سیستم برق خودرو، از اجزای متفاوتی نظیر شمع و وایر، کویل، باتری و غیره تشکیل شده است که در این میان، کوئل نقشی اساسی در تامین برق سر شمع‌ها ایفا می‌کند. اگر شما هم علاقه‌مند هستید تا اطلاعات بیشتری در مورد این قطعه و نحوه عملکرد و علائم خرابی کویل خودرو به دست بیاورید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
کویل چیست؟
اگر وایر یا همان کابل متصل‌شده به شمع اتومبیل را از جای خود خارج و به بدنه موتور نزدیک کنید، در صورت روشن‌بودن پیشرانه، قوس الکتریکی آبی‌رنگ ایجادشده بین سر وایر و بخش‌های فلزی موتور را مشاهده خواهید کرد. این قوس الکتریکی، دارای ولتاژ چندین هزار واحد (بین هفت هزار تا ۲۵ هزار ولت ) است تا بتواند انرژی لازم جهت ایجاد جرقه درون محفظه سیلندر را فراهم کند.
حال سوال این‌جا است که چگونه برق ۱۲ ولتی باتری به جریان الکتریکی چندین هزار ولتی تبدیل می‌شود؟! کوئل همان وسیله‌ای است که برق ۱۲ ولتی باتری را تا چندین هزار برابر تقویت می‌کند تا بتوان از آن جهت ایجاد جرقه در سر شمع‌ها استفاده کرد.
اساس کار کویل خودرو
کویل درواقع یک ترانسفورماتور افزاینده برق است که از سه بخش اصلی سیم‌پیچ اولیه، سیم‌پیچ ثانویه و هسته فلزی تشکیل می‌شود. جنس سیم‌پیچ‌ها معمولا از نوع مسی است و هسته نیز از آلیاژهای مقاوم در برابر حرارت مانند آلیاژ پلاتین ساخته می‌شود.
جریان متغیر ورودی به سیم‌پیچ اولیه با تعداد دورهای پایین، موجب ایجاد شار مغناطیسی در هسته فلزی می‌شود. شار مغناطیسی از طریق هسته به سوی اطراف سیم‌پیچ ثانویه حرکت می‌کند و بر اساس قانون القای فارادی، جریان القایی درون سیم‌پیچ ثانویه تولید می‌شود. سیم‌پیچ ثانویه دارای تعداد دور سیم چندهزار برابر است و جریانی با ولتاژ بسیار بالا ایجاد می‌کند. بدین ترتیب، انرژی الکتریسیته موردنیاز جهت ایجاد جرقه در سر شمع‌های درون محفظه سیلندر تامین می‌شود و مرحله انفجار در موتور به‌راحتی انجام خواهد شد.
انواع کویل خودرو
کوئل به طور کلی، به دو دسته وایردار و بدون وایر طبقه‌بندی می‌شود. وایر در واقع همان کابل یا سیم انتقال‌دهنده جریان برق از کویل به شمع‌ها است که امروزه به دلیل جلوگیری از افت انرژی، در بسیاری از خودروها حذف شده است.
کویل های وایردار
این نوع کویل ها به دو دسته معمولی و دوبل دسته‌بندی می‌شوند:
1. معمولی
کویل خودرو معمولی حالتی استوانه‌ای شکل دارد و در کنار یک دلکو (توزیع‌کننده برق بین سیلندرها) به کار می‌رود. معمولا در خودروهای کاربراتوری یا سیستم‌های انژکتوری مجهز به دلکو، از این نوع کویل‌ها استفاده می‌شود.
2. دوبل
خودروهای انژکتوری نسبتا جدیدتر نظیر انواع پژو و پراید موجود در بازار کشور، از این نوع کوئل‌ها بهره می‌برند. در کویل دوبل، جرقه‌زنی به صورت دو به دو بین سیلندرهای یک و چهار و ۲ و ۳ انجام می‌شود.
فاقد وایر
همان‌طور که از نام این نوع کوئل پیداست، وایر به‌عنوان واسطه انتقال‌دهنده برق کوئل به شمع‌ها حذف شده است تا میزان هدررفت انرژی به حداقل برسد. انواع کویل بدون وایر شامل موارد ذیل است:
کتابی
این نوع کویل، از لحاظ ساختار شبیه به کویل های دوبل است و حالتی پهن دارد؛ اما وایر در آن حذف شده است.
