امسال می‌تواند تولد 50 سالگی‌اش را جشن بگیرد؛ 50 سال در اوج، 50 سال محبوبیت، 50 سال افتخار! کدام سدانی را سراغ دارید که پنج دهه این‌گونه بی‌وقفه بدرخشد؟ روی صحبت ما، با بی ام و سری 5 است؛ آلمانی فروتنی که در این مدت، هفت نسل را راهی میدان کرده است. مدل‌های پروپیمانی که همواره جزو بهترین‌های بازار بوده‌اند. امروز قصد داریم نگاهی به داستان تولد بی ام و سری 5 بیندازیم و نگاهی جامع به تاریخچه بی ام و سری 5 داشته باشیم.
در دنیای پرترافیک و به‌شدت رقابتی خودرو، موفقیت زاییده شانس و اقبال نیست. شاید خودرویی، برندی و شرکتی در برهه‌ای از زمان بتواند موقتا با استقبال روبه‌رو شود، ولی استمرار این وضعیت، هنری است که کمتر شاهد آن هستیم.
حدود 50 سال تولید یک‌سره و هفت نسل پرفروش، کارنامه درخشان یکی از بهترین سدان‌های تاریخ است. خودرویی که البته در طول این مدت، نسخه‌های واگن/استیشن را نیز تجربه کرده بود. با این حال، سرچشمه درخشش سری 5 را باید پیش از آغاز رسمی تولید آن جستجو کرد.
پرده اول داستان تولد بی ام و سری 5: New Class
به شروع بررسی تخصصی تاریخچه بی ام و سری 5 رسیدیم؛ بله! حقیقت این است که بی ام و نیز سال‌ها پیش در سیستم اسم‌گذاری برخی از مدل‌های خود، عبارت Class را درست مانند مرسدس بنز استفاده می‌کرد. این‌که چرا سری 5 به نیو کلاس مرتبط است، دلیل دارد. خودروی فوق، اولین محصول باواریایی‌ها بعد از بحران شدید اقتصادی در دهه 50 میلادی بوده است. درواقع، شرکت تا پیش از عرضه این مدل توانسته بود بدهی‌های سنگین خود را یک‌به‌یک صاف کند؛ خودرویی که برای نخستین‌بار، هویت ترکیبی یک سدان خانوادگی و اسپرت را معنا داد؛ چیزی که تا پیش از آن در صنعت خودروی آلمان چندان معنا نداشت.
اولین مدل نیو کلاس سال 1962 راهی بازار شد؛ یعنی درست یک سال بعد از توقف تولید بورگوارد Isabella به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین خانوادگی‌های بازار آلمان؛ درست متوجه شدید، بورگوارد! همان برندی که این روزها دفتر آن هم‌چنان در آلمان است، ولی محصولاتش را فوتون چین تولید می‌کند و طی سال‌های پیش از تحریم، دو محصول آن با نام‌های BX7 و BX5 در بازار کشورمان نیز عرضه شد. بی ام و با نیوکلاس بعد از ورشکستی بورگوارد در سال 1961، فرصت خوبی را برای عرض‌اندام پیدا کرد.
با این حال، موفقیت نیوکلاس چندان هم مدیون ازبین‌رفتن رقیب نبود. سبک طراحی آن به‌گونه‌ای بود که نه فقط خانواده‌ها، بلکه جوان‌ترها را نیز به سمت خود می‌کشاند. این هنری بود که پشت زبان بصری آن پیدا شده بود؛ فلسفه‌ای پیچیده که در یک همکاری استثنایی بین آلمان‌های متعصب و یک طراح معروف ایتالیایی به اسم «جیووانی مایچلوتی» خلق شده بود. او کسی بود که در کارنامه خود، همکاری با برندهای صاحب‌سبکی مانند آلفارومئو، لانچیا، مازراتی و حتی فراری نیز دیده می‌شد.
