کمتر راننده‌ای پیدا می‌شود که با مشکل روشن شدن چراغ چک ماشین روبه‌رو نشده باشد. اولین چیزی که به‌ذهن هر راننده‌ای در این شرایط می‌رسد، دیاگ زدن برای پیدا کردن مشکل یا خاموش شدن چراغ چک خودرو است. بد نیست که به‌عنوان راننده با علت روشن شدن چراغ چک خودرو هم آشنا باشید. در ادامه 13 علت این اتفاق را بررسی می‌کنیم.
دلایل روشن شدن چراغ چک ماشین
برخی از مهم‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک خودرو عبارت‌اند از:
- مشکل پیدا کردن باتری ماشین و اتصالات آن
- عدم کارکرد صحیح دینام و مشکل تسمه آن
- باز بودن یا مشکل درب باک بنزین
- مشکل در سیستم تهویه مطبوع خودرو
- مشکل در سیستم سوخت رسانی ماشین
- نصب غیر اصولی دزدگیر ماشین
- مشکل پیدا کردن سیستم دریچه EGR
- خراب شدن سنسور جریان هوا
- از کار افتادن کاتالیست ماشین
- آسیب دیدن سنسور اکسیژن
- خراب شدن شمع‌ها و کوئل
- مشکل پیدا کردن ترموستات
- نشتی خلاء
در ادامه لازم است هر یک از دلایل روشن نشدن چراغ چک خودرو را بررسی کنیم.
1. مشکل پیدا کردن باتری ماشین و اتصالات آن
روشن شدن چراغ چک 206 و سایر خودرو ممکن است به‌دلیل مشکل پیدا کردن باتری و اتصالات آن باشد. در ماشین‌های معمولی، چراغ چک دینام در این گونه مواقع روشن می‌شود. البته در برخی از خودروهای مجهز، چراغ اختصاصی برای باتری تعبیه می‌شود. برخی از مهم‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک ماشین در اثر مشکلات مربوط به‌باتری عبارت‌اند از:
- ضعیف شدن باتری
- خوردگی پایانه‌های باتری
- مشکل پیدا کردن سیم کشی متصل به باتری
- استفاده بیش از حد وسایل برقی در ماشین
- شل شدن کابل‌های متصل به باتری
2. عدم کارکرد صحیح دینام و مشکل تسمه آن
روشن شدن چراغ چک کوییک و سایر ماشین‌ها ممکن است نشانه عدم کارکرد صحیح دینام ماشین باشد. این اتفاق معمولا در اثر مشکل در سیم کشی بین دینام و باتری رخ می‌دهد. البته در مواقعی هم نشان‌دهنده تنظیم نبودن یا پاره شدن تسمه دینام است که عملا روند شارژ باتری ماشین توسط دینام را متوقف می‌کند.
3. باز بودن یا مشکل درب باک بنزین
اگر درب باک بنزین را به‌درستی نبندید، ممکن است چراغ چک در برخی از خودروها روشن شود. شل بودن درب باعث می‌شود که هوا به‌داخل باک راه پیدا کند و عملکرد سیستم سوخت‌رسانی ماشین مختل شود. گاهی اوقات علی‌رغم اینکه درب باک به‌درستی بسته شده باز هم چراغ چک روشن می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که درب باک با مشکل روبه‌رو شده و نیاز به تعمیر یا تعویض دارد.
4. مشکل در سیستم تهویه مطبوع خودرو
اگر با روشن کردن کولر ماشین شاهد روشن شدن چراغ چک هستید، باید در یکی از بخش‌های سیستم تهویه به‌دنبال ایراد باشید. در خودروهای قدیمی این احتمال وجود دارد که فیوزها، رله‌ها، سوئیچ‌ها و کابل‌های سیستم برق کولر به‌مرور زمان دچار فرسایش شده باشند و در نتیجه عملکرد درستی از خود نشان ندهند.
همچنین احتمال خرابی سنسورهای سیستم تهویه مطبوع مانند سنسور دما، سرعت فن و فشار گاز مبرد هم وجود دارد. در موارد معدودی هم ریشه مشکل به‌خرابی ماژول کنترل سیستم تهویه مطبوع ماشین بر می‌گردد.
