بی هیچ شک و تردیدی، باید گفت که خودروسازان چینی از ابتدای قرن بیست‌ویکم تاکنون، مسیر پیشرفت را یک‌شبه طی کرده‌اند و اکنون خودروسازان بزرگ چینی هم‌چون جیلی، چری، سایک و بی وای دی، در سطح جهان مطرح شده‌اند. شرکت چینی سایک، به‌تازگی محصولی را با نام ماکسوس V90 معرفی کرده است که یک ویلای متحرک لوکس است و آینده خودروهای خانه‌متحرک را دگرگون کرده است. به همین بهانه، در این مطلب سعی داریم به تاریخچه خودروهای خانه‌متحرک بپردازیم و سیر تحول آن‌ها را از ابتدا تاکنون پیگیری کنیم. پس اگر دوست دارید بدانید چرا خانه‌های متحرک ساخته شدند، ادامه این مطلب را از همراه مکانیک دنبال کنید.
خانه‌های موتوردار، از اقامت‌گاه موقت تا ویلای لوکس
خودروهای خانه‌متحرک یا خانه‌های موتوردار، در اوایل قرن بیستم پدیدار شدند. دلیل ساخت آن‌ها، نیاز به محل اقامت متحرکی بود که برای مسافرت‌های تابستانی اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها کاربرد داشته باشد و در عین حال، هزینه چندانی نیز به مالک تحمیل نکند. این وسایل نقلیه که مفهومی بین خودرو و خانه را به خود اختصاص می‌دهند، حس آزادی را به خریداران خودرو ارائه می‌کنند.
خودروهای خانه‌متحرک، در ابتدا خودروهایی بودند که اتاقک‌های چوبی به آن‌ها افزوده شده بود؛ درحالی‌که امروزه، خانه‌های موتوردار، وسایلی لوکس و کاربردی هستند که تمامی نیازهای یک کمپ را برطرف می‌کنند. خودروهای خانه‌متحرک، در دهه 1910 متولد شدند و با وجود تغییرات گوناگون، هم‌چنان حیات آن‌ها در صنعت خودروسازی ادامه دارد.
دهه 1910، آغاز تاریخ خودروهای خانه‌متحرک
هرکسی که با تاریخچه صنعت خودروسازی آشنا باشد، می‌داند که فورد مدل T این صنعت را دگرگون کرد و تولید خودرو را به شیوه‌ای که امروز می‌شناسیم، بنیان نهاد. شاید از خواندن این جمله تعجب کنید؛ اما باید گفت که فورد مدل T، سب شد تا خانه‌های موتوردار متولد شوند و این وسایل نقلیه وجود خود را مدیون فلسفه فوردیسم هستند.
نخستین نمونه از خودروهای خانه‌متحرک، درحقیقت نسخه‌هایی از فورد مدل T رودستر بودند که به قسمت عقبی آن‌ها، یک کابین چوبی برای استراحت اضافه شده بود. یکی از این خودروها که در سال 1915 ساخته شده است، اکنون در موزه وسایل نقلیه موتوری در ایالت ایندیانا قرار دارد و نمایان‌گر دوره تولد خودروهای خانه‌متحرک است.
دهه 1920 تا 1940، دوران تولد تریلرها
خودروهای تولیدشده در دهه‌های 1920 تا 1940، ضعیف‌تر از آن بودند که قدرت حمل یک خانه‌متحرک را روی شاسی خود داشته باشند؛ ازاین‌رو، طراحان تصمیم گرفتند تا تریلرهای اقامتی یا کاروان‌ها را خلق کنند. والی بیام، نخستین تریلر را در سال 1929 ساخت و این خودروها به‌زودی در سراسر ایالات متحده رایج شدند.
نمونه‌های اولیه تریلرها، شامل وسایل اولیه زندگی از جمله اجاق‌گاز و یخ‌دان بودند و برای مسافرت‌های جاده‌ای طولانی، مناسب به نظر می‌رسیدند. تریلرها در دهه 1930 و 1940 ارتقا یافتند و بهینه‌سازی‌های انجام‌شده روی آن‌ها، زمینه‌ساز تولید نخستین خودروهای خانه‌متحرک واقعی در دهه بعدی شد.
