ایرانیان سالها است که با خودروهای ساده آشنا هستند و به خرید آنها عادت کردهاند. درحقیقت، محدودیت بودجهای که مصرفکنندگان خودرو در کشورهای توسعهنیافته به آن مبتلا هستند، گزینهای به جز خرید خودروهای ساده را پیش روی آنها قرار نمیدهد. با این وجود، خرید خودروهای ساده تنها منحصر به کشورهای توسعهنیافته نیست و در بازهای، این خودروها کل جهان را به تسخیر خود در آوردند و در ایران نیز این موضوع صدق میکند از همین رو در مقاله « ساده ترین خودروهای تاریخ » نگاهی به بهترین و ساده ترین خودروهای جهان میاندازیم که بعضا در ایران نیز هستند.
اخبار خودرو در سطح جهان معمولا به جدیدترین محصولات خودروسازان میپردازند و فناوریهای بهکاررفته در آنها را مورد ستایش قرار میدهند؛ با این وجود، خرید مرسدس بنز کلاس S در توان طیف اندکی از مشتریان است و اکثریت فروش خودروسازان را خودروهای ساده و ارزان تشکیل میدهند. همزمان با رقابتی که بین خودروسازان لوکس در تولید خودروهای مدرن و مجهز شکل گرفته است، سایر شرکتها نیز در زمینه تولید خودروهای اقتصادی با یکدیگر رقابت میکنند.
اوج دوران تولید خودروهای ساده را میتوان دهههای 1950 و 1960 دانست. دورانی که به سالهای بعد از جنگ جهانی دوم شناخته میشود و شرکتهای خودروسازی برای تامین نیازهای مشتریان خود، ناچار به تولید خودروهای ساده و ارزان بودند؛ چراکه مشتریان به دلیل تبعات اقتصادی ناشی از جنگ جهانی دوم با کاهش قدرت خرید روبهرو شده بودند.
مفهوم سادگی در دنیای خودروسازی، ابتدا با کلمه ارزانی مترادف بود؛ اما همزمان با بهبود قدرت خرید مشتریان و گسترش صنعت خودروسازی، مفهوم سادگی با کیفیت ساخت خودرو عجین شد. در این نوشتار، نگاهی به « ساده ترین خودروهای تاریخ » خواهیم داشت و گزینههایی را نیز که در کشورمان به محبوبیت رسیدند، بررسی خواهیم کرد. لطفا با ما در ادامه مقاله ساده ترین خودروهای جهان همراه باشید.
سیتروئن 2CV، تولید سال 1948
اولین خودرویی که در مقاله ساده ترین خودروهای تاریخ به آن میپردازیم، سیتروئن 2cv است. شاید بتوان سیتروئن 2CV را معروفترین خودروی مردمی ساخت فرانسه دانست. طراحی و پیشتولید این خودرو، پیش از جنگ جهانی دوم آغاز شد؛ اما تولید انبوه آن، در سالهای پس از جنگ بود که موجب شد تا این خودرو شهرت جهانی پیدا کند. این خودرو حضور گستردهای در کشورمان نداشت؛ اما نمونه ارتقایافته آن، یعنی سیتروئن دایان که با نام ژیان شناخته میشد، محبوبیت فوقالعادهای در کشورمان پیدا کرد.
سیتروئن 2CV تا حد امکان ساده و ارزان ساخته شده است. طراح این خودرو، پیر ژول بولانگر بود که پیش از طراحی خودرو در شرکت لاستیکسازی میشلن فعالیت میکرد. به گفته او، سیتروئن 2CV یک دوچرخه بر روی چهار چرخ است که جایگزین مناسبی برای دوچرخه، اسب و کالسکه خواهد بود. موتور نسخه اصلی سیتروئن 2CV، تنها 9 اسببخار قدرت داشت و به جای چراغ راهنما نیز، راننده میتوانست دست خود را از شیشه بیرون بیاورد و به سایر رانندگان اعلام تغییر مسیر ارسال کند.
