نحوه شکایت از راننده مقصر و پرداخت دیه حوادث رانندگی یکی از مسائلی است که روزانه شهروندان زیادی با آن سر و کار دارند، ولی متاسفانه چون به خوبی نسبت به مسائل حقوقی آن آشنا نیستند دچار مشکلهای بسیاری میشوند.
مجله همراه مکانیک قصد دارد تا در این مقاله شما همراهان گرامی را نسبت به چگونگی شکایت از راننده مقصر و پرداخت دیه حوادث رانندگی و مسائل حقوقی آن آشنا کند.
نحوه شکایت از راننده مقصد به چه صورتی است؟
در نحوه شکایت از راننده مقصر و پرداخت دیه حوادث رانندگی احتمالاً میدانید که ایران ازنظر تعداد تصادفات رانندگی با اختلاف رتبهی اول را در اختیار دارد و جادههای ایران از این نظر بهعنوان مرگبارترین جادههای حملونقل در دنیا شناخته میشوند. از دلایل این تصادفات خودروهای بیکیفیت، فرهنگ بسیار پایین رانندگی و عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی هستند.
دلیل هرچه باشد چیزی که بیشترین اهمیت را دارد جان هموطنانمان است که در این تصادفات گرفته میشود. سالانه نزدیک به 19 هزار نفر براثر تصادف رانندگی در ایران فوت میکنند و 300 هزار نفر مصدوم میشوند. مقالهی پیش رو در مورد نحوه شکایت از راننده مقصر و نحوه پرداخت دیه حوادث رانندگی است.
همانطور که میدانید در هر تصادف یکی از طرفین بهعنوان مقصر شناخته میشود و باید خسارات واردشده براثر تصادف را تقبل کند. اگر در تصادفی خسارت جانی (مرگ یا نقص عضو) به وجود بیاید، مقصر طبق قانون و حکم دادگاه ملزم به پرداخت دیه تعیینشده توسط قاضی است. مگر آنکه مصدوم یا اولیا دم رضایت دهند که نیازی به دریافت دیه وجود ندارد.
قتل غیر عمد
تصادفات دارای خسارات جانی که به مرگ یکی از طرفین منجر میشود قتل غیر عمد به حساب میآید؛ یعنی حتی اگر در مواردی همچون سرعت غیرمجاز راننده مقصر، نقص وسیله نقلیه که از دلایل تصادف محسوب شود مانند ایراد در سیستم ترمز، تردد در محلی که برای او یا وسیله نقلیهاش مجاز نباشد و… قتل غیر عمد محسوب میشود.
در اصل باید گفت که به آن قتل شبه عمد میگویند. رعایت نکردن قوانینی مانند سرعت مجاز، توقف قبل از خط عابر و… که از روی عمد انجام میشود و به نتیجهای غیر عمد منجر میشود؛ مرگ انسانی دیگر!
با توجه به غیر عمد بودن قتل قصاص رخ نمیدهد و مجازات قتل غیر عمد پرداخت دیه است. توجه داشته باشید که اینگونه تصادفات هم جنبه عمومی و هم جنبه خصوصی دارند. جنبه عمومی مربوط به سیستم قضایی میشود که مجازات آن شامل حبس و البته جزای نقدی میشود و پرداخت دیه مربوط به جنبه خصوصی است که به اولیای دم پرداخت میشود.
در صورت رضایت اولیای دم پرداخت دیه منتفی میشود، اما معمولاً سیستم قضایی از جزای نقدی که به دلیل سرپیچی از قوانین برای شما تعیین کرده است، نمیگذرد. ممکن است بسته به نوع جرم از حبس چشمپوشی کنند، اما معمولاً جزای نقدی بخشیده نمیشود.
ممکن است برای شما هم این سوال پیش بیاید که اگر در هنگام تصادف راننده مست بوده یا فاقد گواهینامه باشد، قتل پیشآمده، عمد محسوب میشود یا خیر؟ باید بگوییم طبق مادهی 718 تعزیرات قانون مجازات اسلامی اگر رانندهای دارای هر یک از شرایط زیر باشد:
- مستی
- عدم برخورداری ازگواهینامه
- سرعت غیرمجاز
- سبقت غیرمجاز
حکم مجازات او سنگینتر از حالت عادی خواهد بود، اما حادثه پیشآمده همچنان قتل غیر عمد یا شبه عمد محسوب میشود.
نحوه شکایت از راننده مقصر
رانندگی پرخطر به هر دلیل که باشد ممکن است منجر به وقوع صدمات بدنی شود. قانونگذار برای مرتکبین این تصادفات علاوهبر دیه، مجازات حبس و جزای نقدی را نیز پیشبینی کرده است که نوع و میزان مجازات بستگی به نظر کارشناس پرونده و تعیین میزان تقصیر راننده دارد. در ادامه به بررسی پروندهای در این باره میپردازیم.
مراحل شکایت از راننده مقصر به شرح زیر است:
- آغاز دعوا
- نظریه کارشناسی
- نظر پزشک قانونی
- رسیدگی دادسرا
- صدور قرار مجرمیت
- رای دادگاه
بیمه و مزایای استفاده از آن
درهرصورت چه راننده مقصر باشد و چه با رعایت تمام قوانین از طرف وی این اتفاق ناگوار رخداده باشد بیمه موظف به پرداخت دیه متوفی یا فرد مصدوم است.
