمه تایم‌های خودروهای داخلی که از لحاظ کیفی در سطح متوسط قرار دارند، به طور کلی توصیه می‌کنیم تسمه تایم اتومبیل خود را در بازه ۵۰ تا ۵۵ هزار کیلومتر تعویض کنید تا از بروز صدمات جدی برای پیشرانه و سرسیلندر جلوگیری به عمل آورید.

تسمه دینام چیست و چرا باید تعویض شود؟

تسمه دینام همان‌طور که از اسم آن مشخص است وظیفه به حرکت درآوردن دینام جهت شارژ باتری را بر عهده دارد. این تسمه از یک طرف به پولی سر میل‌لنگ متصل می‌شود و در طرف دیگر بعد از گذشتن از برخی هرزگردها و تسمه سفت‌کن‌ها به پولی سر دینام وصل است. در بسیاری از خودروها تسمه دینام وظیفه به گردش درآوردن کمپرسور کولر را نیز بر عهده دارد اما در برخی دیگر نظیر پراید و تیبا از تسمه مجزا جهت به گردش درآوردن کمپرسور کولر استفاده می‌کنند.

بنابراین واضح هست که اگر تسمه دینام پاره شود باتری شارژ نخواهد شد و بعد از خالی شدن کامل شارژ باتری، اتومبیل روشن نمی‌شود. همچنین در بسیاری از خودروها تسمه دینام وظیفه چرخاندن پمپ هیدرولیک فرمان را هم بر عهده دارد. در این صورت اگر تسمه دینام پاره شود فرمان نیز بسیار سفت شده و عملا رانندگی با خودرو کاری بسیار طاقت‌فرسا خواهد شد؛ حتی احتمال بروز خطر تصادف نیز می‌رود. بنابراین لازم است که تسمه دینام در بازه‌های زمانی مشخص که عموما بین ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر است، با قطعه نو تعویض شده تا احتمال پارگی آن به حداقل برسد.

 در پایان لازم است اشاره کنیم که علاوه بر خود تسمه تایم و تسمه دینام، معمولا توصیه می‌شود که بلبرینگ‌های سفت کن و هرزگرد آنها را نیز در هر مرتبه تعویض کنید تا خیالتان به طور کامل از این بابت راحت شود. البته بلبرینگ‌ها معمولا قیمت‌های بالایی دارند و اگر توان مالی شما این اجازه را نمی‌دهد که در هر مرتبه آن را تعویض کنید، توصیه می‌کنیم نهایتا هر دو مرتبه که تسمه تایم یا تسمه دینام را عوض کردید، بلبرینگ‌های مربوطه را هم حتما تعویض کنید. اگر در مرتبه دوم هم این کار را انجام ندهید، احتمال خرابی بلبرینگ، از جا دررفتن و پارگی تسمه تایم و تسمه دینام بسیار افزایش پیدا خواهد کرد.