دهه 1950، تریلرهای اقتصادی، راهکاری برای تعطیلات در فضای پس از جنگ
جنگ جهانی دوم، در سال 1945 پایان یافت؛ اما تاثیرات اقتصادی آن، تا دهه‌ها مردم اروپای غربی و آمریکای شمالی را تحت تاثیر قرار داد. به همین دلیل، سازندگان تریلرها تصمیم گرفتند تا خانه‌های متحرک کوچک و اقتصادی تولید کنند. شرکتی که این نسل از تریلر را ایجاد کرد، Shasta نام داشت و این تریلرها امروزه نیز به همین نام شهرت دارند. تریلرهای کوچک Shasta، کاربردی و جمع‌وجور بودند و به همین دلیل، به‌سرعت در جامعه پس از جنگ رواج یافتند.
دهه 1960، نخستین خودروهای خانه‌متحرک واقعی پدیدار می‌شوند
یکی از شرکت‌های فعال در زمینه تولید تریلرها و کاروان‌ها در ایالات متحده، شرکت وینباگو بود که فعالیت خود را از سال 1958 آغاز کرد. شهرت اصلی این شرکت، در سال 1967 به دست آمد؛ زمانی که نخستین خودروی خانه‌متحرک به معنای واقعی، در مقیاس انبوه توسط این شرکت ساخته شد. این خانه‌ها که با حرف W مزین شده بودند، به قیمت پنج هزار دلار در آن سال فروخته شدند.
دهه 1970؛ دوج آمریکایی، فولکس واگن اروپایی
تا سال‌های پایانی دهه 1960، صنعت ساخت کاروان‌ها و خودروهای خانه‌متحرک در اختیار شرکت‌های کوچک و تخصصی آمریکایی بود؛ اما در این دوران، یکی از خودروسازان بزرگ ایالات متحده، تصمیم گرفت تا وارد بازی ساخت خودروهای مسافرتی شود. دوج که در آن سال‌ها دوره‌ای طلایی را سپری می‌کرد، با ساخت دوج تراوکو استانداردهای خودروهای خانه‌متحرک را جابجا کرد.
دوج تراوکو، خودرویی به اندازه یک اتوبوس بود و امکانات رفاهی بسیاری را در خود جای داده بود. استاندارد بالای دوج تراوکو به‌عنوان یک خودروی خانه‌متحرک، سبب شده بود که از این اتومبیل به‌عنوان وسیله‌ای برای تورهای تفریحی نیز استفاده شود.
در حالی که آمریکایی‌ها با دوج بزرگ و مجهز سرگرم بودند، در قاره سبز، فولکس واگن یک بار دیگر اقدام به ساخت خودرویی مردمی کرد. پس از معرفی فولکس واگن بیتل به‌عنوان خودرویی برای همه مردم، این شرکت فولکس واگن وستفالیا را به بازار عرضه کرد که با نام فولکس واگن باس شناخته می‌شود. این خودرو برای آلمانی‌هایی ساخته شد که قصد داشتند بدون‌دردسر در تابستان‌ها به سواحل ایتالیا سفر کنند و نگران اقامت در هتل‌های گران‌قیمت نباشند. فولکس واگن باس، به‌هیچ‌عنوان خودرویی منحصربه‌فرد محسوب نمی‌شد؛ اما به اندازه کافی جادار بود تا یک خانواده اروپایی برای سفرهای خود از آن استفاده کند.
دهه 1980، رشد انفجاری خودروهای خانه‌متحرک
روند رو به رشد خودروهای خانه‌متحرک، در دهه 1980 با یک انفجار روبرو شد. در این دهه، شرکتی به نام فلیت وود مدلی را وارد بازار کرد که به‌سرعت و در مقیاس گسترده به فروش رسید. فلیت وود از دهه 1950، در زمینه ساخت خودروهای خانه‌متحرک فعالیت می‌کرد و به اندازه کافی تجربه اندوخته بود تا محصولی شگفت‌انگیز به بازار عرضه کرد.
فلیت وود RV، آن‌قدر جذاب بود که در سال 1983 حدود چهار هزار دستگاه از آن به فروش رسید و هم‌چنان در جاده‌های سراسر ایالات متحده حضور دارد. اگر از طرف‌داران دنیای فیلم و سریال هستید، حتما فلیت وود RV را در سریال مشهور برکینگ بد به یاد خواهید آورد.