بی ام و ایستا، تولید سال 1955
پیش از آنکه بی ام و با سریهای 3 و 5 خود در جهان به شهرت دست یابد، این بی ام و ایستا بود که تواناییهای این شرکت را به رخ رقبا میکشید. طرح اصلی خودروی ایستا توسط شرکت ایتالیایی Iso انجام شد؛ اما بی ام و بود که نسخه تولید انبوه این خودرو را به بازار فرستاد.
بی ام و ایستا، همان چهارچوب و طرح اصلی بدنه را حفظ کرده بود؛ اما بی ام و پیشرانهای به قدرت 12 اسببخار را در قلب این خودرو جای داده بود که برای ابعاد کوچک ایستا کافی به نظر میرسید. بی ام و ایستا مابین خودرو و موتورسیکلت قرار داشت و در برخی کشورها از جمله انگلستان برای آنکه با مالیات کمتری به دست مصرفکننده برسد، با سه چرخ به تولید میرسید تا در دسته موتورسیکلتها طبقه بندی شود. البته در این مقاله، این دستگاه خودرو محسوب میشود تا جای مناسبی در فهرست ساده ترین خودروهای جهان برای خود داشته باشد.
موریس مینی ماینر، تولید سال 1959
تقریبا نکتهای در خصوص موریس مینیماینر وجود ندارد که گفته نشده باشد. همگان این خودروی کوچک انگلیسی را میشناسند و حتی افرادی که نام این خودرو را بلد نیستند، آن را در مجموعه سریال مستربین مشاهده کردهاند. موریس مینی، توسط سر الک ایسیگونیس طراحی شد و با هدف جایگزینی خودروهای حبابی به تولید رسید.
برخلاف خودروهای سهچرخه با پیشرانه موتورسیکلت که در آن دوران رواج داشتند، مینیماینر واقعا یک خودرو بود و با ارائه ترکیب موتور چهارسیلندر و گیربکس چهارسرعته، مصداق عینی خودروی مردمی بریتانیا محسوب میشد. در ساخت مینیماینر، تاکید خاصی بر سادهبودن رعایت شده و به این خاطر، سرعتسنج به قسمت میانی داشبورد منتقل شده است. مینیماینر تا سال 2000 میلادی روی خط تولید قرار داشت و در نسخههای مختلف راستفرمان و چپفرمان به تولید رسید که برخی نسخههای آن، در کشورمان نیز موجود هستند.
ترابانت 601، تولید شده سال 1964 خودرویی ناشناس در ساده ترین خودروهای تاریخ
ترابانت 601، بهعنوان نمایندهای از بلوک شرق و دوران جنگ سرد در این لیست حضور دارد. ترابانت 601 خودروی مردمی آلمان شرقی بود که با هدف جایگزینی ترابانت 600 به تولید رسید. ترابانت 601 قرار بود تا در نهایت سادگی به تولید برسد؛ بنابراین به مواردی همچون پیشرانه چهارزمانه نیاز نداشت.
ترابانت 601 برخلاف نسخه قبلی خود، حدود سی سال روی خط تولید قرار داشت و خریداران آن نیز به خودرویی با پیشرانه موتورسیکلت و بدنه ساختهشده از دوروپلاست رضایت دادند. بزرگترین تغییر ترابانت 601 در سال 1990 رخ داد؛ زمانیکه پیشرانه چهارسیلندر 1.1 لیتری فولکس واگن پولو روی این خودرو نصب شد. با فروپاشی دیوار برلین در سال 1991 و اتحاد دو آلمان، دیگر مردم آلمان شرقی مجبور نبودند ترابانت 601 بخرند و تولید این خودرو در سال 1991 متوقف شد.
