کپ کردن، سکته زدن یا کله زدن ماشین هر سه اشاره به یک اتفاق مشابه دارند. وقتی راننده پای خود را روی پدال گاز فشار می‌دهد و در این لحظه ماشین کششی ناگهانی به‌سمت عقب دارد، شاهد کپ کردن خودرو هستیم. در این حالت، خبری از افزایش دور موتور و سرعت ماشین با فشار دادن پدال گاز هم نیست. علت کپ کردن ماشین بروز نقص در پیشرانه است. باید توجه داشته باشید که این اتفاق ممکن است در هر خودرو بنزینی با هر نوع پیشرانه‌ای رخ دهد. اگر کنجکاو هستید که با دلیل کپ کردن ماشین آشنا شوید، این مطلب را تا پایان دنبال کنید.
دلایل کپ کردن خودرو
وقتی پا را روی پدال گاز فشار می‌دهید، در حالت عادی باید تزریق سوخت بیشتر در محفظه احتراق صورت بگیرد تا انرژی لازم برای افزایش شتاب خودرو توسط موتور تولید شود. این در حالی است که گاهی اوقات، ترکیب سوخت و هوا به‌درستی در محفظه احتراق صورت نمی‌گیرد. در نتیجه، شاهد کله زدن ماشین خواهید بود. علت کپ کردن ماشین را می‌توان در یکی از موارد زیر جستجو کرد:
- گرفتگی سوزن انژکتور ماشین
- خرابی سنسور اکسیژن
- خرابی سنسور مپ
- خرابی سنسور سرعت یا کیلومتر خودرو
- خرابی سنسور دریچه گاز
- اختلال در ایسیو
- گرفتگی فیلتر سوخت
- خرابی پمپ بنزین
- کمپرس موتور کم
- مشکل پیدا کردن وایر و شمع‌ها
در ادامه لازم است که هر یک از دلایل کپ کردن خودرو را جداگانه مورد بررسی قرار دهیم.
1. گرفتگی سوزن انژکتور ماشین
نقش انژکتور در پاشش سوخت به‌منظور ترکیب با هوا برای عملیات احتراق در موتور کلیدی است. انژکتور، سوخت را به‌صورت ذرات ریز در می‌آورد و به‌سمت محفظه احتراق پرتاب می‌کند تا پس از اختلاط با هوا، احتراق صورت بگیرد. رسوبات موجود در سوخت باعث می‌شود که سوزن انژکتور به‌مرور زمان کثیف شود. در نتیجه احتمال گرفتگی آن وجود دارد. این اتفاق مانع از پاشش سوخت به‌میزان کافی می‌شود. اتفاقی که در بسیاری مواقع، علت کپ کردن ماشین 206 تیپ 2 و سایر خودروها است.
راه‌حل این مشکل، شستشوی انژکتور است. در حالت عادی، هر 60 هزار کیلومتر یکبار باید سوزن انژکتور شسته شود؛ البته کیفیت پایین سوخت، شرایط رانندگی و همچنین نوع خودرو میتواند دوره زمانی شستشوی انژکتور را به 30 هزار کیلومتر یکبار برساند.
2. خرابی سنسور اکسیژن
اگر هوای کافی از طریق منیفولد ورودی هوا به محفظه احتراق موتور وارد نشود، عملیات احتراق به‌صورت ناقص اتفاق می‌افتد. ایسیو مسئولیت کنترل میزان هوای ورودی به محفظه احتراق را بر عهده دارد. برای انجام این وظیفه، کامپیوتر ماشین اطلاعات مورد نیاز را از طریق سنسور هوا یا اکسیژن دریافت می‌کند. سنسور اکسیژن در مسیر اگزوز ماشین نصب می‌شود و میزان اکسیژن موجود در آلاینده‌ها در مسیر اگزوز را اندازه‌گیری می‌کند.
در صورت خرابی سنسور هوا، ایسیو در تشخیص میزان هوای مورد نیاز برای ورود به موتور پس از فشار دادن پدال گاز دچار اشتباه می‌شود. در نتیجه ممکن است شاهد کپ کردن خودرو باشیم. اگر علت کپ کردن ماشین تیبا و سایر خودروها ناشی از خرابی سنسور اکسیژن باشد، معمولا راهی جز تعویض آن پیش روی شما نیست. عمر مفید سنسور اکسیژن در حالت عادی بین 80 تا 100 هزار کیلومتر است.
3. خرابی سنسور مپ
سنسور اکسیژن تقریبا در بسیاری خودروها نصب می‌شود؛ اما تنها در برخی از ماشین‌ها، سنسور مپ (MAP) وجود دارد. این سنسور برای کمک به ایسیو در محاسبه دقیق‌تر میزان هوای ورودی مورد نیاز محفظه احتراق در نظر گرفته می‌شود. سنسور جریان هوا معمولا در مجرای ورودی هوا نصب می‌شود. خراب شدن سنسور جریان هوا هم ممکن است کامپیوتر ماشین را برای صدور فرمان میزان مجاز هوای ورودی به محفظه احتراق با مشکل روبه‌رو کند. در نتیجه شاهد کپ کردن ماشین هنگام گاز دادن باشید.
