امروزه، وجود انواع کیسه هوا (ایربگ) برای حفظ ایمنی سرنشینان داخل یک خودرو، ضروری است. در زمان حادثه، سیستم بازدارنده تکمیلی (SRS) یا کیسه هوا باد میشود و از جان افراد محافظت می‌کند. در ماشین‌های معمولی، حداقل یک ایربگ در فرمان وجود دارد، ولی در خودروهای پیشرفته می‌توان انتظار چندین کیسه هوا در قسمت‌های مختلف اتومبیل را داشت.
با این حال، بسیاری از افراد هنوز هم در مورد انواع کیسه هوا در خودرو نحوه عملکرد آنها، پرسش‌های بسیاری دارند. پس بیایید نگاهی دقیق‌تر به این آپشن ایمنی خودروهای امروزی بیاندازیم.
تاریخچه ساخت کیسه هوا
تاریخچه کیسه‌های هوا، به سال 1941 برمی‌گردد. یک مهندس آلمانی به نام والتر لیندرر و یک مهندس آمریکایی به نام جان دبلیو هتریک، اولین نوع از کیسه‌های هوا خودرو را طراحی کردند. لیندرر که متقاضی ثبت اختراع بود، در 12 نوامبر 1953 اختراعش را به نام خود ثبت کرد.
اما بعدها ثابت شد که سیستم لیندرر غیرعملی است؛ زیرا کیسه‌های هوا در حین تصادف نمی‌توانند به اندازه کافی و سریع باز شوند. بنابراین طراحی هتریک نیز متوقف شد، زیرا کارهای او دیگر مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار نگرفتند. سپس، فورد کیسه‌های هوا را به شکلی آزمایشی، در چند وسیله نقلیه خود معرفی کرد.
دستیابی به موفقیت واقعی هنگامی رخ داد که «آلن بری» سنسورهای مکانیکی را معرفی کرد که می‌توانستند کیسه‌های هوا را در عرض 30 هزارم ثانیه متورم کنند. به جای هوای فشرده شده، کیسه‌ها با استفاده از سدیم آزید باد می‌شدند؛ این نوآوری با برند کرایسلر به بازار عرضه شد. سپس در اوایل دهه 1990، کیسه هوا خودرو به سرعت در آمریکا رواج یافتند.
در دهه 1970، ایربگ‌ها به رانندگان وسایل نقلیه پیشنهاد شد، زیرا بسیاری از آنها از کمربند ایمنی استفاده نمی‌کردند. فورد کیسه‌های هوا را به کمپانی جنرال موتورز معرفی کرد. سپس اولین سری از خودروهای جنرال موتورز با داشتن کیسه‌های هوای، هفت کشته برجای گذاشت که به نظر می‌رسید یکی از ایربگ‌ها موجب کشته شدن یکی از افراد شده بود. بعدها، هنگامی‌که قوانین سختگیرانه رانندگی تدوین شدند، کمربند ایمنی اجباری شد و استفاده از کیسه‌های هوا به مرور در اکثر خودروها به یک آپشن مهم ایمنی تبدیل شد.
انواع کیسه هوا در خودرو و عملکرد آنها
کیسه هوا خودرو، برای محافظت از قسمت‌های مختلف بدنِ انسان در بخش‌های گوناگون خودرو قرار می‌گیرند که به شرح زیر است:
کیسه هوا جلو (Front Airbag)
پورشه 944 توربو 1987، اولین اتومبیلی در جهان بود که مجهزبه کیسه‌های هوای دوگانه برای راننده و همچنین مسافر بود. این کیسه‌های هوا، بر روی فرمان خودرو نصب می‌شوند تا از راننده و مسافر محافظت کنند. بسیاری از اتومبیل‌های جدید دارای سنسور وزن برای صندلی سرنشین جلو هستند که اگر کودکی بر روی آن نشسته باشد، از باد شدن کیسه هوا جلوگیری شود. برای اتومبیل‌های قدیمی‌تر که سنسور وزن ندارند، نیروی وارده از طریق کیسه هوا می‌تواند باعث آسیب دیدگی در کودکان خردسال شود، بنابراین پیشنهاد میشود کودکان زیر 13 سال حتما بر روی صندلی عقب بنشینند.
