علائم روغن سوزی موتور خودرو چیست؟

یکی از رایج‌ترین و مهم‌ترین ایرادات موتورهای درون‌سوز یا احتراق داخلی، روغن سوزی است که در صورت بی‌توجهی راننده ممکن است به آسیب‌های جدی‌تری منجر شود. به‌همین‌دلیل آشنایی با نشانه‌های روغن سوزی موتور خودرو ضروری است، اما روغن‌ سوزی چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟ علائم و نشانه‌ها و راه‌های پیشگیری از بروز روغن سوزی موتور خودرو چیست؟ در این مقاله از سری مقالات مجله همراه مکانیک قصد داریم شما مخاطبین عزیز را با علائم و نشانه‌های روغن سوزی موتور خودرو آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

با یک کلیک استعلام خلافی خودرو را بدون دغدغه از اینجا بگیرید

روغن موتور چیست؟

در اولین بخش از مقاله «روغن سوزی موتور خودرو» بهتر است به وظایف روغن موتور اشاره کنیم. وظیفه اصلی روغن موتور، خنک کردن و کاهش دادن اصطکاک بین قطعات موتور خودرو است. روغن موتور از زمانی‌که وارد مخزن می‌شود، تحت تاثیر حرارت تجزیه و به تدریج از کیفیت آن کاسته شده و همچنین مواد افزودنی استاندارد موجود در روغن موتور به مرور مصرف می‌شود. در نتیجه خاصیت روانکاری، پاک‌کنندگی و جذب ذرات معلق و ناخالصی‌ها در روغن موتور کاهش می‌یابد و لازم است تعویض شود. پس اگر موتور خودرو سالم باشد، روغن موتور نه مصرف می‌شود نه می‌سوزد. 

روغن موتور تنها در صورتی می‌سوزد که به محفظه احتراق بالای پیستون راه پیدا کند. در این صورت با سوخت و هوا ترکیب شده و همراه با جرقه شمع خواهد سوخت. به عبارت دیگر روغن موتور به جای این که در موتور نقش خنک‌کننده و کاهش‌دهنده اصطکاک را بازی کند، می‌سوزد و همراه دود از اگزوز خارج می‌شود. ناگفته نماند که روغن سوزی بیشتر در خودروهای کارکرده و فرسوده اتفاق می‌افتد.

دلایل روغن سوزی موتور خودرو

روغن سوزی موتور خودرو دلایل زیادی دارد که عبارتند از:

• شکستن یک یا چند رینگ پیستون
• خوردگی یا ساییدگی جداره سیلندر یا پیستون
• خرابی واشر سرسیلندر
• ساییدگی لاستیک گیت
• خوردگی کاسه نمد
• خرابی یاتاقان‌ها
• خرابی شاتون‌ها
• اصطکاک شدید گیت سوپاپ
• خرابی یا شکستگی رینگ پیستون
• استفاده از روغن موتور نامناسب

تشخیص روغن سوزی در موتور خودرو

برای تشخیص مشکل روغن سوزی موتور خودرو راهکارهایی وجود دارد که در ادامه مقاله شرح می‌دهیم:

کاهش سطح روغن موتور

برای تشخیص کاهش سطح روغن، باید نشانگر یا Gage روغن موتور را چک کنید. روغن موتور را حداقل یک ساعت بعد از خاموش کردن موتور، زمانی‌که موتور خودرو خنک شده و روغن‌هایی که وارد مجاری روغن، سرسیلندر و دیگر اجزای موتور شده‌اند، به کارتر برگشته‌اند چک کنید.

البته موتور همه خودروها به مرور زمان روغن کم می‌کنند. با این وجود اگر این مقدار از حالت طبیعی خارج شده و شاهد کاهش شدید و مستمر سطح روغن بودید، لازم است موارد دیگری را هم کنترل کنید.

کاهش سطح روغن موتور ممکن است ناشی از نشتی باشد. برای اطمینان از این که روغن از موتور نشت نمی‌کند، خودروی خود را در محل تمیزی پارک کنید. پس از 8 ساعت اگر زیر خودرو لکه روغن وجود داشته باشد، موتور خودروی شما دارای نشتی است و باید تعمیر شود، اما اگر در زیر خودرو لکه روغن وجود نداشته باشد، یک قدم دیگر به روغن سوزی نزدیک شده‌اید.

خروج دود از اگزوز

خروج دود از اگزوز مهم‌ترین نشانه‌های روغن سوزی موتور خودرو است. دودی که از اگزوز خارج می‌شود، ممکن است به رنگ‌های آبی، سفید و سیاه دیده شود که هر رنگ علامت ایراد در عملکرد قسمت متفاوتی از خودرو است.

• دود آبی اگزوز

خروج دود آبی از اگزوز خودرو نشان می‌دهد که روغن در موتور در حال سوختن است.

• دود سفید اگزوز

خروج دود سفید از اگزوز خودرو نشان می‌دهد که مایع خنک‌کننده یا روغن هیدرولیک موتور خودرو در حال سوختن است.