فورد فستیوا، تولیدشده سال 1986
شاید معروفترین گزینه بین فهرست ساده ترین خودروهای تاریخ در بین ما ایرانیان این خودرو است. فورد فستیوا یکی از سادهترین خودروهای بازار ایالات متحده در دهه 1980 بود که در اصل توسط مزدا توسعه یافته بود. فورد برای پاسخ به نیاز مشتریانی که به دنبال خرید خودروهای کوچک و کممصرف بودند، دست به دامان مزدا شد و فورد فستیوا، حاصل این همکاری آمریکایی – ژاپنی بود که در سال 1986 به تولید رسید.
بعدها، نسخهای از این خودرو نیز توسط کیاموتورز به تولید رسید که همه ما آن را به نام پراید میشناسیم و برای سالهای متمادی توسط سایپا تولید میشد و البته تولید نسخه وانت آن همچنان ادامه دارد. نسخه اصلی فورد فستیوا با پیشرانه 1.1 لیتری به قدرت 48 اسببخار به دست مشتریان میرسید؛ اما کیا پیشرانههای قویتری را برای پراید استفاده کرد و بعدها نیز سایپا با تولید نسخه انژکتوری، این قدرت را افزایش داد.
دوو ماتیز، تولید سال 1998؛ گزینه محبوب فهرست ساده ترین خودروهای تاریخ
نسل اول دوو ماتیز در سال 1998 به تولید رسید و هنر سادهسازی کرهایها را به نمایش گذاشت. ازآنجاییکه دوو تصمیم داشت تا ماتیز را در گسترده وسیعی از کشورها به فروش برساند، ناچار بود تا این خودرو را ساده کند. دوو ماتیز همزمان در ازبکستان و بلژیک به فروش میرسید و دوو ناچار بود تا حد واسطی از کیفیت و قیمت را در ماتیز ارائه دهد. طرح اولیه دوو ماتیز در سال 1993 توسط ایتال دیزاین بهعنوان مدل مفهومی Lucciola معرفی شد. ایتال دیزاین ابتدا این طرح را به فیات پیشنهاد کرد، اما پس از آن که فیات مدل مفهومی Lucciola را رد کرد، کرهایها تصمیم گرفتند این خودرو را به تولید برسانند تا در فهرست ساده ترین خودروهای تاریخ جایی برای خود داشته باشند.
قدرت دوو ماتیز از پیشرانه 800 سیسی تامین میشد که 52 اسببخار قدرت تولید میکرد و متعلق به دیگر خودروهای کوچک دوو بود. دوو ماتیز در فاصله سالهای 1379 تا 1383 توسط کرمان موتور به تولید رسید و بهسرعت در بین مشتریان ایرانی به محبوبیت دست یافت. بعدها، شرکت چینی چری نیز نسخه کپیشده این خودرو را با نام چری QQ تولید کرد که در کشورمان با نام ام وی ام 110 شناخته میشود.
داچیا لوگان، تولید سال 2004؛ شاید بهترین گزینه در فهرست ساده ترین خودروهای تاریخ
داستان تولید خودروهای ساده و ارزان با پایان قرن بیستم شکل دیگری به خود گرفت و این وظیفه بر عهده خودروسازان اروپای شرقی قرار گرفت که عمدتا در مالکیت خودروسازان بزرگی همچون رنو و فیات قرار دارند. لوگان نیز یکی از همین خودروها است که نسل اول آن در سال 2004 توسط خودروساز رومانیایی یعنی داچیا به تولید رسید
داچیا در تولید لوگان سه هدف را دنبال میکرد که عبارت بودند از: مدرنبودن، قابلاطمینانبودن و مقرونبه صرفهبودن. به غیر از سه مورد گفتهشده، هر مشخصه دیگری همچون طراحی، در درجه دوم اهمیت قرار داشت و به همین دلیل است که افراد بسیاری، طراحی لوگان را قدیمی و ازمدافتاده توصیف میکنند. با این حال، داچیا لوگان به گزینهای مناسب برای خریداران در اقصی نقاط جهان تبدیل شد.