کیسه هوا جانبی بالا تنه (Side Torso Airbag)
کیسه هوا جانبی، در صورت بروز ضربه ناشی از تصادف به طرفین خودرو، از سرنشینان محافظت می‌کند. کیسه هوای جانبی به دو نوع کیسه هوا جانبی بالا تنه و کیسه هوا پرده‌ای تقسیم میشود. کیسه جانبی بالا تنه بین درب خودرو و سرنشین قرار دارد و در هنگام تصادف از طرفین، از بالا تنه سرنشین (آسیب‌های شکمی و لگن) محافظت می‌کند. بیشتر اتومبیل‌ها این کیسه هوا را در صندلی‌های جلو دارند، البته برخی از مدل‌های خودروهای لوکس، کیسه هوای جانبی بالاتنه را در قسمت عقب نیز ارائه می‌دهند.
کیسه هوا پرده‌ای (Curtain Airbag)
حال نوبت معرفی یکی دیگر انواع کیسه هوا خودرو، یعنی ایربگ پرده‌ای است. همان‌طور که از نامش پیدا است، روی سقف ماشین نصب میشود و در زمان تصادف، مانند پرده‌ای جلوی پنجره قرار می‌گیرد تا از سَر سرنشینان محافظت کند. گفته میشود کیسه‌های هوا پرده‌ای، باعث کاهش 45 درصدی آسیب‌های مغزی یا تلفات ناشی از ضربات جانبی برخورد با ماشین‌های شاسی‌بلند می‌شوند. معمولاً کیسه‌های هوا پرده‌ای، صندلی‌های جلو و عقب را پوشش می‌دهد، اگرچه در برخی از خودروهای بزرگ‌تر نیز می‌تواند از مسافران ردیف سوم نیز محافظت کند.
کیسه هوا زانویی (Knee Airbag)
کیسه هوای زانویی، برای محافظت از پاهای سرنشینان طراحی شده‌اند. این نوع ایربگ برای اولین بار، در مدل 1996 کیا اسپورتژ استفاده شد و از آن زمان به بعد جزو تجهیزات استاندارد ایمنی همه خودروها به‌شمار رفت. این کیسه هوا معمولاً در زیر فرمان نصب میشود تا جلوی برخورد سخت را بگیرد.
کیسه هوای زانویی از خُرد شدن زانو و استخوان ساق پا جلوگیری می‌کند (این آسیب یکی از صدمات شایع در برخوردهای شدید در سرعت‌های بالا است).
کیسه هوا عقب (Rear Airbag)
یکی دیگر از انواع کیسه هوا خودرو، ایربگ عقب است. این کیسه هوا به‌گونه‌ای طراحی شده‌است که از سرنشینانی که در قسمت عقب خودرو نشسته‌اند، در مقابل ضربه‌ای که به پشت خودرو وارد میشود محافظت کند. کیسه هوای عقب بر روی صندلی‌های پشتی نصب می‌شوند و از نظر مکانیسم نصب کمی پیچیده‌تر از کیسه هوای جلویی است. ناگفته نماند که تویوتا آی‌کیو برای اولین بار در سال 2008 این کیسه هوا را معرفی کرد.
عملکرد یک کیسه هوا
کیسه هوا خودرو از پارچه‌های کششی ساخته شده‌است و در نقاط مختلف اطراف وسیله نقلیه تعبیه شده‌اند. در حقیقت، ایربگ‌ها یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های سیستم ایمنی خودروها هستند. در هنگام بروز حادثه، کیسه‌های هوا خودرو خیلی سریع پُر از هوا می‌شوند تا مانند بالشی نرم از سرنشینان محافظت کنند. نحوه استقرار مناسب انواع کیسه هوا در خودرو جهت زنده ماندن و جلوگیری از آسیب در هنگام تصادف، بسیار مهم است.
