روغن سوزی ماشین جزو معایبی محسوب میشود که اگر خودرو به آن دچار شد، نیاز دارد تا در سریع‌ترین زمان ممکن تعمیر شود؛ وگرنه احتمال خرابی کامل موتور و صرف هزینه‌های بیشتر جهت تعمیر اتومبیل اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. با توجه به اهمیت این موضوع سعی داریم تا در این مقاله ضمن معرفی عیب روغن سوزی خودرو و علائم آن، نحوه تعمیر روغن سوزی ماشین و فرآیند مربوطه را به طور خلاصه به اطلاع برسانیم. بنابراین بهتر است که در ادامه با «مجله خودرو همراه مکانیک» همراه شوید.
روغن سوزی ماشین چیست؟
همان‌طور که اطلاع دارید خودروهای چهارزمانه به منظور تامین نیروی مورد نیاز خود لازم است سوخت‌های فسیلی نظیر بنزین و گازوئیل را بسوزانند و انرژی آنها را بیرون بکشند. در این میان روغن موتور نیز وظیفه روانکاری قطعات متحرک و ثابت را بر عهده دارد تا پیشرانه با حداقل اصطکاک و حداکثر راندمان وظیفه خود را انجام دهد.
بنابراین هیچ نیازی نیست که روغن موتور وارد محفظه سیلندر شده و در فرآیند تامین انرژی به ایفای نقش بپردازد. هرگاه به هر دلیلی روغن موتور به محفظه سیلندر راه پیدا کند و همراه با مخلوط بنزین و هوا سوزانده شود، آنگاه در اصطلاح می‌گویند که موتور خودرو به روغن سوزی افتاده است.
دلایل روغن سوزی خودرو
از جمله دلایل روغن سوزی ماشین می‌توان به خرابی رینگ و پیستون اشاره کرد. اگر رینگ و پیستون از ابعاد استاندارد خود خارج شوند و یا به هر دلیلی نقصی در آنها ایجاد شود، ممکن است روغن وارد شده به محفظه سیلندر حین بالا رفتن پیستون، در برگشت توسط رینگ کمپرس به طور کامل پاک نشود و بدین ترتیب در مرحله انفجار همراه با بنزین بسوزد. وجود خراش روی دیواره سیلندر و یا ازدیاد قطر آن نیز می‌تواند نتیجه مشابهی را به دنبال داشته باشد.
وجود ایراد و لقی در گیت و سیت سوپاپ نیز ممکن است نفوذ روغن به درون محفظه سیلندر و بروز عیب روغن سوزی خودرو را نتیجه دهد. ضمنا خرابی لاستیک ساق سوپاپ نیز می‌تواند از دلایل روغن سوزی ماشین باشد. در این مواقع کاسه‌نمد ساق سوپاپ که وظیفه جلوگیری از نفوذ روغن از بالای سرسیلندر به داخل محفظه احتراق را بر عهده دارد، نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و درنتیجه روغن از بالا به درون محفظه احتراق راه پیدا می‌کند و همراه با بنزین سوزانده میشود.
علاوه بر موارد فوق، روغن سوزی موتور ممکن است به خرابی واشر سر سیلندر ارتباط داشته باشد؛ چراکه اگر واشر سرسیلندر نتواند فضای بین مجاری روغن و سیلندر را به طور کامل آب‌بندی کند، آنگاه ممکن است که روغن به داخل محفظه استوانه‌ای سیلندر نفوذ کرده و منجر به بروز این عیب شود.
علائم روغن سوزی خودرو
روغن سوزی ماشین معمولا یک نشانه اصلی دارد و آن خروج دود آبی‌رنگ از اگزوز است. گاهی موارد دیده شده که گرچه در حالت عادی هیچ دود آبی‌رنگ از اگزوز خارج نمی‌شود، اما باز هم موتور به روغن سوزی افتاده و میزان روغن آن در فواصل زمانی کوتاه به شدت کاهش پیدا می‌کند.
به منظور تشخیص دقیق دود آبی‌رنگ اگزوز لازم است که بعد از گرم شدن موتور، یک نفر پشت فرمان نشسته و پدال گاز را به نحوی فشار دهد که دور موتور به محدوده ۵ یا ۶ هزار برسد. آن وقت اگر ماشین دچار روغن سوزی باشد حتما دود آبی‌رنگ از اگزوز خارج خواهد شد. اما شاید همین موتور در دور موتور ۳۰۰۰ دود آبی قابل تشخیص از خود منتشر نکند. البته در مورد خودروهایی که به صورت شدید از این عیب رنج می‌برند، در دور موتور عادی و یا در حالت درجا نیز به‌راحتی می‌توان خروج دود آبی‌رنگ از اگزوز آنها را مشاهده کرد.
