جاده‌های ناایمن، رانندگی‌های خطرناک و خودروهای غیراستاندارد، همه و همه باعث شده تا آمار حوادث رانندگی در کشور ما بالاتر از میانگین جهانی باشد و جستجوی عباراتی مثل «مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف» در وب فارسی آمار قابل‌توجهی داشته باشد. ازآنجایی‌که در کشور ما ممکن است هر کسی گرفتار تصادف رانندگی و دردسرهای بعد از آن شود، دانستن مهلت شکایت بعد از تصادف و اقدامات بعد از آن ضروری است و به شما کمک می‌کند تا با اقدام به‌موقع، خسارت خود را بگیرید.
در این مقاله، به مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف و همچنین مهلت و نحوه شکایت از راننده مقصر می‌پردازیم.
مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف چقدر است؟
اگر بخواهید از طریق بیمه شخص ثالث راننده مقصر خسارت خود را بگیرید و اصطلاحاً از بیمه شکایت کنید، خواندن این بخش به دردتان می‌خورد. حتی اگر خودتان مقصر باشید و بخواهید خسارت جانی واردشده به خود را از طریق بیمه حوادث راننده (از پوشش‌های بیمه شخص ثالث) بگیرید، خواندن این بخش برایتان مفید خواهد بود.
در ادامه، به شما می‌گوییم که مواد مختلف قانون بیمه، در مورد مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف چه می‌گویند:
ماده 15 قانون بیمه
مراجعه به بیمه و اطلاع‌رسانی در خصوص تصادف، از مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف رانندگی است. بر اساس این ماده قانونی، بیمه‌گذار (راننده) تا 5 روز فرصت دارد تا بیمه‌گر (شرکت بیمه) را از وقوع حادثه مطلع کند. در صورت گذشت این زمان، بیمه‌گذار باید برای شرکت بیمه عذر موجه بیاورد و ثابت کند که به دلیل وقوع اتفاقات پیش‌بینی‌نشده، حوادث غیرمترقبه و … قادر به تماس با شرکت بیمه نبوده است.
ماده 32 بیمه اجباری
این قانون به مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف جرحی می‌پردازد. بر اساس این قانون، افراد زیان‌دیده (اعم از شخص ثالث یا خود راننده مقصر)، اولیای دم یا ورثه قانونی آن‌ها تا 20 روز بعد از صدور حکم دادگاه و قطعی شدن مبلغ خسارت، باید به شرکت بیمه مراجعه و برای دریافت آن اقدام کنند. این ماده، شرکت بیمه را هم موظف کرده تا در این مهلت مبلغ خسارت تعیین شده توسط دادگاه را به بیمه‌گر یا فرد زیان‌دیده پرداخت کند.
بعد از گذشت این مهلت، مراجعه به بیمه بعد از تصادف دیگر فایده‌ای ندارد و فرد خسارت‌دیده، اولیای دم یا ورثه او باید به دادگاه مراجعه کنند؛ چون شرکت بیمه بعد از 20 روز از صدور حکم، مبلغ خسارت را به صندوق خسارت‌های بدنی دادگستری واریز می‌کند.
همچنین لازم به ذکر است که در صورت شرب خمر و استعمال مواد مخدر توسط راننده مقصر، بیمه شخص ثالث ابتدا خسارت را پرداخت می‌کند و بعد آن را از راننده مقصر پس می‌گیرد.
ماده 36 قانون بیمه
همان‌طور که در توضیح ماده 15 گفتیم، بیمه‌گذار (در صورت داشتن عذر موجه) بعد از 5 روز هم می‌تواند برای دریافت خسارت به شرکت بیمه مراجعه کند. ماده 36 به حداکثر مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف یا اصطلاحاً «مرور زمان دعاوی برای بیمه‌گذار» می‌پردازد و بر اساس آن، اگر بیمه‌گذار بخواهد خسارت خود یا شخص ثالث را از شرکت بیمه بگیرد، حداکثر 2 سال فرصت دارد. بعد از گذشت این مدت، قانون بیمه حادثه را مشمول گذر زمان می‌داند و شرکت بیمه را از پرداخت خسارت معاف می‌کند.
به عبارت دیگر، بر اساس این قانون حداکثر مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف جرحی، فوتی و سایر حوادثی که نیاز به زمان زیاد برای مراجعه به پزشکی قانونی، دادگاه و انتظار برای صدور حکم دارند، تا 2 سال است.