4. خرابی سنسور سرعت یا کیلومتر خودرو
سنسور سرعت یا کیلومتر خودرو اطلاعات لازم برای اندازه‌گیری سرعت ماشین را در اختیار ایسیو قرار می‌دهد. بروز مشکل در سیم‌کشی بین سنسور سرعت با ایسیو و همچنین فرسودگی قطعات داخلی این سنسور ممکن است باعث ایجاد اختلال در انجام وظایف آن شوند.
خراب شدن سنسور سرعت ماشین، مشکلات متعددی مانند اختلال در تعویض دنده گیربکس اتومات، نمایش اشتباه سرعت ماشین، لرزش غیرعادی خودرو و افزایش مصرف سوخت می‌شود. همچنین علت کپ کردن ماشین سمند و سایر خودروها نیز ممکن است خرابی سنسور کیلومتر باشد.
5. خرابی سنسور دریچه گاز
سنسور دریچه گاز روی دریچه گاز در نزدیکی استپر ماشین نصب می‌شود. این سنسور میزان باز بودن پولکی دریچه گاز را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات آن را در اختیار ایسیو می‌گذارد. به‌این ترتیب، ایسیو میزان هوای مجاز برای ورود به موتور را تشخیص می‌دهد. بنابراین با فشار دادن پدال گاز، شاهد باز شدن بیشتر دریچه گاز برای ورود هوای اضافی به موتور هستیم. خراب شدن سنسور دریچه گاز باعث می‌شود که ایسیو دچار اشتباه شود و هنگام فشار دادن پدال گاز ماشین کپ کند.
6. اختلال در ایسیو
سنسورهایی که در بالا معرفی کردیم، اطلاعات مورد نیاز برای تنظیم نسبت اختلاط سوخت و هوا در محفظه احتراق را در اختیار ایسیو قرار می‌دهند. بروز مشکل در ایسیو باعث می‌شود که این قطعه در پردازش اطلاعات دریافتی ناموفق عمل کند. در نتیجه ممکن است هنگام گاز دادن، شاهد کپ کردن ماشین باشید.
7. گرفتگی فیلتر سوخت
فیلتر سوخت در مسیر انتقال سوخت از باک بنزین به محفظه احتراق قرار دارد. مسئولیت این قطعه جدا کردن ذرات ناخالص موجود در بنزین است؛ چراکه این ذرات می‌توانند به قطعات موتور آسیب بزنند. طبیعی است که به‌مرورز زمان فیلتر سوخت دچار گرفتگی می‌شود. در نتیجه، میزان عبور سوخت از فیلتر کاهش پیدا می‌کند. اتفاقی که میتواند علت کپ کردن ماشین پراید و سایر خودروها باشد. بهتر است فیلتر بنزین را هر 20 هزار کیلومتر یکبار تعویض کنید.
8. خرابی پمپ بنزین
پمپ بنزین مسئولیت هدایت سوخت با فشار مناسب به سمت انژکتور را بر عهده دارد. خراب شدن پمپ بنزین باعث می‌شود که فشار لازم برای انتقال سوخت تامین نشود. در نتیجه، به‌دلیل کمبود سوخت در محفظه احتراق، باز هم شاهد کپ کردن ماشین خواهید بود.
9. کمپرس موتور کم
منظور از کمپرس موتور، ظرفیت سیلند برای گنجایش سوخت و هوای متراکم است. هر موتور بسته به‌نوع طراحی، کمپرس استاندارد اختصاصی خود را دارد. معمولا به‌دلیل مشکل پیدا کردن آب‌بندی سیلندر، کمپرس موتور پایین‌تر از سطح استاندارد می‌شود. در این شرایط، میزان سوخت و هوای متراکم که داخل سیلندر جای می‌گیرد، کاهش پیدا می‌کند. اتفاقی که دلیل کپ کردن ماشین است. تشخیص این مشکل با انجام تست کمپرس موتور امکان‌پذیر است.
10. مشکل پیدا کردن وایر و شمع‌ها
آخرین دلیل کپ کردن ماشین، برق دزدی وایر و شمع یا فیلر نبودن شمع‌ها است. در این حالت، عملیات احتراق در موتور به‌درستی انجام نمی‌گیرد. در نتیجه احتمال کپ کردن موتور حین رانندگی وجود دارد.
آیا ادامه رانندگی هنگام کپ کردن ماشین کار درستی است؟
کپ کردن ماشین حین رانندگی، اتفاق عجیب و غیرعادی نیست. ضمن اینکه اگر خونسردی خود را حفظ کنید، این اتفاق حادثه‌ساز نیست. البته بهتر است بعد از کپ کردن، ماشین را در اولین فرصت متوقف کنید. بهتر است برای جلوگیری از بروز مشکلات دیگر با امداد خودرو تماس بگیرید تا ماشین را به نزدیک‌ترین تعمیرگاه انتقال دهید.
کلام پایانی
مجموعه دلایل کپ کردن خودرو را در این مطلب بررسی کردیم. در حالت کلی، علت کپ کردن ماشین میتواند ریشه در مشکلات برقی یا مکانیکی خودرو داشته باشد. تشخیص مشکل در بسیاری از مواقع تنها توسط تعمیرکار امکان‌پذیر است. بنابراین بهتر است که شخصا کار خاصی انجام ندهید و حل مشکل کپ کردن خودرو را به تعمیرکار متخصص بسپارید.