ایده اسپرت‌ترکردن یک سدان خانوادگی، حسابی به مذاق مدیران بی ام و خوش آمد؛ اما حقیقت آن بود که نیو کلاس دیگر ظرفیت تغییری بیش از این را نداشت. از سوی دیگر، دست‌بردن در ترکیب برنده آن نیز می‌توانست آمارهای فروش را خراب کند. به همین خاطر، با آغاز دهه 70 میلادی کار روی یک مدل کاملاً جدید آغاز شد؛ مدلی که قرار بود یک خانواده جدید را تشکیل بدهد. طرح‌های اولیه آمدند و رفتند تا سرانجام یک مدل موردقبول قرار گرفت.
پرده دوم: پیش‌درآمد سری 5
به پرده دوم تاریخچه بی ام و سری 5 رسیدیم؛ بی ام و بهتر از هر کس دیگری می‌دانست که حرکت جدیدش تا چه اندازه ریسکی و پرخطر است. ازبین‌بردن خاطره خوب یک مدل، نه‌تنها اعتبار شرکت را زیر سؤال می‌برد، بلکه موجب می‌شد تا بحران اقتصادی و نارضایتی دوباره میان سهام‌داران شکل بگیرد. بر همین اساس، تا پیش از عرضه ویرایش رسمی، گام‌هایی آزمایشی برداشته شد.
در نمایشگاه سال 1970 ژنو بود که آلمان‌ها از یک مفهومی خاص به اسم 2200ti Garmisch رونمایی کردند. خودرویی با چراغ‌هایی بسیار مدرن، جلوپنجره‌ای لوزی و البته طراحی بدنه‌ای که مشخص بود به چه خودرویی اشاره دارد. پشت این کانسپت، نام طراح بزرگ ایتالیایی، برتونه دیده می‌شد. این محصول ترسیمی از آینده سری جدید بود.
با این حال، هنوز برای رونمایی از محصول جدید زود بود. ازآن‌جایی‌که حضور یک خودروی کانسپت در جاده امکان‌پذیر نبود، شرکت مدل اولیه و آزمایشی را موسوم به E12 Prototype برای تست‌های جاده‌ای راهی خیابان کرد. این خودرو به طرزی عجیب شبیه به فیات 132 شده بود؛ اما بی ام و می‌دانست که برای لونرفتن طراحی مدل جدید، باید دست به چنین تکنیکی بزند. بعد از تست‌های جاده‌ای، شرکت اصلاحاتی روی ضرایب اصطکاک ایجاد کرد و آیرودینامیک را به طرزی چشم‌گیر بهبود بخشید. حال همه‌چیز مهیا بود تا خانواده جدید رونمایی شود.
پرده سوم داستان تولد بی ام و سری 5 : سری 5 متولد میشود
در ادامه داستان تولد بی ام و سری 5 ، در سال 1972 ب ام و در رویدادی باشکوه اعلام کرد که خانواده‌ای جدید را به اسم «سری 5» تولید کرده است. این خودروها جانشین نسخه‌های سدان نیوکلاس شده بودند. نسل اول سری 5 کار خود را با قدرت آغاز کرد. اوضاع از آن‌چه پیش‌بینی می‌شد، بهتر پیش رفت.
فقط 5 سال از بعد از عرضه نخستین مدل، ویرایش 528i تبدیل به پرفروش‌ترین سدان اغلب بازارهای هدف شده بود. این خودرو در تیپ پایه خود از یک پیشرانه 1.8 لیتری 89 اسب‌بخاری با 143 نیوتن‌متر گشتاور استفاده می‌کرد. درحالی‌که در آخرین سال‌های تولید، مدل فوق‌العاده M535i نیز به سبد فروش اضافه شده بود که می‌توانست 215 اسب‌بخار نیرو و 310 نیوتن‌متر گشتاور را از پیشرانه 3.5 لیتری‌اش بیرون بکشد.