اما ایربگ‌ها چگونه کار می‌کنند؟
اگر خودروی شما دچار حادثه شود (برخورد با وسیله نقلیه یا اجسام دیگر)، سنسورهای کیسه هوای خودرو که به ECU ایربگ شهرت دارند، باعث باز شدن کیسه هوا می‌شوند. سنسورهای کیسه هوا، قطعات الکترونیکی کوچکی هستند که نسبت به ضربه واکنش نشان می‌دهند. این سنسورها به چندین مجموعه مختلف از محرک‌ها ازجمله توقف ناگهانی، نیروی برخورد و سایر موارد پاسخ می‌دهند. برای مثال، سنسورهای ضربه‌ای که جهت و شدت ضربه را در قسمت جلو، عقب و دو طرف وسیله نقلیه اندازه‌گیری می‌کنند.
همچنین، سنسورهای صندلی که مشخص می‌کنند آیا کسی بر روی صندلی نشسته است یا خیر و همچنین مقدار وزن فرد را اندازه‌گیری می‌کنند. این سنسور برای جلوگیری از باد شدن کیسه هوا خودرو در زمان عدم حضور فرد در خودرو یا نشستن کودکان تعبیه شده‌است.
سنسورها، سیگنال‌ها را به واحد کنترل کیسه هوا خودرو منتقل می‌کنند که داده‌ها را تجزیه‌وتحلیل می‌کند و ویژگی‌های ایمنی مانند قفل کمربند ایمنی، قفل درب اتوماتیک و همچنین استقرار کیسه هوا را فراخوانی می‌کند. وقتی واحد کنترل حادثه را تشخیص داد، سیگنال را به سیستم متورم کننده می‌فرستد. این سیستم، بار شیمیایی را خاموش می‌کند و باعث انفجار گاز ازت میشود و کیسه هوا را پُر می‌کند. همچنان که ایربگ از ازت پُر میشود، از محفظه خود خارج شده و وارد فضای اتومبیل میشود تا از سرنشیان محافظت کند.
همه این‌ها در یک لحظه و اغلب در مدت زمانی بین 25 یا 50 میلی ثانیه اتفاق می‌افتند. بیرون پریدن و پُر شدن کیسه‌های هوا، تقریباً 200 مایل در ساعت سرعت دارد. بعد از پایان این فرآیند، ایربگ‌ها به طور خودکار به داخل محفظه خود می‌روند.
نکته: گاهی اوقات، کیسه‌های هوا می‌توانند صدماتی را به اشخاص وارد کنند. کیسه‌هایی که به خوبی مهار نشوند، موجب صدمه دیدن افراد می‌شوند.
جمع‌بندی بررسی انواع کیسه هوا خودرو
بسیاری از افراد می‌دانند که کیسه‌های هوا به‌طور فزاینده‌ای، به یک ویژگی ایمنی استاندارد در اتومبیل‌ها در سراسر جهان تبدیل شده‌اند. ایربگ‌ها در قسمت‌های مختلف خودرو قرار می‌گیرند تا از جان سرنشینان محافظت می‌کنند. سعی کنید اگر بودجه کافی دارید، بر روی خودرویی سرمایه‌گذاری کنید که مجهز به انواع ایربگ‌ها باشد. با‌این‌حال، ما امیدواریم که انواع کیسه هوا در خودرو و عملکرد آنها را به خوبی توضیح داده باشیم. اما نکته‌ای که باید در نظر بگیرید این است که، حتی اگر یک اتومبیل مجهز به کلیه کیسه‌های هوا باشد، نبستن کمربند ایمنی می‌تواند فاجعه بار باشد!
بیشتر بخوانید:
