قیمت گذاری خودروی کارکرده در ایران کار چندان راحتی نیست؛ از یک طرف وجود چند پایه قیمت مختلف از قیمت بازار و کارخانه گرفته تا قیمت بورس و از طرف دیگر، تورم فزاینده کشور باعث شده که قیمتگذاری خودروی دست دوم در ایران به صورت روزانه انجام شود. اما نحوه قیمت گذاری خودرو کارکرده در ایران، علاوه بر قیمت خودروی صفر به عنوان قیمت پایه، به عوامل دیگری مثل مدل، کارکرد، رنگشدگی و… بستگی دارد. بنابراین تصمیم گرفتیم که جزئیات عوامل موثر بر تعیین قیمت خودرو دست دوم را به همراه کارشناس قیمتگذاری همراه مکانیک بررسی کنیم.
10 عامل موثر بر تعیین قیمت خودروی کارکرده در ایران
به طور کلی، نحوه قیمت گذاری خودروی کارکرده در ایران به این صورت است که یک قیمت پایه برای خودرو تعیین میشود و بعد بر اساس عوامل موثر در تعیین قیمت خودرو، میزان افت قیمت ماشین محاسبه خواهد شد. در ادامه، 10 عامل موثر در تعیین قیمت خودرو دست دوم را به همراه درصد افت قیمت برای هر عامل بررسی کردهایم.
1- ارزش بازار خودرو؛ قیمت پایه چند؟
مهمترین عامل در تعیین قیمت خودروی کارکرده در ایران، ارزش بازار خودرو است که به عنوان قیمت پایه در نظر گرفته میشود. در تعیین ارزش بازار خودرو، چند عامل مختلف تاثیرگذار هستند:
- قیمت خودروی صفر
- رقم معاملات خودرو در بازار
- قیمت خودروهای همرده در بازار
قیمت خودروی صفر
در شرایط فعلی، قیمت خودروی صفر بیشتر در تعیین ارزش بازار خودروهای داخلی موثر است، چون مدتهاست که مدلهای جدید خودروهای خارجی وارد کشورمان نمیشود. بنابراین، رصد کردن قیمت خودروهای صفر موجود در بازار، یکی از عوامل موثر در تعیین ارزش بازار خودروست. بعد از اینکه قیمت صفر یک خودرو به عنوان قیمت پایه مشخص شود، میتوانیم قیمت مدلهای کارکرده را با محاسبه میزان افت قیمت تعیین کنیم.
رقم معاملات خودرو در بازار
یکی از مهمترین روشهای قیمت گذاری خودرو کارکرده بررسی رقم معاملات خودروها در بازار آزاد است. با توجه به اینکه قیمت خودرو در ایرانبه صورت هفتگی و حتی روزانه تغییر میکند، برای تعیین قیمت خودرو دست دوم باید معاملات مربوط به آن خودرو را در همان روز و چند روز پیش بررسی کنیم تا به یک قیمت نسبتا دقیق برسیم.
قیمت خودروهای همرده در بازار
حالا اگر خودروی مورد نظر ما معاملات زیادی نداشت تکلیف چیست؟ در این شرایط، نحوه قیمت گذاری خودرو کارکرده بر اساس قیمت خودروهای همرده انجام میشود. به عنوان مثال، میتوانیم خودروی MVM 315 را مثال بزنیم که معاملات کمی در بازار دارد و قیمت دقیقی برای آن وجود ندارد. برای تعیین ارزش بازار این خودرو، معمولا آن را با خودروهای همرده مثل پژو 206 تیپ 2 مقایسه میکنند که از جنبههای مختلف تقریبا در یک حد و اندازه هستند. بنابراین ارزش بازار این خودروی چینی را میتوانیم بر اساس ارزش بازار 206 تیپ 2 با کمی بالا و پایین مشخص کنیم.
2- بازار خرید و فروش؛ خوش فروش یا بد فروش؟
شرایط بازار خرید و فروش یک خودرو از دیگر عوامل تعیین قیمت خودروی کارکرده است که تاثیر بسیار زیادی روی قیمت گذاری دارد. بازار داغ خرید و فروش یک خودرو یا اصطلاحا خوش فروش بودن آن باعث میشود که گاهی حتی یک خودرو بالاتر از ارزش بازار خود معامله شود! همانطور که بد فروش بودن یک خودرو، میتواند قیمت خرید و فروش آن را بین 5 تا 10 درصد کاهش دهد!
بایک سنوا یک مثال خوب از تاثیر بازار خرید و فروش روی ارزش بازار خودرو است. بایک سنوا یک خودرو با امکانات وکیفیت قابل قبول است اما بازار خرید و فروش خوبی ندارد و به همین دلیل، بین 20 تا 30 درصد پایینتر از ارزش واقعی خودش معامله میشود.
