در این مقاله از سری مقالات مجله خودرو همراه مکانیک قصد داریم به بررسی دلایل به هم خوردن تنظیم فرمان خودرو بپردازیم. تنظیم بودن فرمان یا میزان بودن فرمان امری بسیار حیاتی در عملکرد صحیح آن بوده و توجه ویژه‌ای را می‌طلبد. در ادامه پس از شرحی مختصر بر سیستم فرمان، اهمیت تنظیم و میزان بودن فرمان و دلایل به هم خوردن این تنظیمات را برای شما مخاطبین همراه مکانیک شرح خواهیم داد. در ادامه با ما همراه باشید.
فرمان چیست؟
هنگامی که راننده فرمان خودرو را می‌چرخاند، این حرکت از طریق اجزای سیستم فرمان تبدیل به حرکت افقی شده و به چرخها انتقال می‌یابد. سیستم فرمان انواع مختلفی داشته و بسته به نوع فرمان، نحوه عملکرد آن نیز متفاوت خواهد بود.
|
مطالعه مقالات زیر را از دست ندهید |
اجزای سیستم فرمان
مهم‌ترین اجزای سیستم فرمان عبارتند از:
- غربیلک فرمان: اولین تجهیز سیستم فرمان غربیلک است که چرخش آن توسط راننده، جهت حرکت خودرو را مشخص می‌کند.
- ستون فرمان: ستون فرمان که تحت عنوان میل فرمان نیز شناخته میشود؛ واسطه بین غربیلک و جعبه‌فرمان بوده و حرکت غربیلک را به جعبه فرمان منتقل می‌کند.
- جعبه فرمان: شاید به جرات بتوان گفت که مهم‌ترین بخش سیستم فرمان، جعبه فرمان بوده و وظیفه افزایش گشتاور اعمالی و تبدیل حرکت دورانی فرمان به حرکت خطی را بر عهده دارد.
- اهرم‌بندی فرمان: اهرم‌بندی شامل قطعاتی چون شغال‌دست، سگ‌دست، پیتمن و… بوده و در انتقال حرکت فرمان به چرخ دخیل است.
انواع سیستم فرمان
سیستم فرمان در حالت کلی به 3 دسته تقسیم میشود: فرمان مکانیکی، فرمان هیدرولیکی و فرمان الکتریکی.
سیستم فرمان مکانیکی: در این سیستم پینیون حرکت چرخشی غربیلک را به دنده شانه منتقل می‌کند؛ دنده شانه نیز حرکت خطی دارد که این حرکت خطی در نهایت به چرخها انتقال می‌یابد.
سیستم هیدرولیکی: اگر با هر دو خودرو فرمان مکانیکی و هیدرولیکی رانندگی کرده باشید تفاوت این دو را کاملا احساس کرده‌اید. رانندگی با فرمان‌های مکانیکی بسیار خسته‌کننده بوده و اتفاقا یکی از دلایل ابداع فرمان‌های هیدرولیکی نیز همین مورد بوده است. در این سیستم با استفاده از یک پمپ، فشار روغن و سایر تجهیزات، حرکت فرمان به چرخها انتقال می‌یابد.
سیستم فرمان الکتریکی: فرمان الکتریکی جدیدترین سیستم فرمان است که با استفاده از یک موتور الکتریکی به راننده جهت چرخش فرمان کمک می‌کند. ازجمله مزایای این فرمان‌ها می‌توان به افزايش سرعت، عملكرد بهتر فرمان، حفظ تعادل و… اشاره کرد.
میزان فرمان چیست؟
میزان بودن فرمان یکی از اصول بسیار مهم در رانندگی ایمن است و به صورت ذیل تعریف میشود:
فاصله بین قسمت جلویی و عقبی در چرخهای جلو در اصطلاح بیانگر میزان فرمان است و چنانچه فاصله بین دهانه جلو و عقب چرخها یکسان نباشد؛ فرمان دیگر میزان نبوده و باید تنظیمات مجدد صورت گیرد. این فاصله بر اساس دستورالعمل شرکت‌های مختلف متفاوت بوده و عمدتا بین 3 تا 8 میلی‌متر است.