5. مشکل در سیستم سوخت رسانی ماشین
روشن شدن چراغ چک دنا و بسیاری دیگر از خودروها ممکن است مربوط به مشکلات سیستم سوخت رسانی ماشین باشد. اگر بعد از بنزین زدن مشاهده می‌کنید که چراغ چک ماشین روشن می‌شود، ممکن است این اتفاق به‌دلیل تماس پیدا کردن بنزین با کنیستر رخ داده باشد. کنیستر بخارات موجود در باک بنزین را جذب می‌کند. اگر چنانچه باک بنزین را بیش از حد پر کنید، احتمال خیس شدن کنیستر وجود دارد و در نتیجه نمی‌تواند وظیفه خود را به‌درستی انجام دهد.
البته در مواردی هم چراغ چک به‌دلیل مشکل پیدا کردن سنسور سوخت ماشین روشن می‌شود. در این حالت، راهی به‌جز تعویض سنسور سوخت وجود ندارد. در موارد معدودی هم این امکان وجود دارد که چراغ چک به‌دلیل مشکل پیدا کردن انژکتور مانند گرفتگی سوزن آن روشن شود. در این حالت با شستشوی سوزن انژکتور، چراغ چک هم خاموش می‌شود.
6. نصب غیراصولی دزدگیر ماشین
دزدگیر ماشین به سیستم‌های برقی آن متصل می‌شود. به‌همین دلیل، اگر اصول نصب دزدگیر به‌درستی رعایت نشود، این امکان وجود دارد که کامپیوتر خودرو، دزدگیر را به‌عنوان یک سیستم خارجی مزاحم شناسایی کند. در این حالت، ایسیو فرمان روشن شدن چراغ چک را صادر می‌کند. اگر بعد از نصب دزدگیر با این مشکل روبه‌رو شدید، باید ایراد را در نحوه نصب دزدگیر جستجو کنید.
7. مشکل پیدا کردن سیستم دریچه EGR
دریچه EGR با هدف کنترل آلاینده‌های تولید شده در موتور و جلوگیری از انتشار بخشی از آن‌ها در محیط در مسیر خروجی اگزوز ماشین تعبیه می‌شود. این سیستم، بخشی از آلاینده‌ها را از طریق یک یک دریچه به‌سمت منیفولد ورودی هوای موتور هدایت می‌کند. به‌این‌ترتیب، میزان آلاینده‌های خروجی از اگزوز را کاهش می‌دهد.
مشکل پیدا کردن سیستم دریچه EGR می‌تواند منجر به روشن شدن چراغ چک ماشین شود. این اتفاق معمولا ناشی از گرفتگی دریچه و کثیف شدن پورت‌های آن رخ می‌دهد. اگر خوش‌شانس باشید و دریچه به‌طور کامل خراب نشده باشد، با تمیز کردن آن مشکل برطرف می‌شود. در غیر این صورت باید آن را تعویض کنید که معمولا قیمت بالایی هم دارد.
8. خراب شدن سنسور جریان هوا
سنسور هوا در مسیر ورود جریان هوا به‌درون موتور نصب می‌شود. این سنسور میزان هوای ورودی به‌موتور را در هر لحظه اندازه‌گیری می‌کند و داده‌ها را به ایسیو می‌فرستد. ایسیو این داده و سایر اطلاعات دریافتی از سنسورهای دیگر را تجزیه و تحلیل می‌کند تا فرمان لازم برای ترکیب سوخت و هوا با نسبت ایده‌آل در موتور را صادر کند. خراب شدن سنسور جریان هوا، ارسال سیگنال به‌ایسیو را مختل می‌کند. در نتیجه کامپیوتر دستور روشن شدن چراغ چک ماشین را صادر می‌کند.
9. از کار افتادن کاتالیست ماشین
خودروهای قدیمی که مسافت زیادی را طی کرده‌اند، معمولا با مشکل خرابی کاتالیست روبه‌رو می‌شوند. تجربه نشان می‌دهد که در بسیاری از خودروها، از کار افتادن کاتالیست باعث روشن شدن چراغ چک خودرو نمی‌شود؛ اما داستان در خصوص برخی از ماشین‌ها متفاوت است. خیلی از راننده‌ها به‌دلیل قیمت بالا و کمیاب بودن کاتالیست معمولا نسبت به‌تعویض این قطعه اقدام نمی‌کنند.
