جا نرفتن دنده یکی از مشکلاتی است که در رانندگی با خودرو اتومات رخ می‌دهد. گاهی اوقات در زمان شروع به‌حرکت، دنده روی حالت P قفل می‌شود. در مواردی ممکن است دسته دنده روی حالت R قرار نگیرد. همچنین جا نرفتن دنده در حالت‌های D و N هم غیرممکن نیست. سوال اساسی این است که علت جا نرفتن دنده اتومات چیست؟ این پرسش ما را بر آن داشت تا در یک مطلب جداگانه به‌بررسی دلیل جا نرفتن دنده اتومات در حالت‌های مختلف را مورد بررسی قرار دهیم.
علت جا نرفتن دنده اتومات در شرایط مختلف
علت جا نرفتن دنده اتومات دنا پلاس و سایر خودورهای مشابه را می‌توان در موارد زیر جستجو کرد:
- بهم خوردن تنظیم کابل دسته دنده و گیرکس
- خرابی کلید STOP پدال ترمز
- عمل نکردن سلکتور گیربکس
- گرفتگی فیلتر گیربکس اتومات
- خرابی شیر برقی و سوپاپ گیربکس اتومات
- کاهش یا کثیف شدن روغن گیربکس اتومات
- داغ شدن گیربکس اتومات
- مشکل در واحد کنترل گیربکس اتومات
- خرابی مبدل گشتاور اتومات
در ادامه لازم است که هر یک از دلایل جا نرفتن دنده اتومات را جداگانه بررسی کنیم.
1. بهم خوردن تنظیم کابل دسته دنده و گیرکس
بین دسته دنده و گیربکس یک کابل متصل کننده وجود دارد که در صورت بهم خوردن تنظیم آن، دنده اتومات در حالت پارک جا نمی‌رود. در این حالت با تنظیم مجدد کابل بین دسته دنده و گیربکس، مشکل برطرف می‌شود. همچنین اگر قابل دسته دنده اتومات را بردارید، در ناحیه زیر آن یک دکمه سفید یا زرد رنگ وجود دارد که با فشار دادن آن و نگهداشتن در حد چند ثانیه می‌توانید دنده را از حالت P تغییر دهید.
2. خرابی کلید STOP پدال ترمز
علت جا نرفتن دنده اتومات 207 و سایر خودروها ممکن است ناشی از خرابی کلید STOP پدال ترمز باشد. در صورت خرابی این کلید، وقتی هنگام شروع حرکت، پا را روی پدال ترمز قرار می‌دهید، چراغ STOP پشت آمپر ماشین روشن می‌شود. در این حالت، کلید STOP پالس مبنی بر فشار دادن پدال ترمز را به ایسیو ارسال نمی‌کند. در نتیجه دسته دنده روی حالت P گیر می‌کند.
3. عمل نکردن سلکتور گیربکس
سلکتور گیربکس موظف است که حالت دسته دنده را شناسایی کرده و سیگنال آن را به ایسیو منتقل کند. اگر این قطعه مشکل پیدا کند، تشخیص تعویض دنده اتومات اتفاق نمی‌افتد و در نتیجه دنده جا نمی‌رود.
4. گرفتگی فیلتر گیربکس اتومات
شرط اصلی برای تعویض دنده راحت و سریع اتومات، جریان پیدا کردن روغن با فشار مناسب در مدار تعیین شده درون جعبه دنده است. یکی از دلایل مختل شدن جریان سالم روغن گیربکس، گرفتگی فیلتر آن است. این فیلتر برای جذب ذرات آلاینده موجود در روغن گیربکس به‌کار می‌رود. بدیهی است که گرفتگی آن منجر به‌افت فشار روغن در مدار گیربکس شده و در نتیجه با تقه زدن جعبه دنده همراه می‌شود. با تعویض فیلتر این مشکل قابل حل است.
5. خرابی شیر برقی و سوپاپ گیربکس اتومات
شیر برقی و سوپاپ‌های گیربکس اتومات قطعات کلیدی در انتقال روغن در مسیر تعیین شده جعبه دنده است. احتمال خرابی آن‌ها وجود دارد و در این حالت روغن با فشار مناسب در مدار گیربکس انتقال پیدا نمی‌کند. در نتیجه نیروی لازم برای تغییر دنده تامین نمی‌شود. ضمن اینکه احتمال داغ شدن گیربکس و همچنین سایش قطعات داخلی هم به‌شدت افزایش پیدا می‌کند.
6. کاهش یا کثیف شدن روغن گیربکس اتومات
علت جا نرفتن دنده اتومات 206 و سایر خودروها ممکن است ناشی از کمبود روغن گیربکس باشد. نشتی دلیل اصلی کاهش سطح روغن گیربکس است. هر چند سیکل حرکت روغن گیربکس بسته است؛ اما به‌مرور زمان، آلاینده‌های زیادی وارد روغن می‌شوند. این اتفاق باعث می‌شود که کیفیت روغن جعبه دنده تا حد زیادی افت پیدا کند. حتما بین 80 تا 100 هزار کیلومتر نسبت به تعویض روغن گیربکس اتومات اقدام کنید.
7. داغ شدن گیربکس اتومات
مجموعه‌ای از عوامل مانند کمبود روغن، عمل نکردن رادیاتور گیربکس و دمای بیش از حد هوا ممکن است که باعث داغ شدن گیربکس اتومات شوند. این اتفاق می‌تواند تبعات مختلفی را در پی داشته باشد که یکی از آن‌ها جا نرفتن دنده‌ها در حالت‌های گوناگون است. ضمن اینکه ممکن است دستور تعویض دنده با تاخیر زیاد هم صادر شود.
8. مشکل در واحد کنترل گیربکس اتومات
علت جا نرفتن دنده عقب اتومات می‌تواند ناشی از مشکل در عملکرد واحد کنترل گیربکس باشد. در این حالت، دستور لازم برای تعویض دنده صادر نمی‌شود و در نتیجه باید نسبت به‌عیب‌یابی واحد کنترل گیربکس و رفع مشکل آن بپردازید. هرچند که این اتفاق خیلی رایج نیست.
9. خرابی مبدل گشتاور اتومات
پرهزینه‌ترین علت جا نرفتن دنده ماشین اتومات، خرابی مبدل گشتاور است. خرابی بلبرینگ سوزنی، مشکل پیدا کردن مهر و موم مبدل، عملکرد نادرست شیر برقی و گیر کردن کلاچ اصلی‌ترین خرابی مبدل گشتاور هستند.
کلام پایانی
آنچه باید درباره دلیل جا نرفتن دنده اتومات بدانید را در این مطلب بررسی کردیم. حتما پیدا کردن علت جا نرفتن دنده اتومات را به متخصصان تعمیر جعبه دنده اتومات بسپارید. خیلی از اوقات این مشکل جدی نیست و با هزینه کمی برطرف می‌شود؛ اما اگر بد شانس باشید و این اتفاق به‌دلیل خرابی قطعاتی مانند مبدل گشتاور رخ داده باشد، مجبور هستید که هزینه زیادی بابت تعمیر مشکل جا نرفتن دنده اتومات بپردازید.