استشمام بوی روغن سوخته از محفظه موتور و همچنین چرب شدن دیواره داخلی لوله خروجی اگزوز می‌تواند از دیگر نشانه‌ها و علائم روغن سوزی ماشین محسوب شوند. ضمن آنکه کاهش سطح روغن موتور در فواصل زمانی نسبتا کوتاه بدون هرگونه نشتی روغن از موتور را نیز می‌توان نشانه وجود روغن سوزی در خودرو دانست.
تعمیر روغن سوزی ماشین چگونه انجام میشود؟
معمولا برای تعمیر روغن سوزی ماشین لازم است که رینگ و پیستون تعویض شود. ضمن آنکه سرسیلندر نیز توسط تراشکار مجددا آب‌بندی شده و قسمت‌هایی همچون سیت و گیت سوپاپ، لاستیک ساق سوپاپ و دیگر موارد مورد نیاز روی سر سیلندر مورد سرویس قرار می‌گیرد.
همچنین اگر روغن سوزی مربوط به وجود ایراد روی دیواره داخلی استوانه سیلندر باشد، لازم است موتور به طور کامل پیاده شده و به تراشکاری ارجاع شود تا در آنجا محفظه داخلی سیلندر مورد پولیش یا لایه‌برداری قرار گیرد که در این صورت، فرایند تعمیر روغن سوزی هزینه بسیار بیشتری نسبت به تعویض رینگ و پیستون به دنبال خواهد داشت.
لازم به ذکر است خودروهایی نظیر پژو ۴۰۵ glx یا پژو ۲۰۶ تیپ ۲ و ۳ که از موتور با بوش سیلندر تر استفاده می‌کنند، جهت تعمیر استوانه سیلندر نیاز به پیاده‌سازی موتور و ارجاع به تراشکار ندارند. زیرا مکانیک می‌تواند بوش سیلندر این خودروها را به‌راحتی با قطعه نو تعویض کرده و روغن سوزی ماشین را رفع کند.
چه کار کنیم که ماشین به روغن سوزی نیفتد؟
بهترین کار برای پیشگیری از روغن سوزی خودرو تعویض به‌موقع روغن موتور و فشار نیاوردن به پیشرانه است که باعث میشود رینگ پیستون و دیواره داخلی سیلندر زودتر از موعد دچار خرابی نشوند و برای سال‌های سال موتور خودرو بدون ایراد به کار خود ادامه دهد.
همچنین سالم بودن سیستم خنک‌کننده موتور شامل رادیاتور، فن خنک‌کننده، ترموستات و غیره نیز می‌تواند تاثیر بسزایی در عدم روغن سوزی خودرو داشته باشد. چراکه اگر سیستم خنک‌کننده وظیفه خود را به درستی انجام ندهد یا به طور کامل خراب شود، ممکن است که حرارت موتور حتی برای مدت کوتاه به دمای غیرمجاز برسد و قطعات حساسی همچون رینگ و پیستون را دچار دفرمگی کند. خراب شدن رینگ و پیستون نیز نتیجه‌ای جز روغن سوزی و خرابی موتور نخواهد داشت.
کلام پایانی
به عنوان جمع بندی مقاله توصیه اکید می‌کنیم که سرویس و نگهداری موتور خودرو را کاملا جدی بگیرید و در فواصل زمانی مشخص نسبت به تعویض روغن موتور، فیلتر روغن، فیلتر هوا اقدام کنید تا موتور اتومبیل از ایراداتی همچون روغن سوزی تاحدودی مصون بماند. ضمن آنکه بهتر است گاهی به تعمیرکار مراجعه کرده و از عملکرد صحیح سیستم خنک‌کننده موتور مطمئن شوید. در زمان تعویض روغن موتور هم حتما از روغن استاندارد و اصل استفاده کنید تا عمر قطعات حساس نظیر رینگ پیستون، یاتاقان‌ها و... زود به پایان نرسد و موتور خودرو درگیر روغن سوزی نشود.