نشانه میزان نبودن فرمان
به مرور زمان و با توجه به سبک رانندگی و آسیب‌های به‌وجود آمده برای خودرو، زوایای چرخها به هم خورده و دیگر خودرو کارآیی سابق را نخواهد داشت. از مهم‌ترین نشانه‌های میزان نبودن فرمان، می‌توان به کشیده شدن فرمان به یک سمت، ساییدگی لاستیک‌ها، عدم تعادل خودرو در سرعت‌های بالا و… اشاره کرد. زمانی که فرمان میزان نباشد، به هنگام حرکت در مسیر مستقیم، غربیلک فرمان در وسط قرار نمی‌گیرد و شاید بتوان گفت این مورد، جهت تشخیص میزان نبودن فرمان، ساده‌تر از سایر نشانه‌ها است.
دلایل به هم خوردن میزان فرمان
به هم خوردن میزان فرمان به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- وقوع تصادفات شدید
- سبک رانندگی نامناسب
- تنظیم نکردن صحیح فرمان از ابتدا
- وجود دست‌اندازها و ناهمواری‌های زیاد در سطح خیابان‌ها و جاده‌ها
- آسیب در جلوبندی
زمان تنظیم میزان فرمان
معمولا کارشناسان خودرو توصیه می‌کنند سالی یکبار، میزان بودن فرمان چک شود و در صورت نیاز تنظیمات مجدد صورت گیرد، اما چنانچه به هنگام رانندگی با یکی از علائم میزان نبودن فرمان مواجه شدید، جهت تنظیم فرمان به مراکز مجاز و مطمئن مراجعه کنید.
نحوه تنظیم میزان فرمان
جهت تنظیم فرمان از دستگاه‌هایی استفاده میشود که به تناسب پیشرفت تکنولوژی، این دستگاه‌ها نیز پیشرفت کرده و تکامل یافته‌اند. جدیدترین نسل دستگاه تنظیم فرمان، دستگاه 8 سنسوره وایرلس سه‌بعدی است. از دیگر دستگاه‌ها در نسل‌های گذشته می‌توان به دستگاه 4 سنسوره وایرلس سه‌بعدی، سیستم دو سنسور الکترونیک و نابلودار پروژکتوری اشاره کرد.
اساس کار دستگاه‌های فوق عمدتا بر اندازه‌گیری‌های زیر استوار است:
اندازه‌گیری دهانه چرخ (Toe): این پارامتر به اندازه‌گیری زاویه بین چرخ و محور واصل بین چرخهای جلو و عقب می‌پردازد. دهانه چرخها می‌تواند به سمت داخل (Toe In) یا در اصطلاح Positive Toe یا به سمت خارج (Toe Out) و در اصطلاح Negative Toe باشد.
اندازه‌گیری سر چرخ (Camber): سر چرخ بیانگر زاویه بین محور عمودی چرخ و محور عمودی خودرو به هنگام دید از جلو یا دید از عقب است. سرچرخ نیز به‌صورت مثبت و منفی تعریف میشود.
اندازه‌گیری جلو و عقب بودن چرخها (Caster): این زاویه همانند شکل زیر تعریف شده و همانند موارد فوق به صورت مثبت و منفی خواهد بود.
تنظیم غربیلک فرمان: تنظیم غربیلک فرمان نیز در میزان بودن آن نقش حیاتی داشته و لذا به هنگام تنظیم فرمان باید نهایت دقت را به آن داشت.
دستگاه میزان فرمان با استفاده از سنسورهای موجود اندازه‌گیری‌های لازم را انجام داده و پس از آنالیز و تحلیل اطلاعات اندازه‌گیری‌شده، توصیه‌های لازم را به کاربر ارائه می‌دهد. پس از اعمال توصیه‌های فوق بر روی خودرو، اندازه‌گیری‌ها مجددا انجام میشود.
در نهایت ذکر این نکته ضروری است که برخی اوقات تصور بر میزان نبودن فرمان است، در حالی که شاید مشکل از باد لاستیک‌ها باشد؛ لذا قبل از مراجعه به تنظیم فرمان، باد لاستیک‌ها را نیز کنترل کنید تا از انجام هزینه‌های غیرضروری جلوگیری شود.
مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید
متوسط کارکرد خودرو در یک سال چقدر است؟
اساس کارکردن پمپ هیدرولیک خودرو چیست
چرا خرید خودروی کارکرده و حتی صفر به کارشناسی نیاز دارد؟
بخاری خودرو و هر آنچه که در مورد نحوه کارکرد ، نگهداری و عیب یابی آن باید بدانید
با سلام
دوستان بنده یه پراید هاچبک قدیم مدل ۸۸ فرمان هیدرولیک دارم.میزان فرمان زدم،غربیلک رو تنظیم کردم.فرمان صاف میره دور میزنم تو دوربرگردان فرمان به اون سمت کج میشه و بعد صاف کردن یخورده به همون سمت کج میمونه بعد که ادامه میدم صاف میشه.دردش نمیدونم چیه دیوونم کرده
سلام.وقت بخیر.ماشین نیسان دیزل جلو بندی کاملا نو ولی میزان فرمان به هم میخورد.فرمان شل و سفت میشود.مشکل از چیست؟
هندوانه سربستس از راه دور با یه توضیح سطحی چی میشه گفت ؟
سلام و عرض ادب
از مطالب مفیدتان بی نهایت ممنونم.
ماشین من چند وقتیه گاهی به یک طرف میکشه.
سلام خدمت دوستان و اساتيد محترم
من دیروز سیبک عوض کردم مکانیک گفت هردو رو عوض کنی بهتره خلاصه آخرش گفت برو یه میزون فرمون هم بزن من رفتم میزون فرمون بعد موقع اومدن خونه دیدم غربیلک کج شده حالا میترسم طرف کارش رو درست انجام نداده باشه و لاستیکام هم نو هست به نظرتان دوباره برم جای دیگه میزون فرمون
ببر پیش خودش خب هرچی باشه پولشو گرفته باید درست انجام بده
درود
علت کج شدن فرمون اینه که شما فرض کن مثلا چرخ سمت چپ نسبت به چرخ سمت راست بیشتر به سمت داخل بوده. اون تعمیرکار اومده چرخ سمت راست رو موازی سمت چپ تنظیم کرده. و حالا که قراره اتومبیل مستقیم حرکت کنه به ناچار فرمون از ساعت خودش خارج شده و برای حرکت مستقیم به سمت چپ چرخیده.
سلام وقت بخیر من به جدول خوردم و فرمونم کج شده انگار و گیج میزنه کمی موقع رانندگی مشکل از کجاست و کجای ماشین رو باید تعمیر کنم؟
زدی به جدول خب جلوبندی و میزان فرمونت مشکل خورده دیگه
انتظار داری بگیم واشر سوزوندی ؟
سوال پرسید خب؛چرا زورت گرفته گلابی ؟
سلام من دیشب دستی کشیدم از اپن موقع احساس میکنیم وقتی فرمون میدم ماشین دیر تر از فرمون جهت میگیره ینی جهت گیری ماشین کند تر شده اشكال از چي ميتونه باشه
سلام دوستان ، چرخهای جلویی ساینای من زاویه دار شده ، از پایین به هم نزدیکتره، دور برگردونو که دور میزنم فرمون برنمیگرده سر جاش و فرمون زیاد اینور اونور میشه ، مشکل از چی میتونه باشه ، ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام
ماشین سمندسورن مدل۸۷ دارم
چندوقت پیش له دلیل عمل کردن بی دلیل ایربگ فرمان که ایربگ زدتوصورتم وبرای چندلحظه کنترلم ازدست دادم وماشین ازسمت شاگردافتادتویه جدول فاضلاب
کارتل ورام شکست
قطعات معیوب تعویض کردم و میزان فرمان انجام دادم
امابعدتقریبا۱هفته ماشینم به سمت چپ فرمان میکشه وقربیلک هم مشخص میزان سرجایی که بایدباشه نیست
ممکن راهنمایی کنیدمشکل ازچی میتونه باشه
آیامیزان فرمان بهم خورده وبایدمیزان فرمان انجام بدم
آچارکشی نیازه؟
استاد علم غیب که نداریم ببر حضوری یه جلوبندی ساز ببینه
سلام من پرایددارم وازچرخهاش صدای هوهو میاد دلیلش چیمیتونهباشه هرچه سرعتم زیادبشه صداهم بیشترمیشه
سلام بلبرینگ چرخها خراب شده
شیشه تو بیار پایین ببین باز صدا میده؟