داچیا لوگان در کشورمان با نام رنو تندر 90 یا رنو ال 90 شناخته میشود. تولید این خودرو از سالهای میانی دهه هشتاد خورشیدی در ایران خودرو و سایپا آغاز شد و در ابتدا، قرار بود تا این خودرو جایگزین پیکان شود؛ اما قیمتگذاری صورتگرفته، خودروی اقتصادی اروپای شرقی را به سمت رقابت با پژو 206 صندوقدار و پژو پارس سوق داد. تولید تندر 90 در نمونههای دندهای، اتوماتیک و پلاس تا سال 98 ادامه داشت و بعدا، نسخه هاچبک آن یعنی رنو ساندرو نیز به بازار کشورمان عرضه شد.
داچیا لوگان در بازار خاورمیانه و آمریکای جنوبی آمار فروش فوقالعادهای را کسب کرد؛ اما موفقیت لوگان تنها محدود به کشورهای درحالتوسعه نبود. در کشورهای اروپای غربی نظیر فرانسه، شرکتهای خودروسازی برای سالها به دنبال عرضه خودرویی ارزانقیمت بودند که به رقیب صفرکیلومتر خودروهای کارکرده تبدیل شود. داچیا لوگان این رویا را به حقیقت تبدیل کرد و اکنون، مشتریان میتوانستند با پرداخت وجه موردنیاز برای خرید خودروی دستدوم، داچیا لوگان صفرکیلومتر را خریداری کنند.
بعدها براساس داچیا لوگان، نسخهای هاچبک با نام داچیا ساندرو به تولید رسید. مطابق آمارها، تاکنون چهار میلیون داچیا لوگان در سراسر جهان به فروش رسیده و این شرکت به یکی از سودآورترین زیرمجموعههای اتحاد رنو نیسان تبدیل شده است. نسل سوم داچیا لوگان نیز چندی پیش توسط این خودروساز رومانیایی رونمایی شد.
کلام پایانی بررسی ساده ترین خودروهای تاریخ
به انتهای مقاله ساده ترین خودروهای جهان رسیدیم. خودروهای ساده در اواسط قرن بیستم و پس از جنگ جهانی دوم زاده شدند و دلیل آن، تقاضای مشتریان به خرید خودروهای ارزان با حداقل تجهیزات و امکانات ممکن بود؛ چراکه مصرفکنندگان در سراسر جهان فقیر شده بودند و اروپای غربی از یک جنگ ویرانگر بیرون آمده بود. خودروهایی نظیر مینیماینر، حاصل تفکر این دههها هستند.
روند تولید خودروهای ساده در دهههای بعدی، با بحران انرژی همگام شد که ایالات متحده را تحتتاثیر خود قرار داد. نیازهای مشتریان در آمریکای شمالی بهیکباره تغییر یافت و مشتریان به جای سدانهای سایز بزرگ و پرمصرف، به خرید هاچبکهای ساده و کم مصرف متمایل شدند.
با ورود خودروسازی به قرن بیست و یکم، روند تولید خودروهای ساده دچار دگردیسی شد. خودروهای ساده دیگر اتومبیلهایی کسلکننده و ناایمن تلقی نمیشوند؛ بلکه محصولاتی مدرن، پاک و بادوام برای استفاده در ناوگان حملونقل عمومی و خصوصی هستند. خودروهایی نظیر میتسوبیشی میراژ، هیوندای اکسنت و داچیا لوگان، خودروهای ساده شناختهشده در دنیای امروزی هستند که به نظر میرسد با توجه به بحران اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا، موفقیتهای ادامهداری در انتظار آنها باشد.
بیشتر بخوانید
درمیان خودرو های ساده ارزان وکم مصرف ومتناسب زمان وپرفروش ترین خوورو دنیا فولکس بیتل….قورباغه ای….را فراموش کردید
با عرض پوزش منظور فیات 850cc
بود.
سلام
فیات 85 مدل 195 که تصویر آن در بالای
پست هست از قلم افتاده من خودم یک دستگاه آنرا داشتم.
از مطالب سودمند تان متشکرم.
بسیار عالی و آموزنده بود