در این مقاله از سری مقالات نکات فنی مجله خودرو همراه مکانیک قصد داریم در کنار شما همراهان گرامی‌به بررسی یکی دیگر از قطعات خودرو یعنی شمع خودرو بپردازیم.با همراه مکانیک همراه شوید تا در کنار شناخت بیشتر این قطعه خودرو از هر گونه خسارت وارده ناشی از خرابی شمع جلوگیری کنیم.
شمع خودرو چیست
خوب است در ابتدای مقاله به این موضوع که شمع خودرو چیست بپردازیم،هر خودرو از هزاران قطعه ریز و درشت مکانیکی و الکترونیکی ساخته شده که هر کدام در جای خود مهم و کاربردی هستند و در صورت نبودن یکی از آنها کارکرد خودرو با مشکل مواجه می‌شود. شمع از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین قطعات خودرو می‌باشد که تاثیر بسزایی در عملکرد خودرو دارد. شمع خودرو وظیفه جرقه زنی در داخل سیلندر و مشتعل کردن ترکیب سوخت و هوای فشرده شده در داخل سیلندر را برعهده دارد.
برای افزایش طول عمر خودرو خود مطالعه مقالات زیر را از دست ندهید:
5 علت که نشان از خرابی دینام دارد
اگر شمع ماشین از لحاظ کیفی در سطح مناسبی قرار نداشته باشد و در هنگام فشرده سازی ترکیب سوخت و هوا در زمان مناسب عمل جرقه زنی را انجام ندهد، اشتعال سوخت داخل سیلندر با مشکل مواجه شده و کارکرد موتور خودرو را با مشکل مواجه میکند.با این تفسیر، کیفیت و جنس شمع‌ها باید بسیار مناسب باشد تا در شرایط کارکرد تحت فشار و گرمای بالا بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.
در صورت خرابی شمع ممکن است کارکرد خودرو با مشکل مواجه شود و حتی تاثیر بسیاری در افزایش مصرف سوخت خودرو،کاهش شتاب خودرو و کارکرد نامنظم موتور خودرو داشته باشد.آیا از نحوه عملکرد این قطعه حساس در داخل موتور آگاهی دارید؟ آیا از زمان و نحوه تعویض شمع‌ها اطلاعات مناسبی دارید؟ آیا علائم خرابی شمع در خودرو و تاثیر آن بر عملکرد موتور خودرو را می‌شناسید؟ در ادامه به بررسی شمع و دلایل و علائم خرابی این قطعه مهم در داخل موتور خودرو می‌پردازیم.
ساختار شمع خودرو
شمع خودرو وسیله ای است که از یک طرف جریان الکتریسیته با ولتاژ بالا از طریق کوئل به آن اعمال شده و از سمت دیگر عمل انتقال الکتریسیته و جرقه زنی در داخل سیلندر را انجام می‌دهد تا با مشتعل کردن ترکیب سوخت و هوای موجود در داخل سیلندر موجب کارکرد موتور خودرو شود.
این قطعه در حالت کلی از دو الکترود منفی و مثبت تشکیل شده است که یک سمت شمع با رزوه فلزی به داخل سیلندر خودرو بسته شده و سمت دیگر آن با پوشش چینی عایق ورودی جریان الکتریسیته ولتاژ بالا از کوئل می‌باشد که وایر بر روی آن نصب می‌شود. از این عایق چینی شمع باید محافظت شود در صورتی که ضربه یا فشاری به شمع وارد شود که موجب صدمه خوردن این عایق چینی شود،موجب ایجاد مشکل در کارایی شمع و خراب شدن آن می‌شود.