صدای موزیکو زیاد کن دیگه نمیشنوی
دقت کردی مثه سگ داری جواب میدی بی پدر مادر!؟
سلام دوستان
بنده چند وقت پیش غربیلک ماشینم رو تعویض کردم ولی متاسفانه اقای مکانیکی که فرمون رو عوض کردن به شدت سفتش کردن و الان دیگه غربیلک از جاش در نمیاد
هرجا هم میبریم زیاد فشار نمیارن میگن ممکنه بشکنه
ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام چند ضربه با کف دست به زیر فرمان بزنید در میاد نشد با پولیکش راحت در میاد
باسلام
من پراید 132مدل 91دارم خرداد ماه تصادف کردم وشاسی جلو آسیب دید الان دوماه هست که میزان فرمان میبرم خیلی زود میزان فرمان بهم میخوره پلاستیک سازی هم گرفته بود که لاستیک عوض کردم میشه راهنمایی کنید چه کار کنم ؟ ممنون
یه پراید 132 مدل 92 بگیر
هر هر هر …. دلقک خان
سلام وقت بخیر
ماشین من ۲۰۶ تیپ ۲ هست
چند روز پیش طبق و قرقره فرمان سمت شاگرد رو تعویض کردم بعد از اون چرخش فرمان به سمت شاگرد تقریبا نصف شد قرقره ای هم که انداختم سایزش با فابریک دقیقا برابر هست
نمیدونم چیکار کنم حد اقل ۶ تا میزان فرمان بردم و چند تا مکانیک هیچ کس نمیدونه مشکل از کجاس
لطفا راهنمایی کنید
احتمالا کمک فنر کج شده باشد.
منم ماشینم همین مشکل رو داره کلی هم خدا جلوبندی کردم و تنظیم فرمان بردم ولی درست نشد
دعا کردی ؟ دعا با خلوص نیت راه حلشه
با سلام؛
ممنون از اطلاعات سایت جهت بالا بردن سطح آگاهی، من ماشین 207 تقریبا تابستان خریدم که کاپوت صافکاری بیرنگ شده اما ماشین کمی در سرعت بالای 70 تمایل به چپ داره که با افزایش باد چرخ به فرمایش یک متخصص رفع شد. لاستیک تقریبا 50 درصد گل دارد، آیا مشکل از تایر بود یا مشکل جدی دارد؟
ممنونم
تقریبا تابستون نباید میخریدی
ساکت میشی یا بیام؟
اگه فرمان ماشینت برقیه میتونه از تغییر زاویه سنسور فرمان باشه. فرمان برقی به صورت الکترونیکی فرمان در موقعیت مستقیم قرار میگیرد وقتی دور میزنی اگر غربیلک فرمان آزاد کنی به صورت خودکار به موقعیت مستقیم برمیگردد به هم خوردن پوزیشن سنسور باعث انحراف فرمان می شود
با سلام واحترام:بنده ماشین پژو خریدم مدل ۹۰ هنگام خرید به کارشناس هم نشان دادم که از جلو وعقب پلمپ بود.سوال اصلیم اینه که غربیلک ماشین هنگام چرخش تاب داره این علت از چی میتونه باشه ممنون میشم پاسخ بدین
طبیعی.همه ماشینها همینطورند
یه مدل 91 دارم خریداری ؟ بدون مشکل غربیلک
اصولا غربیلک فرمان بر اثر ضربه محکم که راننده بهش میخوره تاب پیدا میکنه ، و این خودرو یا ضربه محکم از زیر خورده که کارشناس گفته جلو بدونه ضربه هست و یا اینکه فرمان را تعویض کردن که کارکرد خودرو مشخص نباشه و احتمالا استوک خریدن و خودروهایی که استوک فروخته میشه قطعاتشون همه تصادفی هستند
با سلام خدمت دوستان عزیز.
من تازه وارد این حرفه شده ام.زیر نظر پدرم کار میکنم ودر حاله آموزش دیدن هستم.ولی مایلم از یه منبع علمی هم راجعبه آموزشهای مکانیکی و جلوبندی هم در کناره یادگیریه عملیم استفاده کنم.مثل یه اپلیکیشن ، کتاب cdهای اموزشی و ….. حالا فرقی نمیکنه.
خواهش میکنم اگر کسی اطلاعاتی در این باره داره منو راهنمایی کنه.متشکرم
مقالات ما و اینستارگام مارو دنبال کنید این مسايل رو اموزش میدیم
به پدرت اطمینان کن بهترین منبعه