در این مقاله از سری مقالات مجله خودرو همراه مکانیک قصد داریم تا 5 روش برای تشخیص سلامتی سیستم جلوبندی خودرو را برایتان شرح دهیم. در این مقاله هر آنچه نیاز است که در مورد جلوبندی ماشین و نحوه بررسی جلوبندی 405، جلوبندی 206 و پراید بدانید برایتان بیان کرده‌ایم.
جلوبندی ماشین چیست و در کجای خودرو قرار دارد؟
قبل از این‌که راه‌های تشخیص سلامت جلوبندی خودرو را شرح دهیم، بهتر است بدانید که جلوبندی خودرو چیست؟ جلوبندی خودرو قسمت زیرین و جلویی خودرو است که ارتباط بین اتاق خودرو و شاسی را با جاده برقرار می‌کند. از وظایف مهم سیستم تعلیق خودرو می‌توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
- جذب ارتعاشات و تکان‌های ایجادشده ناشی از دست‌اندازها و ناهمواری‌های مسیر و افزایش آرامش سرنشینان
- افزایش کنترل و هدایت‌پذیری خودرو به خصوص در هنگام ترمز و عبور از پیچ‌ها
با این وجود برخی افراد به‌اشتباه تصور می‌کنند که سیستم تعلیق و جلوبندی ماشین به اندازه مسائلی همچون تعویض روغن و ترمزها نیاز به تعمیر و نگهداری ندارد، اما باید گفت که جلوبندی یکی از مهم‌ترین قسمت‌های خودرو به‌شمار می‌آید و بایستی نهایت وسواس و دقت را در نگهداری و تعمیر آن به کار بست. در این مقاله قصد داریم به 5 نشانه جهت تشخیص خرابی سیستم جلوبندی بپردازیم، اما قبل از آن اجزای تشکیل‌دهنده سیستم جلوبندی ماشین را برایتان توضیح خواهیم داد.
بخش‌های تشکیل‌دهنده جلوبندی ماشین
مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده سیستم جلوبندی ماشین عبارت‌اند از فنرها، کمک‌فنرها، طبق‌ها و بوش (سیبک). فنرها اصلی‌ترین و مهم‌ترین بخش سیستم جلوبندی خودروهایی همچون پژو 206 بوده که ناهمواری‌های سطح جاده را به خود جذب کرده و مانع از انتقال آن به داخل کابین می‌شوند.
فنرهای مورد استفاده در جلوبندی اغلب خودروها شامل فنر لول، فنر پیچشی و فنر تخت هستند، اما باید توجه داشت که فنرها به تنهایی نمی‌توانند ارتعاشات را برطرف کنند و حتی ممکن است برای یک مدت زمان طولانی به نوسان ادامه دهند؛ از همین رو در جلوبندی خودروها، برای کنترل این نوسانات از کمک‌فنرها استفاده می‌شود.
سیبک‌ها عمدتا قطعات کروی فلزی هستند که به یک بازو وصل می‌شوند. این قطعات علاوه‌بر آن‌که وظیفه اتصال قسمت‌های مختلف را بر عهده دارند، حرکت نرم خودرو در هنگام عبور از سطوح ناهموار را فراهم می‌کنند. سیبک‌ها به‌راحتی دچار خرابی نخواهند شد، اما شایع‌ترین اتفاق پس از خرابی آن‌ها کشیده شدن فرمان به یک سمت یا لرزش فرمان خودرو است. بوش‌ها نیز همانند سیبک‌ها هستند؛ با این تفاوت که برخلاف سیبک‌ها فقط در یک جهت می‌توانند دوران کنند.
از دیگر اجزای تشکیل‌دهنده جلوبندی می‌توان به میله تعادل (میله موج‌گیر) اشاره کرد که وظیفه آن بالا بردن تعادل خودرو و جلوگیری از چپ شدن آن در سر پیچ‌ها است. خرابی میله موج‌گیر منجر به گیج شدن خودرو در زمان عبور از پیچ‌ها می‌شود. بلبرینگ‌ها نیز با وجود آن‌که شاید به نظر برخی افراد، قطعه چندان مهمی نباشند، اما خرابی آن‌ها می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری را به جلوبندی ماشین‌هایی همچون پژو 206 وارد آورد.
انواع سیستم تعلیق خودرو
مهم‌ترین سیستم‌های تعلیق شامل سیستم تعلیق مک‌فرسون و سیستم تعلیق طبق‌دار دوبل A-ARM می‌شوند. سیستم مک‌فرسون با استفاده از یک متعادل‌کننده تلسکوپی، موقعیت چرخ‌ها را کنترل می‌کند. در سیستم تعلیق مک‌فرسون نیز، فنر بدون هیچ واسطه‌ای و به صورت مستقیم به کابین وصل می‌شود. سیستم طبق‌دار دوبل که به دوجناغی نیز معروف است، از دو جناغ موازی در قسمت بالا و پایین تشکیل شده‌است و فنر و کمک‌فنر نیز در بین آن‌ها جای می‌گیرد.
