سیستم ترمز ازجمله اجزای مهم در هر خودرو است که نقش اساسی در کاهش سرعت و همین‌طور حفظ امنیت سرنشینان ایفا می‌کند. اکثر ما فقط زمانی سراغ لنت ترمز می‌رویم که لنت خودروی ما رو به اتمام باشد؛ اما سوال اصلی اینجا است که در زمان خرید لنت ترمز چطور می‌توان مدل‌های مختلف آن را تشخیص داد؟ یا این‌که کدام لنت برای اتومبیل ما مناسب خواهد بود؟
برای حل این مشکل، در ادامه قصد داریم در مقاله‌ای تحت عنوان «راهنمای خرید لنت ترمز» شما مخاطبین عزیز مجله خودرو همراه مکانیک را با انواع لنت ترمز آشنا کنیم؛ برای این‌که بدانید چه لنت ترمزی برای خودروی شما مناسب است، در ادامه با ما همراه باشید.
احتمالا همه شما در خیابان و جاده‌های بین شهری و حتی در شبکه‌های اجتماعی، صحنه‌هایی از تصادفات و حوادث جاده‌ای را دیده‌اید. در برخی از موارد، دلیل اصلی وقوع چنین حوادث ناگواری عملکرد نادرست لنت ترمز و سیستم ترمز خودرو شناخته میشود؛ درواقع لنت ترمز خودرو قطعه کوچکی از سیستم ترمز تمامی وسایل نقلیه است که ضمن ایجاد اصطکاک با دیسک یا کاسه‌ترمز، موجب کاهش سرعت خودرو و درنهایت توقف آن میشود.
بر اساس گفته کارشناسان، نیرو سیستم ترمز خودرو باید ۱۰ برابر نیرو موتور و در بعضی موارد هم بیشتر باشد تا توانایی توقف خودرو را در حین حرکت داشته باشد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد مرغوبیت و کیفیت لنت ترمز در عملکرد سیستم ترمز خودرو تأثیر چشمگیری دارد.
لنت ترمز چیست و چطور کار می‌کند؟
تمامی خودروها برای این‌که بتوانند به‌موقع و در امنیت کامل متوقف شوند، علاوه‌بر سیستم‌های مختلف ترمز نظیر ABS، EBD و EBA، به لنت ترمز مناسب نیاز دارند. زمانی که شما پدال ترمز را فشار می‌دهید، لنت‌ها روی دیسک قرارمی‌گیرند و به آن فشار وارد می‌کنند؛ در چنین زمانی نیروی اصطکاک تولیدشده بین لنت و دیسک، عامل اصلی کاهش سرعت چرخ‌ها و توقف کامل خودرو است.
به‌طورکلی، لنت ترمز خودرو از دو بخش کفشک لنت و لقمه لنت تشکیل شده‌اند. کفشک ترمز درواقع همان مکان قرارگیری لنت ترمز است و با توجه به عواملی همچون نوع کاربری خودرو، مواد تشکیل دهنده، فناوری ساخت و شرکت سازنده، در ابعاد و مدل‌های مختلف تولید میشود. لقمه نیز همان بخشی است که با هربار فشار پدال ترمز، مستقیم با دیسک یا کاسه ترمز برخورد کرده و اصطکاک ایجاد می‌کند. آنچه در ادامه مقاله «راهنمای خرید لنت ترمز» موردبررسی قرار خواهیم داد، درواقع همان لقمه لنت است که شامل 5 دسته اصلی (زینتری، سرامیکی، فلزی، نیمه فلزی و ارگانیک) میشود.
انواع لنت ترمز
در گذشته اکثر لنت ترمزها از ماده‌ای به نام آزبست (پنبه نسوز یا Asbestos) ساخته می‌شدند، اما پس از مدتی استفاده از آزبست به دلیل آلودگی‌های زیست‌محیطی از طرف سازمان بهداشت جهانی ممنوع شد. با ممنوعیت استفاده از آزبست در ترکیبات مواد اولیه لنت ترمزها، خیلی سریع انواع دیگر لنت‌های باکیفیت که از مواد مختلفی ساخته شده بودند، وارد بازار شدند. به‌طورکلی مواد تشکیل‌دهنده لنت ترمز شامل الیاف، پرکننده‌ها، اصلاح‌کننده‌های اصطکاک و رزین‌های اتصال‌دهنده است؛ البته نوع مواد به‌کار رفته و همچنین درصد آن‌ها، جزو اسرار شرکت‌های تولیدکننده محسوب می‌شوند.
