چه کسی بهترین راننده فرمول یک تاریخ است؟ این سؤال، احتمالاً جنجالی‌ترین چالش دنیای مسابقات موتوراسپرت لقب می‌گیرد. سوالی که باید اعتراف کرد هیچ پاسخ دقیقی برای آن وجود ندارد. این انتخاب چگونه و بر اساس چه معیارهایی باید باشد؟ تعداد بردها؟ تعداد پُل‌پوزیشن؟ بیشترین تعداد مسابقه؟ توافق در این زمینه بسیار دشوار است. با این حال، ما قصد داریم در این مطلب، بهترین‌ها را انتخاب کنیم!
این‌که چرا مسابقات فرمول یک تا این اندازه محبوب هستند، دلایل متعددی دارد. شاید نخستین عامل آن، سرعت بسیار بالای خودروها باشد. این رقابت‌ها که به کلاس Open Wheel (چرخ‌های باز بیرون از بدنه) معروف هستند، با یک راننده که او نیز اشراف کاملی در فضای باز دارد، برگزار میشود؛ در‌حالی‌که در اغلب خودروهای مسابقه‌ای دیگر، چرخ‌ها در زیر گلگیر و رانندگان درون کابین محافظت می‌شوند. درست به همین خاطر است که مسابقات فرمول یک، نه فقط از نظر مخاطبین جذاب هستند، بلکه نوعی چالش برای رانندگان فوق‌حرفه‌ای هم به حساب می‌آیند.
فارغ از عالی‌ترین سطح مهندسی در طراحی خودروها، این هنر و هوش راننده‌ها است که برنده نهایی را تعیین می‌کند. تاریخ مثال‌های بی‌شماری از رانندگان نامداری دارد که شاید در کارنامه آنها، تعداد قهرمانی خاصی نباشد؛ ولی به‌لطف غریزه بی‌مانند در رانندگی، تبدیل به یک اسطوره شده‌اند. درواقع، نام F1 (مخفف Formula One)، اشاره به پیچیده‌ترین قوانین مسابقه‌ای دارد که حتی بسیاری از افراد، از پس حفظ‌کردن آنها برنمی‌آیند. تصور کنید قرار است صدها قانون و دستورالعمل را در حالی که 350 کیلومتر در ساعت سرعت دارید، مرور کنید!
باهوش‌ترین رانندگان
پیدا کردن باهوش‌ترین راننده فرمول یک، عملاً شدنی نیست. بسیاری از علاقه‌مندان، دلایل خاص خود را برای انتخاب راننده شماره یک دارند؛ اما ما امروز، قصد داریم به یک فرمول معقول برسیم که حداقل از نظر ریاضی، بتواند نظر همه را جلب کند. ما یک ترکیب عددی از تعداد قهرمانی، تعداد فصل‌های حضور در مسابقات، تعداد بارهایی که جزو 10 راننده برتر (Top 10) قرار گرفته‌اند، تعداد بارهایی که از جایگاه اول (Pole Position) استارت زده‌اند، تعداد کلی مسابقاتی که شرکت کرده‌اند و درنهایت، تعداد بارهایی که در یک مسابقه به مقام اول رسیده‌اند، به دست آورده‌ایم و بر اساس آن، امتیازدهی کرده‌ایم. آن‌چه می‌خوانید، 10 راننده برتر فرمول یک بر اساس همین فرمول است.
10 – دیوید کولتهارد
تعداد قهرمانی: –
فصل‌های حضور: 15
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 12
تعداد حضور در مسابقات: 246
تعداد پل‌پوزیشن: 12
تعداد پیروزی: 13
برای آ‌ن‌هایی که با تاریخ فرمول یک آشنایی دارند، اسطوره‌ای به اسم کولتهارد کاملاً شناخته‌شده است. این راننده اسکاتلندی، بیشترین پیروزی را در بین رانندگانی که هیچ قهرمانی کسب نکرده‌اند، به دست آورده است. بهترین مقام کولتهارد، جایگاه دوم در فصل 2001 بوده است. او به دلیل سبقت‌های جنون‌آمیزش نیز مشهور شده بود. کولتهارد در یک اظهارنظر جنجالی، لوئیس همیلتون را نسخه انگلیسی از مایکل شوماخر توصیف کرده بود.
9 – جکی استوارت
تعداد قهرمانی: 3
فصل‌های حضور: 9
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 9
تعداد حضور در مسابقات: 99
تعداد پل‌پوزیشن: 17
تعداد پیروزی: 27
با سِر جکی استوارت آشنا می‌شوید؛ پرنده اسکاتلندی. راننده‌ای که اساسا، رابطه خوبی با ترمزگرفتن نداشت! استوارت 14 سال رکورد بیشترین برد را در دستان خود داشت تا این‌که سرانجام پادشاهی او با ورود آلن پروست در سال 1987 به پایان رسید. استوارت پس از تصادف شدید هم‌تیمی‌اش فرانسوا سورت در تمرین گرندپری آمریکا در سال 1973، از صدمین مسابقه‌اش در فرمول یک کنار کشید و برای همیشه بازنشسته شد.
8 – خوان مانوئل فانجو
تعداد قهرمانی: 5
فصل‌های حضور: 8
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 7
تعداد حضور در مسابقات: 51
تعداد پل‌پوزیشن: 29
تعداد پیروزی: 24
این‌که چرا به این اسطوره آرژانتینی، لقب El Maestro یا استاد داده‌اند، دلیل دارد. فانجو یکی از باهوش‌ترین رانندگان تاریخ به حساب می‌آید. بسیاری از تکنیک‌های سبقت و ورود و خروج به پیست را که اکنون در آموزشگاه‌های حرفه‌ای رانندگی تدریس میشود، او خلق کرده است. فانجو با 5 قهرمانی در یک دهه، رکوردی را ثبت کرد که تا 46 سال بعد دست‌نخورده باقی ماند. او هنوز هم رکورددار بیشترین پیروزی با شرکت‌های مختلفی چون آلفارومئو، فراری، مرسدس‌بنز و مازراتی است. فانجو، 46.15 درصد مسابقاتی را که شرکت کرده بود، پیروز شده است.
7 – آیرتون سنا
تعداد قهرمانی: 3
فصل‌های حضور: 10
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 10
تعداد حضور در مسابقات: 161
تعداد پل‌پوزیشن: 65
تعداد پیروزی: 41
ما این‌جا با یک الگوی واقعی رانندگی طرف هستیم؛ افسانه‌ای جهانی. مردی که قرارگرفتن وی در این لیست، بسیاری را ناراحت خواهد کرد. سنای بزرگ در‌حالی‌که آینده‌ای به‌مراتب درخشان‌تر را پیش روی خود می‌دید، در آن ظهر غم‌انگیز گرندپری سن‌مارینو سال 1994 در جایی که به آن تعلق داشت، از دنیا رفت. این راننده برزیلی، علی‌رغم مدت‌زمان کمی که در فرمول یک حضور داشت، توانست 3 قهرمانی را به دست بیاورد. احتمالاً می‌دانید که مک‌لارن Senna، به افتخار همین راننده فقید تولید شده است.
6 – سباستین فتل
تعداد قهرمانی: 4
فصل‌های حضور: 14
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 12
تعداد حضور در مسابقات: 256
تعداد پل‌پوزیشن: 57
تعداد پیروزی: 53
شاهزاده آلمانی، 4 سال کابوس‌وار را برای تمام راننده‌های دنیا رقم زد. فتل از 2010 تا 2013 یکه‌تاز دنیای فرمول یک بود. اگرچه بسیاری حضور او در فراری و جدایی‌اش از ردبول را دلیل اصلی قطع‌شدن نوار پیروزی‌های وی تلقی می‌کنند، ولی آن‌چه مسلم است، فتل هنوز هم یکی از تاثیرگذارترین راننده‌ها به شمار می‌رود. یادتان باشد سِب (مخفف سباستین) در زمانی به قهرمانی جهان رسید که در کنارش 5 قهرمان دیگر نیز روی پیست حضور داشتند. فتل در حال حاضر، راننده تیم آستون‌مارتین است.
5 – فرناندو آلونسو
تعداد قهرمانی: 2
فصل‌های حضور: 17
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 13
تعداد حضور در مسابقات: 311
تعداد پل‌پوزیشن: 22
تعداد پیروزی: 32
تنها اسپانیایی این لیست، کسی است که حکومت 5 سال متوالی شوماخر را به پایان رساند. آلونسو با 24 سال سن، در حالی به اولین قهرمانی‌اش رسید که توانست رکورد جوان‌ترین قهرمان فرمول یک را نیز از آن خود کند. او بعد از افتخارآفرینی با رنو در سال‌های 2005 و 2006، برای چندین تیم دیگر نیز رانندگی کرد؛ از مک‌لارن و فراری گرفته تا تیم فعلی‌اش یعنی آلپاین، همواره او را به‌عنوان یک راننده بسیار تکنیکی می‌شناسیم؛ اما این همه افتخارات آلونسو نیست. او در کارنامه‌اش، قهرمانی در مسابقات 24 ساعته لومان را نیز دارد.
4 – کیمی رایکونن
تعداد قهرمانی: 1
فصل‌های حضور: 18
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 15
تعداد حضور در مسابقات: 328
تعداد پل‌پوزیشن: 18
تعداد پیروزی: 21
کافی است به چهره بی‌روح او نگاه کنید تا بفهمید لقب مرد یخی چقدر برازنده وی است. 18 فصل حضور در رقابت‌های فرمول یک برای این راننده فنلاندی، رکورد باتجربه‌ترین شرکت‌کننده را بهارمغان آورده است. انگیزه بالای وی در تیم‌های بزرگی مانند مک‌لارن، فراری، لوتوس و حالا هم در آلفارومئو، نشان می‌دهد که او شایسته جایگاه چهارم بهترین رانندگان فرمول یک است. به اعتقاد اغلب کارشناسان، در رایکونن 41 ساله هنوز هم اثری از کاهش سرعت دیده نمی‌شود.
3 – آلن پروست
تعداد قهرمانی: 4
فصل‌های حضور: 13
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 12
تعداد حضور در مسابقات: 199
تعداد پل‌پوزیشن: 33
تعداد پیروزی: 51
به قول اهالی دنیای فرمول یک، حالا به پودیوم (سه رتبه روی سکو) رسیده‌ایم. مدال برنز بهترین راننده فرمول یک، به افسانه زنده F1 یعنی پروست فرانسوی می‌رسد. صادقانه بگوییم او جزو معدودترین رانندگان عاشق در فرمول یک بود؛ کسی که سرعت برایش مفهومی فلسفی داشت. رکورد پیروزی‌های او از 1987 تا 2001، یعنی با 51 برد، دست‌نخورده باقی مانده بود. نبوغ پروست در محاسبه کاهش سرعت و سبقت‌گیری، لقب پروفسور را برای وی بهارمغان آورده بود. او بود که تکنیک صرفه‌جویی در لاستیک و ترمز را در مسابقات فرمول یک ابداع کرد.
2 – لوئیس همیلتون
تعداد قهرمانی: 7
فصل‌های حضور: 14
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 14
تعداد حضور در مسابقات: 265
تعداد پل‌پوزیشن: 98
تعداد پیروزی: 95
پادشاه فعلی دنیای فرمول یک را که حتماً می‌شناسید. انگلیسی پرتلاشی که در حال حاضر، تنها کسی است که رکورد شوماخر را شکسته است. با کمی ارفاق، می‌توان او را قهرمان یک دهه اخیر رقابت‌ها تلقی کرد. چه او را دوست داشته باشید و چه از او متنفر باشید، نمی‌توانید مهارت همیلتون را انکار کنید. او سال 2007 به مک‌لارن پیوست و با آن، دو قهرمانی به دست آورد. همیلتون کسی بود که نوار قهرمانی‌های آلونسو را پاره کرد. سبک خشن رانندگی او با ورود به تیم مرسدس در سال 2013، کمی پخته‌تر شد. تا این‌جای کار در فصل 2021 نیز، هنوز لوئیس در بالای جدول رانندگان قرار دارد و اگر اتفاق هولناکی رخ ندهد، شاید این لیست دستخوش تغییر شود.
1 – مایکل شوماخر
تعداد قهرمانی: 7
فصل‌های حضور: 19
تعداد حضور بین 10 نفر اول: 16
تعداد حضور در مسابقات: 306
تعداد پل‌پوزیشن: 68
تعداد پیروزی: 91
چه کسی می‌تواند ادعا کند که اعطای مدال طلای بهترین راننده تاریخ فرمول یک به شومی (لقب شوماخر) تعجب‌برانگیز بوده است؟ شوماخر، معیار همه رانندگان است. او تقریباً همه رکوردهای این ورزش را یک‌تنه جابه‌جا کرده است. این آلمانی متعصب، 19 سال رکورد تعداد پیروزی و 14 سال رکورد بیشترین مسابقات را در دست داشت. رانندگان، مربیان، مدیران و کارشناسان، برای او صفاتی مانند سریع، بااستراتژی، قابل‌اعتماد و سازگار توصیف کرده‌اند. شوماخر، اسطوره‌ای که الان 51 ساله است، در سال ۲۰۱۳ بر اثر حادثه اسکی در کوه‌های آلپ به کما رفت و گفته میشود که در سال ۲۰۱۹ به هوشیاری کامل رسیده است.
نکته پایانی
تردیدی نیست که در این لیست، جای خالی نام‌های بزرگی مانند جیم کلارک، استرلینگ موس، نیکی لائودا، نلسون پیکه، دیمون هیل، مارک وبر، آلبرتو آسکاری، جیمز هانت، نیکو روزبرگ، ماریو آندرتی، جک برابهام، نایجل منسل و بسیاری دیگر احساس میشود. ولی همان‌طور‌که گفته شد، همیشه انتخاب بهترین راننده فرمول یک با حواشی همراه بوده است و آن‌چه ارائه شد، بر اساس یک فرمول ریاضی بوده است.
بیشتر بخوانید