سیستم تعلیق و جلوبندی ماشین با وضعیت نامطلوب خیابان‌های موجود، به طور متوسط به دو مرحله بازدید در سال نیازمند است. اگر سیستم تعلیق به‌موقع تعمیر نشود، آسیب‌های بعدی به خودروی شما وارد خواهد شد؛ بنابراین بهتر است نشانه‌های خرابی سیستم جلوبندی ماشین را جدی بگیرید.
نشانه‌های خرابی سیستم جلوبندی ماشین
1- سواری خشک و خشن خودرو
با گذشت زمان، اجزای سیستم تعلیق خودرو فرسوده می‌شوند. شاید ساده‌ترین و بهترین راه برای تشخیص مشکلات سیستم تعلیق ماشین حسی است که خودرو هنگام حرکت به سرنشینان منتقل می‌کند. چرا که در صورت خرابی سیستم تعلیق، سواری خشک‌تر شده و تمامی ناهمواری‌های جاده به کابین خودرو منتقل می‌شود که در برخی موارد نیز با صداهای متعددی همراه می‌شود.
2- کشیده شدن خودرو در پیچ‌ها برخلاف فرمان راننده
اگر شما هنگام پیچیدن احساس کردید که وسیله نقلیه برخلاف فرمان شما عمل می‌کند، دلیل این امر به احتمال زیاد ناشی از خرابی قطعه‌ای در سیستم جلوبندی است. بخش‌های مختلف سیستم تعلیق خودرو می‌توانند بر عواملی از قبیل نحوه فرمان‌دهی، زاویه لاستیک‌ها، مرکز تعادل و بالانس خودرو تاثیرگذار باشند. وجود نقص فنی در هر کدام از قطعات سیستم جلوبندی و تعلیق می‌تواند راننده را با دشواری در فرمان دادن به خودرو روبرو کند.
برای مثال «میله فرمان» که در صورت آسیب‌دیدگی موجب تنبلی در پاسخ سیستم فرمان می‌شود؛ اساسا بدین معنی است که خودرو شما توان مقابله با نیروی گریز از مرکز پیچ‌ها و پایدار نگه‌داشتن بدنه خودرو را ندارد که این امر موجب افزایش خطر واژگونی خودرو نیز می‌شود؛ بنابراین حتما در اولین فرصت خودرو خود را جهت تعمیر سیستم تعلیق و جلوبندی به نزد تعمیرکاری مطمئن ببرید.
3- عدم برابری و هماهنگی در آج‌های روی تایرها
لاستیک‌های خودرو را وارسی کنید؛ اگر آج‌ها به‌طور ناهمگون ساییده شده باشند یا نقاطی صاف بر روی تایرها وجود داشته باشد، در اغلب موارد باعث می‌شود تا سیستم تعلیق، در بالانس نگه‌داشتن خودرو ناتوان شود و فشار نامساوی بر روی لاستیک‌ها اعمال کند. شایان ذکر است که عدم تعادل چرخ‌ها نیز منجر به لرزش فرمان شده و می‌تواند تاثیرات نامطلوبی بر روی سیستم جلوبندی داشته باشد.
4-روغن‌زدگی در کمک‌فنر و دیگر قطعات سیستم جلوبندی ماشین
درصورتی‌که به قسمت زیرین خودرو دسترسی دارید، به سیستم تعلیق و جلوبندی به‌طور مستقیم نگاهی بیندازید. چنانچه فنر و کمک‌فنرها چرب و روغنی به نظر می‌رسند، این قطعات در حال نشت مایع هستند و در نتیجه به‌درستی کار نمی‌کنند که در این صورت نیاز به تعویض دارند.
| برای محاسبه عوارض خودرو کلیک کن |
5- پاسخ نامناسب خودرو به هنگام آزمون “تکان”
اگر فکر می‌کنید که سیستم جلوبندی خودرو به مشکل برخورده است (بر اساس یکی از علائم بالا)، این آزمون ساده را انجام دهید:
زمانی که خودرو ایستاده است، وزن خود را روی خودرو بیندازید و آن را از طرف جلوی خودرو به پایین فشار دهید. چند بار آن را بالا و پایین کنید و سپس رها کنید. همین حرکت را در پشت خودرو انجام دهید. اگر پس از رها کردن، خودرو شما بیش از 2 یا 3 بار بالا و پایین شد، به این معنی است که سیستم تعلیق خودروتان فرسوده شده‌است.
حال به‌عنوان مثال فرض کنید که مالک یکی از خودروهای پرتیراژ بازار نظیر پژو 206 هستید؛ علائم خرابی جلوبندی خودرو شما می‌تواند به صورت‌های ذیل مشاهده شود:
عکس‌العمل نامناسب خودرو در پیچ‌ها، سر و صدای غیرعادی پلوس، عدم تعادل اتومبیل، نرمی بیش از مقدار معمول، لرزش غربیلک فرمان، سفتی یا نرمی بیش از حد فرمان و برخی دیگر از موارد؛ البته برای جلوبندی پژو 405 و سایر خودروهای موجود در بازار کشور نیز می‌توانید تست‌های بالا را انجام دهید.
مطالعه مقالات زیر را از دست ندهید
شاسی خودرو چیست؟ چطور مشکلات شاسی خودرو را شناسایی کنیم؟
سیستم کنترل فشار باد تایر چیست