در ادامه با ما همراه باشید تا تمامی مدل‌های لنت ترمز را برای شما شرح دهیم:
لنت‌های ارگانیک (NAO)
لنت‌های NAO از موادی همچون فایبرگلاس، کربن، الیاف آرامید و کولار ساخته می‌شوند. چنین موادی با رزین در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و درنهایت لنت ترمز ارگانیک ساخته میشود. به‌طور معمول در ساختار لنت ارگانیک از مواد فلزی بسیار کمی استفاده میشود؛ به همین دلیل لنت‌های ارگانیک جزو نرم‌ترین لنت‌های موجود در بازار هستند.
یکی از عوامل محبوبیت لنت ترمز ارگانیک، بازخورد فوق‌العاده خوب آن هنگام فشردن پدال ترمز است که خیلی بی‌صدا و نرم روی دیسک می‌نشیند. لنت ترمزهای ارگانیک نسبت به سایر لنت‌ها ارزان و البته کم‌دوام‌تر هستند.
لنت‌های کم متال (Low Metal)
حدود 20 درصد این نوع لنت‌ها، از مواد فلزی همچون آهن و مس ساخته شده‌است و سایر اجزای آن را الیاف و مواد موجود در لنت‌های NAO تشکیل می‌دهند. لنت‌های کم متال از قدرت بازدارندگی یا درواقع توان ترمز بالایی برخوردار هستند، اما صدای زیادی ایجاد کرده و گرد ترمز زیادی تولید می‌کنند.
لنت ترمز نیمه متالیک (Semi Metallic)
لنت ترمز نیمه متالیک بیش‌ترین استفاده را در میان سایر لنت‌ها دارند و همان‌طور که از نام آن‌ها می‌توان حدس زد، بخش عمده‌ای از اجزای آن را عناصر فلزی نظیر ذرات آهن و استیل تشکیل می‌دهد. این نوع لنت‌ها نسبت به لنت ترمز ارگانیک از انتقال حرارت بهتری برخوردار هستند، به همین دلیل طول عمر آن‌ها نیز کمی بیشتر از مدل‌های ارگانیک ارزیابی میشود. ویژگی‌هایی همچون طول عمر بالا و قیمت مناسب باعث شده است تا چنین لنتهایی به بهترین گزینه برای خودروهای مسافربری و باری تبدیل شوند.
لنت ترمز سرامیکی (Ceramic Brake Pad)
تلاش برای تولید لنتهایی کم‌صدا، بادوام و کم‌حجم باعث شد تا شرکت‌های فعال در زمینه ساخت لنت ترمز، به استفاده از الیاف و پودرهای سرامیک در محصولات جدید خود روی بیاورند.
در یک نگاه کلی می‌توان لنت‌های سرامیکی را به‌دلیل بهره‌مندی از مواد سرامیکی و مواد ارگانیک، جزو لنت ترمزهای Nao دسته‌بندی کرد؛ اما بهتر است بدانید که در برخی از آن‌ها ذرات برنج و مس نیز به‌کار گرفته میشود. لنت‌های سرامیکی، صدا و گردوغبار کمی تولید می‌کنند و نسبت به سایر لنت‌ها از طول عمر بالاتری برخوردار هستند. در این‌بین تنها ویژگی منفی لنت‌های سرامیکی قیمت بالای آن‌ها است که باعث میشود فقط افراد متمول به سراغ چنین لنت‌های بروند!.
لنت ترمز زینتری (Sintered Brake Pad)
آخرین مورد در لیست انواع لنت‌های ترمز، لنت زینتری است. این لنت‌ها از الیاف کامپوزیت و ذرات استیل تشکیل شده‌اند و پیش از استفاده حتما باید به دمای مطلوب برسند؛ به همین دلیل بیشتر در خودروهای مسابقه‌ای یا هواپیماها کاربرد دارند. چنین لنتهایی اگر در خودروهای معمولی استفاده شوند، قدرت بازدارندگی کم‌تری را در مقایسه با سایر لنت‌های موجود در بازار ارائه می‌دهند؛ علاوه‌بر این میزان خوردگی چنین لنتهایی بسیار بالا است و طول عمر کوتاهی دارند.
توصیه‌هایی برای خرید لنت ترمز
شاید برای اغلب افراد سوال باشد که از میان صدها لنت مختلف موجود در بازار، چگونه لنت ترمز مناسب اتومبیل خود را انتخاب کنیم؟. ما در این بخش چند راه‌کار ساده برای انتخاب و خرید لنت ترمز را به شما ارائه خواهیم کرد:
- انتخاب و خرید لنت ترمز باید متناسب با مدل خودرو شما باشد؛ یعنی درصورتی اتومبیل شما به‌طور استاندار از لنت‌های نیمه فلزی برخوردار باشد، بهتر است شما هم از لنت‌های نیمه فلزی استفاده کنید.