حتی اگر راننده فاقد گواهینامه باشد یا در حین رانندگی مست باشد، بیمه این وظیفه را دارد که خسارت وارده را به زیاندیده و یا دیه را به وارث متوفی پرداخت کند. البته در این شرایط بیمه میتواند به راننده رجوع کند و مطمئن باشید که این کار را میکند.
صندوق تامین خسارت های بدنی چیست؟
پس از شکایت از راننده مقصر اگر به هر دلیلی مانند بیمه نبودن وسیلهی نقلیه، اتمام اعتبار بیمهنامه، فرار مقصر از صحنهی حادثه بهگونهای که مجهول بودن هویت وی اثبات شود، ورشکستگی بیمهگر و… صندوقی به نام صندوق تأمین خسارتهای بدنی، خسارات بدنی واردشده به افراد را پرداخت میکند.
اگر بیمهها به دلایل گوناگون از مسئولیت خود شانه خالی نکنند، موظف هستند پس از گزارش مقامات انتظامی و پزشکی قانونی بیدرنگ 50 درصد از دیه تقریبی را به زیاندیده پرداخت کنند و مابقی آن را باید پس از معلوم شدن میزان قطعی دیه توسط دادگاه پرداخت کنند.
در تصادفاتی که خسارت جانی و جرح به همراه ندارد اگر خسارت کمتر از 3 میلیون تومان باشد، در صورت توافق طرفین نیازی به تماس با 110 و کروکی افسر نیست. طرفین میتوانند به مرکز خسارت بیمه راننده مقصر مراجعه کنند و از این طریق کار خود را پیش ببرند.
اما در تصادفاتی که منجر به جرح شده و خسارت جانی به بار آمده، حضور افسر راهنمایی و رانندگی الزامی است و باید برای مراجعه به بیمه و دریافت خسارات واردشده کروکی و گزارش پلیس را داشته باشید.
همانطور که گفتیم بیمه درهرصورت ملزم به پرداخت خسارات است و درصورتیکه تصادف براثر بیاحتیاطی، بیمبالاتی یا عدم مهارت رانندگی رخ دهد، راننده با جزای نقدی و حبس مجازات میشود. این مجازات در صورت مستی یا نداشتن گواهینامه شدیدتر خواهد بود.
دیه تصادف با عابر پیاده
برخلاف تصور عموم که فکر میکنند در صورت تصادف با عابر پیاده درهرصورت راننده مقصر است، آمارهای رسمی نشان میدهند که عامل اصلی 30 درصد از تصادفات شهری و حتی 10 درصد از تصادفات برونشهری عابران پیاده هستند که با بیتوجهی به قوانین، با جان خود بازی میکنند.
ازجمله تخلفات مهم عابران که به قیمت جانشان تمام میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم توجه به عبور از خطکشی مخصوص عبور عابر پیاده. رانندگان موظف هستند قبل از خطکشی عابر توقف کامل کنند تا فرد پیاده از عرض خیابان عبور کنند. زمانیکه رانندهای با سرعت 80 کیلومتر بر ساعت در اتوبانی حرکت میکند عبور عابری از عرض اتوبان یک غافلگیری تمامعیار است.
- عدم استفاده از پل عابر پیاده و عبور از زیر آن. اگر عابری حوصله بالا رفتن از پلههای پل را ندارد و ترجیح میدهد از زیر آن و از میان ماشینهای عبوری بدود، تمام تقصیر متوجه خودش است.
- هنگامیکه چراغ راهنمایی مربوط به عبور عابران قرمز است یعنی چراغ مربوط به خودروها سبز است و خودروها میتوانند با خیال راحت از چهارراه عبور کنند. اگر عابری به قوانین مربوط به خود توجه نکند و آن را زیر پا بگذارد، نباید رانندهای که به او برخورد میکند را مقصر دانست.
- ورود ناگهانی به سطح سوارهرو از دیگر تخلفات رایج عابران است. در معبری که پیادهرو دارد، حرکت عابر در سطح سوارهرو ممنوع است. در معابری که پیادهرو وجود ندارد عابر باید از سمت چپ خیابان و در جهت مخالف خودروهای عبوری حرکت کند.
در شرایط ذکرشده اگر راننده با رعایت تمام قوانین مانند سرعت مجاز و استفاده از وسیله نقلیهای که نقص منجر به تصادف نداشته باشد، نتواند وسیله نقلیه را کنترل کند و به عابر برخورد کند هیچ تقصیری متوجه او نیست و مسئولیتی نخواهد داشت.
البته ناگفته نماند که در هر شرایطی راننده موظف است که خودروی خود را در سمت راست معبر متوقف کند و مصدوم را در صورت امکان به نزدیکترین مراکز درمانی منتقل کند. در غیر این صورت باید با تماس با 115 درخواست امداد برای مصدوم کند و مراتب را به مقامات نیروی انتظامی اعلام کند.
نکته: مقصر نبودن راننده به معنای سلب امتیاز استفاده از بیمه برای فرد زیاندیده نمیشود. مصدوم و یا وارث متوفی میتواند از مزایای بیمه استفاده کند.
مطالعه مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید
همه چیز در مورد کروکی تصدف خودرو و نحوه اعتراض به آن
مدارک لازم برای پیگیری کارت خودرو و کارت سوخت
جرم کاهش کیلومتر خودرو و نحوه برملا سازی آن
راهنمای حقوقی خرید خودروی دست دوم
12 نکته حقوقی مهم در خرید خودرو دست دوم
مدارک و شرایط نقل و انتقال خودرو