10. آسیب دیدن سنسور اکسیژن
یکی دیگر از قطعاتی که نقش کلیدی در عملکرد ایده‌آل کامپیوتر خودرو برای ترکیب سوخت و هوا در موتور دارد، سنسور اکسیژن است. این قطعه در مسیر خروجی آلاینده‌ها به‌سمت اگزوز نصب می‌شود و اکسیژن موجود در گازهای عبوری را اندازه‌گیری می‌کند. هرچه اکسیژن موجود در گازهای آلاینده بیشتر باشد، نشان‌دهنده کیفیت پایین‌تر عملیات احتراق در موتور است.
اگر سنسور اکسیژن آسیب ببیند، ارسال سیگنال از آن به ایسیو متوقف می‌شود. به‌همین‌دلیل، کامپیوتر دستور روشن شدن چراغ چک ماشین را می‌دهد. ضمن اینکه خرابی این سنسور تاثیر چشم‌گیری در افزایش مصرف سوخت خودرو دارد.
11. خراب شدن شمع‌ها و کوئل
شمع‌ها که مسئولیت جرقه زنی عملیات احتراق در موتور را بر عهده دارند، قطعاتی مصرفی هستند و بعد از مدتی نیاز به‌تعویض دارند. البته در مواردی که به‌دلیل جمع شدن آلاینده‌ها روی شمع‌ها، این قطعه از انجام وظیفه خود باز می‌ماند که در این حالت با تمیز کردن مشکل برطرف می‌شود. به‌هرحال، اگر شمع‌ها در ایجاد جرقه دچار مشکل شوند، چراغ چک خودرو روشن خواهد شد.
در مواردی هم مشکل مربوط به شمع‌ها نیست. بلکه کوئل خراب شده و در نتیجه انرژی الکتریکی مورد نیاز برای جرقه زدن در اختیار شمع‌ها قرار نمی‌گیرد. در این حالت هم چراغ چک خودرو روشن می‌شود.
12. مشکل پیدا کردن ترموستات
ترموستات یکی از قطعات مهم سیستم خنک کننده موتور است. این قطعه با اندازه‌گیری دمای مایع خنک کننده، دستور فعالیت فن با دور کند یا تند را صادر می‌کند. خراب شدن ترموستات این فرآیند را مختل می‌کند و در نتیجه چراغ چک ماشین روشن می‌شود. فراموش نکنید که خرابی ترموستات می‌تواند زمینه‌ساز داغ شدن بیش از حد موتور شود و آسیب‌های جدی را به‌بار بیاورد.
13. نشتی خلاء
در اصطلاح، هرگونه نشتی بین محدوده موتور و سنسور جریان هوا را تحت عنوان نشتی خلاء توصیف می‌کنند. ایجاد نشتی در این بخش باعث می‌شود که بخشی از هوای ورودی به موتور توسط سنسور جریان هوا اندازه‌گیری نشود. در نتیجه، سیگنال ارسال شده از سنسور جریان هوا به کامپیوتر اشتباه از آب در بیاید. این اتفاق باعث می‌شود که ایسیو دستور تزریق سوخت کمتری نسبت به‌هوای موجود در محفظه احتراق را صادر کند.
در نتیجه کیفیت احتراق کاهش پیدا می‌کند. تجربه نشان می‌دهد که این اتفاق در شرایط کار کردن خودرو در حالت درجا بیشتر رخ می‌دهد. روشن شدن چراغ چک ماشین در کنار صدای خش خش از ناحیه موتور به‌خصوص در دور موتور پایین، نشانه‌های نشتی خلاء هستند.
کلام پایانی
مهم‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک ماشین را بررسی کردیم. البته باید اشاره کنیم که ممکن است حتی در صورت بروز برخی از مشکلات، چراغ چک ماشین روشن نشود. برعکس این احتمال هم وجود دارد که چراغ چک خودرو به‌اشتباه روشن شود و با مراجعه به‌تعمیرگاه و دیاگ زدن، مشکل برطرف گردد. در هر صورت پیشنهاد می‌کنیم که هیچ‌گاه به‌سادگی از کنار روشن شدن چراغ چک خودرو نگذرید. گاهی اوقات این اتفاق مقدمه مشکلات به‌مراتب جدی‌تری است که می‌تواند خسارت‌های سنگینی را به‌دنبال داشته باشد.