از مهمترین دلایل خوش فروش یا بد فروش شدن یک ماشین میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- دسترسی به لوازم یدکی و قطعات خودرو در بازار
- طراحی و ظاهر خودرو
- ارزش خرید خودرو
- خدمات پس از فروش
- شناخته شده بودن خودرو و برند آن
به عنوان مثال، در شرایط فعلی برخی خودروهای چینی به دلیل نبود خدمات پس از فروش و مشکلات دسترسی به قطعات با قیمتهای کمتری نسبت به هم ردههای خود خرید و فروش میشوند. یا مثلا در رابطه با ظاهر خودرو میتوانیم ماشینی مثل هافی لوبو را مثال بزنیم که طراحی جذابی نداشته و همین موضوع باعث شده که به سختی و با قیمت کمتری نسبت به خودروهای همرده خود در بازار خرید و فروش شود.
میخوای ماشینتو با کمترین بازدید و با هدیه 1 میلیونی بفروشی؟ از خدمات فروش خودرو همراه مکانیک کمک بگیر
3- کارکرد خودرو؛ چند تا کار؟
میزان کارکرد خودرو که توسط کیلومترشمار ماشین محاسبه میشود از دیگر عوامل موثر در قیمت گذاری خودروی کارکرده است. میزان کارکرد استاندارد برای یک خودرو حدودا 20 تا 25 هزار کیلومتر در سال است. بنابراین هر چه میزان کارکرد متوسط سالانه بالاتر از این عدد باشد، میزان افت قیمت خودرو نیز بیشتر خواهد بود. البته میزان کارکرد معمول برای خودروهای گران قیمت مثل بنز و BMW به مراتب کمتر از اینهاست و در حد سالانه 5 تا 10 هزار کیلومتر در نظر گرفته میشود.
معمولا افت قیمت برای خودروهایی که کارکرد آنها بیشتر از 100هزار کیلومتر است، محسوستر خواهد بود و به همین علت خیلیها ترجیح میدهند خودروی خود را قبل از رسیدن به این عدد بفروشند.
4- مدل خودرو؛ جوان یا سن بالا؟
مدل خودرو یا همان سال تولید خودرو هم در نحوه قیمت گذاری ماشین دست دوم اهمیت دارد. بسته به نوع خودرو معمولا بین 5 تا 10 درصد افت را باید برای هر سال در نظر بگیرید. حتی اگر خودروی خود را چند سال در پارکینگ هم بگذارید و کارکرد آن در حد خودروی تولید همین امسال هم باشد، باز هم افت مربوط به مدل خودرو شامل حال آن میشود. البته این افت در رابطه با خودروهایی که دیگر تولید نمیشوند، به مراتب کمتر است.
5- تصادفات سنگین؛ آسیب دیده یا سالم؟
هیچ چیزی به اندازه یک تصادف سنگین باعث افت قیمت خودرو نمیشود. تصادفاتی که در آنها ماشین دچار آسیب جدی شده و نیاز به خدماتی مثل شاسیکشی، صافکاری و نقاشی پیدا میکند. آسیبهای خودرو در تصادفات سنگین شامل موارد زیر میشود:
- ضربهخوردگی و غرشدگی
- ترکخوردگی
- جوشکاری
- تعویض
این موارد ممکن است برای قسمتهای مهم خودرو مثل شاسی، ستون و سقف اتفاق بیفتد و میزان افت قیمت برای آن معمولا بین 5 تا 10 درصد است. البته میزان افت بستگی به تعداد بخشهای آسیب دیده هم دارد. مثلا اگر شاسی عقب و جلو هر دو آسیب دیده باشند، افت قیمت به مراتب بالاتر خواهد رفت.
6- رنگ شدگی بدنه خودرو؛ چند لکه رنگ؟
رنگشدگی خودرو هم از آن دسته عوامل مهم است که تاثیر قابل توجهی روی تعیین قیمت خودروی کارکرده میگذارد. در تصادفات خودرو، 4 نوع ترمیم روی بدنه خودرو داریم:
- صافکاری بدون رنگ) صافکاری بدون اعوجاج و رنگ ریختگی افت قیمت ندارد
- لیسهگیری) اگر تمیز انجام شده باشد افت ندارد اما اگر حرفهای نباشد ممکن است شامل افت جزئی شود
- رنگ شدگی) هر چه اندازه بخش رنگ شده بزرگتر باشد، افت خودرو هم بیشتر خواهد شد. کمترین افت برای رنگشدگی گلگیرها و بیشترین افت مربوط به سقف خودرو است.
- تعویض) تعویض شدن بخشی از بدنه به این معنی است که شدت تصادف بالا بوده و امکان صافکاری وجود نداشته است. بنابراین میزان افت آن نسبت به رنگشدگی بالاتر خواهد بود. البته این روزها با توجه به هزینه دستمزد بالای صافکاری و رنگ، خیلیها تصمیم به تعویض قطعات میگیرند.
