بحران تولید خودرو در ایران؛ افت ۱۱ درصدی در چهار ماه اول

به گزارش همراه مکانیک به نقل از دنیای اقتصاد، خودروسازان بزرگ ایران در ادامه روند نزولی تولید خود، چهار ماه نخست سال را نیز با کاهش چشمگیر تیراژ پشت سر گذاشته‌اند. کاهش تولید که به دلیل سه عامل اصلی کمبود نقدینگی ریالی، چالش ارز و قطعی برق رخ داده است، نگرانی‌های جدی‌ای را در صنعت خودرو ایجاد کرده است. بنا بر گزارشات موجود، محصولات قدیمی‌ای که از رده تولید خارج شده یا در حال خروج هستند، نقش مهمی در این افت تولید داشته‌اند.

11 درصد افت تولید خودرو در 4 ماه ابتدایی!

بر اساس آمار منتشرشده توسط سامانه کدال بورس، کل تولید سه خودروساز بزرگ کشور (ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو) در چهار ماه ابتدایی امسال کمتر از ۲۹۱ هزار دستگاه بوده که در مقایسه با تیراژ مدت مشابه سال گذشته، حدود ۱۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد. این در حالی است که فعالان صنعت خودرو هشدار داده‌اند که بدون انجام اقدامات اصلاحی مانند افزایش قیمت کارخانه‌ای و تخصیص ارز، روند نزولی تولید ادامه خواهد یافت. با این وجود، سیاست‌گذاران توجه چندانی به این هشدارها نکرده‌اند و خودروسازان ناچار شده‌اند اولین ماه تابستان را نیز با افت تولید سپری کنند.

چالش‌های اصلی خودروسازان، شامل کمبود نقدینگی، ارز و همچنین قطعی برق، باعث شده است که تولید خودرو در این 4 ماه به طور مداوم کاهش یابد. طبق اعلام وزارت صمت، هدف تولید یک میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو برای امسال تعیین شده است. با توجه به این هدف، خودروسازان بزرگ باید به طور متوسط ماهانه نزدیک به ۱۱۰ هزار دستگاه تولید داشته باشند، اما با توجه به تولید ۲۹۱ هزار دستگاه تا پایان تیر، آن‌ها حدود ۱۵۰ هزار دستگاه از برنامه وزارت صمت عقب مانده‌اند و در صورت ادامه این روند، تولید سالانه به کمتر از ۹۰۰ هزار دستگاه خواهد رسید.

طبق آمار مالی، ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع حدود ۲۹۰ هزار و ۸۵۹ دستگاه انواع خودروی سواری را در 4 ماه نخست امسال تولید کرده‌اند که در مقایسه با تولید ۳۲۵ هزار و ۳۰۳ دستگاهی در مدت مشابه سال گذشته، حدود ۱۱ درصد کاهش داشته است. جزئیات تولید به تفکیک شرکت به شرح زیر است:

• ایران خودرو در 4 ماه نخست 1403: 161 هزار و 568 دستگاه (9 درصد افت نسبت به سال گذشته)
• سایپا به کمک پارس خودرو در همین مدت: 130 هزار دستگاه (12 درصد افت)
• پارس خودرو در همین مدت: 33 هزار و 353 دستگاه (21 درصد افت)

برای تحقق برنامه وزارت صمت در بخش خودروهای سواری، خودروسازان باید در 8 ماه باقی‌مانده سال حدودا یک میلیون خودرو تولید کنند، یعنی به طور متوسط ماهیانه ۱۱۲ هزار دستگاه. با این حال، تولید ماهانه خودروسازان در تیر حتی به ۸۰ هزار دستگاه هم نرسیده است. به هر‌حال، اگر بناست برنامه مدنظر وزارت صمت تحقق پیدا کند، موانع اصلی مذکور باید رفع شوند؛ در غیر این صورت، نه‌تنها تیراژ مورد نظر محقق نمی‌شود، بلکه احتمال کاهش تولید نسبت به سال گذشته نیز بالاست.