- جنس خوب و باکیفیت بخرید؛ چراکه با این کار در هزینه‌ها خود صرفه‌جویی می‌کنید. اغلب لنت ترمزهای بی‌کیفت و ارزان‌قیمت بعد از چند روز استفاده، سروصدای گوش‌خراشی را ایجاد می‌کنند که به‌اصطلاح به آن شیشه شدن لنت ترمز می‌گویند و شما را مجبور به خرید مجدد لنت می‌کنند.
- لنت ترمز خوب باید تحمل دمای بالا را داشته باشد تا درصورتی که دمای آن بیش‌ازاندازه افزایش یافت، ترمز خودرو شما بریده نشود.
- اگر میزان صدای تولید شده توسط لنت، برای شما از اولویت بالایی برخوردار است یا به دنبال سبک‌ترین مدل لنت ترمز هستید، بهترین انتخاب برای شما لنت‌های سرامیکی خواهد بود.
چه زمانی لنت ترمز خودرو را عوض کنیم؟
در ادامه مقاله «راهنمای خرید لنت ترمز» قصد داریم بهترین زمان تعویض لنت ترمز را برای شما بازگو کنیم. همیشه به یاد داشته باشید که لنت ترمز جزو قطعات مصرفی خودرو است و در فواصل زمانی معینی نیاز به تعویض دارد؛ اما این تعویض باید در زمان مناسب انجام شود. تعویض زودهنگام لنت ترمز فقط هزینه اضافی برای شما به همراه خواهد داشت و دیر عوض کردن آن باعث آسیب به سیستم ترمز خودرو خواهد شد. پیش از اتمام لنت ترمز، ممکن است با یکی از علائم زیر مواجه شوید؛ بنابراین برای اطلاع از زمان صحیح تعویض لنت بهتر است به این موارد توجه کنید:
لرزش پدال
لرزش پدال ترمز یکی از اولین نشانه‌هایی است که به رانندگان خودروهای سواری زمان تعویض لنت را گوشزد می‌کند. اگر با هر بار فشردن پدال ترمز، لرزش خاصی را زیر پای خود احساس می‌کنید یعنی زمان تعویض لنت ترمز شما فرا رسیده است.
نامیزان شدن فرمان خودرو
یکی دیگر از علائم زمان تعویض لنت، از تنظیم خارج شدن فرمان خودرو است. هنگامی‌که راننده پدال ترمز را فشار می‌دهد، فرمان خودرو به سمت خاصی متمایل خواهد شد و همواره به آن سمت کشش دارد.
صدای غیرطبیعی در هنگام ترمز
اگر هنگام گرفتن ترمز صدای غیرطبیعی و گوش خراشی از ترمز خودرو بلند میشود، یقین داشته باشید که لنت‌های ترمز خودرو به‌طور کامل از بین رفته‌اند و باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به تعویض آن‌ها اقدام کنید.
علاوه‌بر این، مواردی همچون پایین آمدن روغن ترمز و کاهش میزان قدرت ترمزگیری ازجمله علائم فرارسیدن زمان تعویض لنت ترمز است. ناگفته نماند که در خودروهای پیشرفته و به‌روز، یک سنسور در نزدیکی لنت‌ها وجود دارد. این سنسور زمانی که لنت ترمز خودرو رو به اتمام باشد یا ضخامت آن از حد مشخصی کم‌تر شود، از طریق هشدارهای صوتی یا روشن کردن هشدار اتمام لنت روی صفحه پشت آمپر، چنین مسئله‌ای را به راننده اطلاع می‌دهد.
کلام آخر در راهنمای خرید لنت ترمز
به انتهای مقاله راهنمای خرید لنت ترمز رسیدیم؛ سفر ایمن با خودرو زمانی محقق میشود که تمامی اجزا و عناصر اتومبیل در سلامت کامل باشند و سرویس‌های خودرو منظم و مرتب انجام شوند. سیستم ترمز یکی از مهم‌ترین اجزاء فنی خودرو است و نقش مهمی را برعهده دارد. لازمه برخورداری از یک ترمز مطمئن و قدرتمند، استفاده از لنت ترمز مناسب است.
لنت ترمزهای مختلفی در بازار وجود دارند که با توجه به مدل خودرو استفاده می‌شوند و انتخاب جنس آن‌ها نیز به نوع کارکرد خودرو و نیاز راننده در موقعیت‌های مختلف وابسته است. درصورت شنیدن صدای نامتعارف، لرزش در پدال یا روشن شدن چراغ لنت، بدانید که زمان تعویض لنت خودرو شما فرا رسیده است. به یاد داشته باشید که استفاده از لنت ترمز نامرغوب، می‌تواند علاوه‌بر هزینه تعمیر و تعویض قطعات، خطرات جدی را برای شما و سایر سرنشینان خودرو به همراه داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