مهلت شکایت بعد از تصادف چقدر است؟
در صورت فرار راننده از صحنه تصادف یا انصراف از پیگیری خسارت از بیمه شخص ثالث راننده مقصر به هر دلیل، هنوز راه شکایت برایتان باز است و می‌توانید با مراجعه به مراجع قانونی، خسارت خود را مطالبه کنید. گاهی اوقات هم مثل مراجعه به بیمه بعد از تصادف، برای این حالت هم محدودیت زمانی وجود دارد و در ادامه، به این محدودیت زمانی بر اساس نوع تصادف، می‌پردازیم:
مهلت شکایت بعد از تصادف غیر جرحی
در دادرسی مدنی، مرور زمان وجود ندارد و راننده خسارت‌دیده تا هر زمانی که بخواهد می‌تواند از راننده مقصر شکایت کند و خسارت خود را بگیرد. البته برای گرفتن خسارت باید مدارک قابل‌اثبات مثل کروکی پلیس و … داشته باشد.
مهلت شکایت بعد از تصادف جرحی
مهلت شکایت بعد از تصادف جرحی، به شدت خسارات وارد شده به زیان‌دیده بستگی دارد. بر اساس ماده 715 قانون مجازات اسلامی، موارد زیر در دسته تصادف جرحی غیرقابل‌گذشت قرار می‌گیرند و این حق را به زیان‌دیده می‌دهند که در هر زمانی از مقصر شکایت و حق خود را مطالبه کند:
- فوت
- سقط جنین
- تغییر شل دائمی اعضای بدن یا صورت زیان‌دیده
- ابتلای زیان‌دیده به مرض دماغی (روحی) یا جسمی
- از کار افتادن حواس پنج‌گانه
- از کار افتادن اعضای بدن دخیل در وظایف ضروری زندگی
بر اساس مواد 716 و 717 قانون مجازات اسلامی، موارد زیر در دسته تصادف جرحی قابل گذشت قرار می‌گیرند و زیان‌دیده می‌تواند حداکثر تا یک سال بعد از وقوع تصادف، از مقصر شکایت کند:
- زایمان قبل از موعد
- ضعف یا نقص دائمی یکی از اعضای بدن که در وظایف ضروری زندگی نقش ندارد.
- از بین رفتن قسمتی از اعضای بدن فرد زیان‌دیده بدون ازکارافتادگی
همچنین مهلت شکایت از راننده مقصر در صورت بروز خسارات جانی خفیف‌تر، همان یک سال است. بد نیست این نکته را بدانید که تصادف منجر به فوت، یک جنبه عمومی جرم هم دارد و بر اساس آن برای راننده مقصر مجازات 6 ماه تا 3 سال حبس در نظر گرفته می‌شود. البته اعمال این مجازات به شرطی است که فرد زیان‌دیده تا 2 سال بعد از وقوع حادثه از مقصر شکایت کند.
آیا امکان باطل کردن رضایت توسط زیان‌دیده وجود دارد؟
گاهی در مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف، زیان‌دیده و مقصر برای پرداخت خسارت با یکدیگر توافق می‌کنند و مقصر برای این که تخفیف‌های بیمه را از دست ندهد یا گرفتار مراجعه به بیمه، مراجع قانونی و … نشود، رضایت زیان‌دیده را جلب می‌کند.
بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث سال 1395، افرادی که بعد از ابلاغ این قانون در تصادفات رانندگی حادثه دیده و رضایت داده‌اند، می‌توانند رضایت خود را باطل و برای دریافت خسارت به مراجع قانونی مراجعه کنند؛ البته به شرطی که وقوع حادثه و خسارات ناشی از آن به تایید پلیس، پزشکی قانونی و … برسد.
مقصر تا چه مدت برای پرداخت دیه فرصت دارد؟
بعد از صدور حکم دادگاه، راننده مقصر باید در مدت مشخصی دیه را به حساب فرد زیان‌دیده یا دادگاه واریز کند. در ادامه به مهلت پرداخت دیه برای انواع مختلف حوادث رانندگی می‌پردازیم:
- دیه قابل‌پرداخت توسط شرکت بیمه: حداکثر تا 20 روز
- تصادف غیرعمدی: 2 سال قمری
- تصادف با علت خطای محض مثل خوابیدن و جنون هنگام رانندگی: 3 سال قمری
ازآنجایی‌که مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف جرحی نهایتاً 20 روز است و بیمه دیگه گرفتن دردسر کمتری نسبت به دادگاه دارد، توصیه می‌کنیم در همین زمان برای دریافت دیه از بیمه اقدام کنید.
شکایت بعد از تصادف؛ هر چقدر زودتر بجنبید بهتر است!
در این مقاله، به مهلت مراجعه به بیمه بعد از تصادف (جرحی و غیر جرحی) پرداختیم و به شما گفتیم که در بهترین حالت، بهتر است نهایتاً تا 5 روز بیمه را از وقوع حادثه مطلع کنید. همچنین به حداکثر زمان مطالبه خسارت جانی و مالی و شکایت از راننده مقصر در مراجع قانونی پرداختیم. با توجه به زمان بر بودن فرایند رسیدگی به پرونده‌های قضایی، توصیه می‌کنیم اول خسارت خود را از بیمه طلب کنید و بعد سراغ شکایت بروید.