پرده چهارم تاریخچه بی ام و سری 5 : سری 5 در راه آسمان
به پرده چهارم داستان تولد بی ام و سری 5 رسیدیم؛ بعد از توقف تولید نسل اول سری 5 در سال 1981، بی ام و بدون‌فاصله نسل دوم را رونمایی کرد؛ خودرویی که برای اولین بار پیشرانه دیزلی را نیز تجربه می‌کرد. نسل سوم (E34) نیز با بهبود خیره‌کننده در بحث فنی و به‌ویژه طراحی در سال 1988 وارد بازی شد. بی ام و با این نسل برای اولین بار ویرایش استیشن سری 5 را نیز معرفی کرد که برخلاف انتظارات، از سوی مشتریان اروپایی با استقبال روبه‌رو شد. در نسل چهارم (E39) شاهد یک جنون تمام‌عیار بودیم. بی ام و M5 این نسل با تولید 394 اسب‌بخار قدرت، کابوسی برای تمام اسپرت‌های دنیا شده بود.
و اما نسل پنجم؛ محصولی که بسیاری هنوز آن را زیباترین خودروی تمام دوران قلمداد می‌کنند؛ یکی از بهترین شاهکارهای کریس بنگل، سرطراح افسانه‌ای شرکت. زبان بصری سری 5 نسل پنج که با کد E60 شناخته میشود، یکی از ماندگارترین‌ها در تاریخ است. چراغ‌هایی پرابهت که لبه بالایی آن مانند ابرویی درون بدنه کشیده شده‌اند. بی ام و در این نسل برای اولین و آخرین بار M5 با پیشرانه 10 سیلندر Vشکل تولید کرد.
بعد از موفقیت خیره‌کننده E60، شرکت در سال 2010 ششمین عضو خانواده را راهی میدان کرد. باواریایی‌ها در این نسل زبان طراحی را به‌کلی تغییر دادند. هم‌چنین بی ام و برای اولین‌بار در این سال سراغ سبک طراحی بدنه فست‌بک (روی مدل گرن‌توریزمو) رفت. این نسل نخستین سری 5 بود که با پیشرانه هیبریدی تولید می‌شد. دست آخر، پرچم‌دار فعلی خانواده یعنی هفتمین نسل (G30) از این سری در سال 2016 رونمایی شد؛ خودرویی که ترکیب بی‌مانندی از طراحی بدنه، فناوری‌های هوشمند، ایمنی، امکانات و البته توانمندی‌های جاده‌ای است.
پرده آخر بررسی داستان تولد بی ام و سری 5 : بی ام و سری 5 در ایران
خیلی خوش‌شانس هستیم که اولین نسل سری 5 را کشور می‌بینیم؛ خودرویی که اغلب با مدل 1977 خرید و فروش میشود. حتی مدل 91 نسل سه سالم نیز در بازار پیدا میشود. با این حال، تردیدی نیست که فراوانی حضور این خودرو در بازار ایران مربوط به اوایل دهه 80 شمسی و آزادسازی واردات خودرو میشود. در آن زمان، شرکت نوریانی نماینده و عرضه‌کننده تقریباً تمام مدل‌های معروف این برند در ایران بود.
کمی بعد با بروز مشکلاتی، نوریانی به کار خود پایان داد. پس از آن بی ام و و البته سری 5 به‌واسطه فعالیت‌های پرشیا خودرو به دست مشتریان ایرانی رسید. در بازار کشورمان نمونه 528 از نسل ششم بی ام و سری 5 را می‌توان پرفروش‌ترین و محبوب‌ترین مدل این خودرو دانست؛ اما لقب به‌روزترین نمونه در اختیار مدل‌های 530 نسل هفتم قرار دارد که به طور محدود و با مد‌های 2018 در بازار کشورمان خرید و فروش می‌شوند.
بیشتر بخوانید
- داستان تولد تویوتا لندکروز
- با مزایا و معایب بی ام و سری 5 آشنا شوید
- مقایسه فولکس پاسات و بی ام و سری 5
- مقایسه بی ام و سری 5 و مرسدس بنز کلاس E
- مقایسه بی ام و سری 5 و مرسدس بنز کلاس E
- با آپشن های بی ام و سری 5 آشنا شوید