قلمی
کویل های قلمی، فرمی مشابه استوانه‌های نسبتا باریک و بلند دارند و به صورت جداگانه روی هر شمع در قسمت فوقانی سرسیلندر بسته می‌شوند. کوئل های قلمی، ارتباط مستقیمی با شمع خودرو دارند و کویل خودروهایی هم‌چون ال ۹۰ و ساندرو از این مدل است.
علائم خرابی کویل
اگر کویل خودرو به طور کامل از کار بیفتد، مسلما دیگر جریان برق به سر شمع‌ها نخواهد رسید و درنتیجه، موتور روشن نمی‌شود؛ اما در صورتی که اصطلاحا کوئل نیم‌سوز شود یا یکی دو مورد از کویل های قلمی ایراد پیدا کنند، موتور خودرو اصطلاحا سه یا ناقص عمل می‌کند، ریپ می‌زند و قدرت موتور بسیار کاهش می‌یابد.
بداستارت‌خوردن و روشن‌نشدن راحت موتور، افزایش مصرف سوخت، کاهش توان موتور، عدم کشش در سربالایی، روشن‌شدن چراغ چک، نبود جرقه در سر وایر و… از جمله دیگر علائم خرابی کویل خودرو به شمار می‌روند.
دلایل خرابی کوئل
بعد از آشنا شدن با علائم خرابی کویل خودرو حال بهتر است از دلایل این موضوع باخبر شوید. معمولا قطعات الکتریکی بر اثر گذشت زمان و گرمای زیاد دچار استهلاک می‌شوند و درنهایت از کار خواهند افتاد. کوئل نیز از این قاعده مستثنا نیست و می‌تواند به‌واسطه این دو عامل از مدار خارج شود.
هم‌چنین مواردی هم‌چون اتصال وایر به بدنه خودرو، برق‌دزدی یا عدم عایق‌بندی مناسب سیستم انتقال برق از کویل به سر شمع، عملکرد نامناسب باتری، کیفیت پایین قطعه کویل و عدم عملکرد روان موتور می‌تواند به بروز ایراد در کویل منجر شود.
جمع‌بندی آشنایی و بررسی علائم خرابی کویل خودرو
کویل یکی از قطعات اساسی در سیستم برق خودرو به شمار می‌رود که فقدان آن، مساوی با عدم عملکرد خودروهای بنزینی امروزی خواهد بود. استفاده از باتری استاندارد، اطمینان از عملکرد روان و صحیح اجزای موتور و نیز عدم برق‌دزدی وایرها، می‌تواند به سلامت این قطعه مهم و ارتقاء طول عمر آن کمک شایانی کند. در صورت بروز هرگونه عیب یا کاهش توان کویل خودرو هرچه زودتر نسبت به تعویض آن اقدام کنید تا از بروز آسیب‌های جدی‌تر به موتور خودرو پیشگیری شود.
بیشتر بخوانید
- پدیده آب سواری چیست؟
- روش‌های تشخیص رنگ شدگی بدنه خودرو کارکرده چیست؟
- عواقب جبران‌ناپذیر رانندگی با باک خالی
- نکات ضروری در مورد صندلی کودک خودرو
- راهنمای خرید لنت ترمز ؛ چه زمانی لنت ترمز را عوض کنیم؟
- علائم خرابی سنسور اکسیژن چیست؟
سلام و عرض ادب. من بعد از تعویض روغن موتور و گیربکس و شمع، با مشکل چک مواجه شدم،(قبلش مشکلی نداشت) اخطار غلظت سوخت بالا میداد، سنسور اکسیژن تعویض کردم و کاتالیزور رو دادن اسید واش کردن، بعدش باز چراغ چک روشن شد، بردم پیش باطریساز گفتن مشکل برق داشت، یکی دو تا سیم مشکل پیدا کرده بود، بعد از حل کردن مشکل سیم ها. این بار خطای کوئل داد. می خواستم ببینم آیا تعویض روغن موتور، گیربکس و شمع، میتونه باعث خرابی کوئل بشه؟ و ایا ممکنه موقع تویض روغن ها، تعویض روغنی، اشتباهی به سیستم برق آسیب رسونده… بیشتر »
سلام مقاومت اهمی سیم پیچ اولیه و ثانویه کوئل کروز ۲۰۶ تیپ ۲ tu3 سوکت کج چند اهم باید باشه؟
ایا با دیاگ میشه فهمید کویل خرابه یا اصلا نیم سوزه ه؟
نیاز به دیاگ نیست، سر وایر رو بکن ،دوباره نزدیک کن اگه جرقه نزد خرابه،راهنمایی کنه