به طور کلی، بسته به نوع خودرو میتوانیم بگوییم که افت قیمت رنگ شدگی خودرو برای بخشهای مختلف آن بین 2 تا 10 درصد است. البته افت قیمت نهایی رنگ شدگی ماشین به تعداد بخشهای رنگشده بستگی دارد؛ مثلا اگر سقف و کاپوت ماشین هر دو رنگ شده باشند، افت ماشین تا 15 درصد هم بالا میرود. افت قیمت تعویض هم حدودا یک تا دو درصد بیشتر از رنگشدگی محاسبه میشود.
برای تعیین افت قیمت دقیق رنگ شدگی خودرو میتوانید از ابزار تخمین قیمت خودرو همراه مکانیک کمک بگیرید.
7- وضعیت فنی؛ سرحال یا خسته؟
وجود نواقص فنی یا نشانههای وجود نقص مثل ایراد در سیستم ترمز، صداهای غیرطبیعی، خروج دود سیاه از اگزوز و… از دیگر عوامل تعیین قیمت خودرو دست دوم هستند. البته توصیه میکنیم که از یک کارشناس خودروی حرفهای کمک بگیرید تا مشکلات فنی ماشین را شناسایی کنید و قبل از خرید از مالک بخواهید که این مشکلات را برطرف کند.
8- وضعیت داخل خودرو؛ مثل روز اول؟
وضعیت داخلی خودرو به خصوص در مورد خودروهایی با کارکرد بالاتر میتواند در نحوه قیمت گذاری خودرو کارکرده موثر باشد. وجود پوسیدگی در کف خودرو، پارگی و خراشیدگی روکشها، شکستگی در صندلی و… میتواند باعث افت قیمت ماشین شود. مبلغ این افت بستگی به میزان خرابی داخل خودرو و قیمت قطعات نیازمند تعمیر با تعویض دارد.
9- آپشنهای خودرو؛ فول آپشن یا خشک و خالی؟
آپشنهای یک خودرو در واقع بخشی از ارزش بازار یک خودرو هستند. اما ممکن است مالک خودرو امکانات و آپشنهای دیگری مثل دزدگیر یا دوربین دنده عقب را هم به خودرو اضافه کرده باشد که باعث افزایش قیمت آن بشود. در این شرایط، معمولا یک سوم قیمت روز آپشن باید به مبلغ اصلی خودرو اضافه شود.
10- رنگ خودرو؛ معمولی یا خاص؟
آخرین عامل موثر در تعیین قیمت خودروی کارکرده، رنگ خودروست. در کشور ما رنگ سفید به دلایل مختلف از جمله خوش فروش بودن، صافکاری و رنگ راحتتر و… مشتریان بیشتری دارد و معمولا ماشینهای سفید قیمت بالاتری دارند. اما گاهی هم رنگهای دیگر به ویژه مشکی در برخی خودروهای داخلی مثل 207 و همچنین خودروهای وارداتی طرفداران بیشتری دارد و قیمتش بالاتر از رنگ سفید تعیین میشود.
اگرچه رنگ مشکی زیبایی بیشتر و حس لوکس بودن را القا میکند اما مشکلاتی مثل زود کثیف شدن و آفتاب سوختگی را هم دارد که باید آنها را در نظر گرفت. همچنین موضوع جذب گرما باعث میشود که به خصوص در مناطق گرمسیر، قیمت خودروی سفید بیشتر از مشکی باشد.
گاهی قیمت یک خودرو فقط به دلیل تفاوت رنگ آن نسبت به مدل مشابه خودش بین 5 تا 10 درصد افت پیدا میکند؛ مزدا 3 قرمز مثال خوبی برای افت قیمت قابل توجه یک ماشین نسبت به رنگ سفیدش است. اگرچه که رنگهایی مثل قرمز همیشه خاص و تک هستند!
جمعبندی
به جز 10 عامل موثر در نحوه قیمت گذاری خودرو کارکرده که به بررسی آنها پرداختیم، عوامل دیگری مثل بیمهنامه خودرو، وضعیت لاستیکها و… هم هستند که به صورت جزئی روی قیمت خودرو تاثیر میگذارند. البته این موارد در سالهای اخیر و با توجه به افزایش نجومی قیمت خودروها به اندازه قبل مورد توجه نیستند.
به طور کلی اگر قصد فروش خودروی دست دوم را دارید، بهتر است قبل از اقدام برای این کار قیمت دقیق خودروی خود را بر اساس فاکتورهای گفته شده تعیین کنید تا با آگاهی بیشتری نسبت به قیمت وارد فرآیند مذاکره و چانهزنی برای فروش خودرو شوید.