• دود سیاه اگزوز

در مورد خودروهای دیزلی با سوخت گازوئیل، خروج دود سیاه از اگزوز طبیعی است، اما در مورد خودروهای بنزین سوز خروج دود سیاه رنگ به این معنی است که نسبت مخلوط هوا و سوخت، از حالت تعادل خارج شده‌است.

سایر نشانه‌های روغن سوزی موتور خودرو 

اگر دودی که از اگزوز خودروی شما خارج می‌شود به رنگ آبی است، می‌توانید مطمئن باشید که خودرو به روغن ‌سوزی افتاده است، اما قبل از مراجعه به تعمیرگاه بهتر است نشانه‌های دیگر روغن سوزی موتور خودرو را هم کنترل کنید. نشت روغن در یک یا چند ردیف دهانه شمع، چربی سر شمع، چرب بودن داخل لوله اگزوز و بوی سوختن روغن در محفظه موتور از دیگر علائم روغن سوزی موتور خودرو هستند.

عوارض روغن سوزی موتور خودرو

روغن سوزی موتور خودرو به موتور صدمه می‌زند و باعث کاهش توان آن می‌شود. چون در غیاب روغن، حرکت پیستون درون سیلندر به سختی و با اصطکاک زیاد انجام می‌شود. یکی دیگر از عوارض روغن سوزی خوردو، کاهش بازدهی مصرف سوخت است. به علاوه دود ناشی از سوختن روغن موتور به شدت برای محیط زیست مضر است.

برای کاهش آسیب‌های محیط زیستی کمپانی‌های تولیدکننده خودرو، اگزوز خودروهای پیشرفته را طوری طراحی می‌کنند که دود حاصل از سوختن روغن موتور را جذب کرده و مانع از ورود آن به محیط می‌شوند.

جلوگیری از روغن سوزی موتور خودرو

بهترین راهکار برای رفع روغن سوزی موتور خودرو این است که تا حد ممکن از بروز آن‌ها پیشگیری کنیم. اگر از خودروی خود به خوبی محافظت کنید، موتور آن با آسیب کمتری مواجه خواهد شد.

برای آن که احتمال روغن سوزی در موتور خودرو را کاهش دهید، می‌توانید از افزودنی‌های شیمیایی استفاده کنید. این افزودنی‌ها نسبت به روغن موتور ارزان‌تر و سبک‌تر هستند. به‌همین‌دلیل بالاتر از روغن موتور قرار می‌گیرند و به سمت محفظه احتراق حرکت می‌کنند.

استفاده از روغن موتور استاندارد نیز تا حدودی به کاهش روغن سوزی کمک می‌کند. بهتر است به کاتالوگ خودرو مراجعه کنید و ببینید مشخصات روغن موتور توصیه شده برای آن چیست. به علاوه هرگز از روغن موتور فله استفاده نکنید؛ ممکن است این کار در کوتاه‌‎مدت هزینه‌های شما را کاهش دهد، اما یقین داشته باشید که در درازمدت لطمه‌های جبران‌ناپذیری به موتور خودرو می‌زند.

سایر راهکارهای جلوگیری از مشکل سوختن روغن در خودرو عبارتند از:

• عدم شستشوی موتور خودرو با استفاده از گازوئیل یا مواد مشابه
• باز نکردن ترموستات
• تعویض به موقع فیلتر روغن و پر کردن آن با روغن قبل از بستن آن
• تعویض مرتب روغن موتور

رفع مشکل روغن سوزی موتور خودرو

• روغن سوزی یک مشکل جدی برای موتور خودرو به‌شمار می‌رود که برای تعمیر آن ابزار خاص و تخصص ویژه‌ای مورد نیاز است. پس بهتر است تعمیر ماشین را به یک فرد متخصص بسپارید.
• تعمیرگاه‌های معتبر به نشانه‌های فوق بسنده نمی‌کنند؛ بلکه با وسایل دقیق‌تری مانند کمپرس‌سنج خودرو را تست می‌کنند. با استفاده از این وسایل می‌توان تشخیص داد که کدام سیلندر و تا چه میزان دچار آسیب شده‌است.
• پس از شناسایی سیلندر مشکل‌دار و برآورد میزان خرابی، تعمیرکار می‌تواند موتور خودرو را باز کرده و آن را تعمیر کند.

• همچنین اگر قصد دارید خودروی دست دوم بخرید، توصیه می‌کنیم حتما تست کمپرس‌سنج را انجام دهید. این تست هزینه قابل توجهی ندارد و میزان آسیب دیدگی موتور خودرو را مشخص می‌کند.

مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید

چگونه روغن‌سوزی خودرو را تشخیص دهیم؟

چه زمانی باید اقدام به تعویض روغن موتور کنیم؟

مهم‌ترین ویژگی روغن موتور خودرو چیست؟

راهنمای خرید روغن‌ موتور

مهم‌ترین ویژگی روغن موتور خودرو چیست؟

روغن کم کردن موتور نشانه چیست و چرا موتور روغن کم می‌کند؟

چرا چراغ روغن خودرو روشن می‌شود؟