دهه 1990 و 2000؛ افزودن راحتی بیشتر به خودروهای خانه‌متحرک
فرمول ساخت خودروهای خانه‌متحرک در دهه 1970 و 1980 طرح‌ریزی شد؛ ازاین‌رو، در دهه‌های بعدی شاهد تغییرات گسترده‌ای نبودیم و تنها بر ایجاد راحتی بیشتر و فضای داخلی بهتر برای این خودروها تمرکز شد.
برای مثال، در یکی از خودروهای خانه‌متحرک معروف دهه 1990 و 2000 یعنی Coachmen Leprechaun، از فضای بالای سر راننده به عنوان تخت‌خواب اضافه استفاده شد. طراحان در این دوران، سعی کردند خودروهای خانه‌متحرک را بیشتر شبیه به خانه کنند؛ درنتیجه، هر آن‌چه یک خانواده متوسط آمریکایی انتظار داشت، در این خودروها یافت می‌شد.
دهه 2010؛ دوران محبوبیت کمپرها
در دهه دوم قرن بیست‌ویکم، کمپرها به‌شدت در بین اهالی سفر محبوب شدند و حتی در کشورمان نیز افراد مختلفی اقدام به ساخت کمپر کردند. پس از کسادی بازار خودروهای خانه‌متحرک طی چند دهه، بار دیگر مردم به استفاده از این وسایل علاقه‌مند شدند؛ هرچند ظاهر کمپرها با خودروهای خانه‌متحرک دهه‌های پیشین تفاوت داشت و تا حد زیادی، مینیمالیستی شده بود.
دهه 2020؛ رشد خودروهای خانه‌متحرک لوکس
پس از فروکش موج کمپرسازی در دهه 2010، بار دیگر خودروهای خانه‌متحرک لوکس در دهه 2020 رونق یافتند. در واکنش به موج طراحی مینیمالیستی دهه پیشین، اکنون طراحان بیشتر از همیشه به نصب المان‌های لوکس در کاروان‌ها روی آورده‌اند. میزهای گرانیتی، کفپوش چوبی و لوازم مختلف، سبب شده است تا امروزه این وسایل را خانه‌هایی لوکس بر روی چهارچرخ بدانیم.
البته این امر، سبب شده است تا قیمت خودروهای خانه‌متحرک افزایش یابد و همانند گذشته، برای عموم قابل استفاده نباشند. قیمت خودروهای خانه‌متحرک امروزی، بین دویست هزار تا دو میلیون دلار تخمین زده می‌شود.
جمع‌بندی؛ از تخت‌خواب چوبی به کلبه‌هایی لوکس
خودروهای خانه‌متحرک، در ابتدا تنها تخت‌خواب‌های چوبی متحرک بودند؛ سپس به خانه‌های یدکی تکامل یافتند و درنهایت، به ترکیبی از خودرو و خانه تبدیل شدند. امروزه، خودروهای خانه‌متحرک وسایل نقلیه لوکسی هستند که لذت یک تعطیلات فوق‌العاده را برای خانواده‌های کشورهای مرفه فراهم می‌کنند؛ بدون آن‌که سرنشینان تفاوتی میان این خودروها و خانه‌های واقعی حس کنند.
در طی دو دهه اخیر، شاهد دو روند افراطی بودیم که این صنعت را تحت تاثیر قرار داده است؛ درحالی‌که عده‌ای از افراد علاقه‌مند به طبیعت‌گردی و جوانان، کمپرهای ساده و مجهز می‌سازند، شرکت‌های خصوصی کوچک و متخصص، خودروهای خانه‌متحرک لوکس و گران‌قیمت را تولید می‌کنند. با وجود تمام تلاش افراد علاقه‌مند به طبیعت‌گردی برای حفظ سنت‌های کمپینگ، اکنون خانه‌های لوکس متحرک هستند که در صدر اخبار قرار دارند و به نظر می‌رسد این روند دست‌کم تا پایان دهه 2020 ادامه داشته باشد.
بیشتر بخوانید