دلایل خرابی شمع ماشین
حال زمان آن رسیده که در مور خرابی و زمان تعویض شمع خودرو صحبت کنیم.از آنجایی که شمع ماشین یک قطعه مصرفی در خودرو محسوب می‌شود و هر قطعه مصرفی پس از مدت کارکرد مشخصی باید تعویض شود تا خودرو عملکرد بهتری داشته باشد، شمع نیز از عمر محدودی برخوردار است. هر بار که توسط شمع جرقه ایجاد می‌شود مقداری از الکترود آن از بین می‌رود و در نتیجه پس از مدت زمانی این الکترود به صورت کامل فرسوده می‌شود و توان جرقه زنی آن کاهش یافته و موجب سوختن بد بنزین در سیلندر شده و راندمان موتور خودرو را به شدت کاهش می‌دهد.
همچنین شکسته شدن عایق چینی شمع ماشین در اثر برخورد‌های فیزیکی موجب خرابی شمع خودرو می‌شود. در اثر کارکرد زیاد شمع و واکنش‌های شیمیایی رخ داده در داخل سیلندر خودرو ممکن است الکترود سر شمع خودرو دچار خوردگی شده و کوتاه شود و موجب از دست رفتن کارایی آن شود.
علائم خرابی شمع
چندین علامت در کارکرد خودرو وجود دارد که می‌تواند از خرابی شمع‌ها ناشی شود از اولین علائم خراب بودن شمع خودرو استارت نخوردن مناسب خودرو، دیر روشن شدن خودرو، کاهش شتاب و افزایش مصرف سوخت خودرو می‌باشد.کارکرد نامنظم موتور خودرو نیز از علائم خرابی شمع می‌تواند باشد.
پس از مشاهده این علائم در خودرو می‌توان با باز کردن شمع‌های ماشین با چک کردن ظاهری آنها به خراب بودن شمع خودرو پی برد ، رسوب گرفتن سر شمع خودرو یکی است عواملی است که کارکرد شمع را با مشکل مواجه می‌سازد.
سیاه شدن سر شمع و یا روغن زدن آن نیز از عواملی است که موجب کارکرد نامطلوب شمع ماشین می‌شود. گاهی اوقات از بین رفتن الکترودهای شمع خودرو نیز با تشخیص چشمی‌قابل مشاهده می‌باشد که می‌توان پس از مشاهده نسبت به تعویض شمع‌های خودرو اقدام نمود.
انواع شمع ماشین
در چندین دهه تولید خودرو در سراسر جهان همچون سایر قطعات این خودروها شمع نیز هر روز پیشرفته تر شده و شمع ماشین با کیفیت مطلوب تر به بازار عرضه می‌شود. شمع دارای انواع مختلفی همچون شمع نیکلی، شمع ایریدیومی، شمع پلاتینیومی و شمع‌های چند الکترودی، که هر کدام از این شمع‌ها با توجه به متریال استفاده شده در تولید الکترودهای آنها کارکرد و طول عمر مختص خود را دارند. که در این بین شمع‌های ایریدیومی‌از طول عمر بالاتری نسبت به سایر شمع‌ها بهره‌مند هستند و کیفیت مناسبی را دارا می‌باشند.
تعویض شمع
با توجه به کیفیت سوخت نامطلوب در کشور ما و به تبع آن کارکرد شمع‌ها در محیط این سوخت موجب می‌شود تا شمع پس از مدتی فرسوده شده و کارایی مناسب خود را از دست بدهد. توصیه ای که اکثر سازندگان برای تعویض این قطعه بیان می‌کنند، تعویض شمع‌های نرمال خودرو پس از حدود پنجاه هزار کیلومتر کارکرد می‌باشد.
البته در این بین برخی از برندها شمع‌هایی را تولید می‌کنند که عمر مفید کارکرد آنها ۹۰ هزار تا ۱۵۰ هزار کیلومتر نیز می‌باشد. نکته ای که در این بین حائز اهمیت می‌باشد این است که در صورت بی‌توجهی به تعویض شمع‌ها در موعد مقرر ممکن است به دلیل کارکرد شمع در شرایط خاص و رسوبات و خوردگی اطراف شمع باز کردن شمع‌های ماشین نیز برای تعویض به کار دشواری تبدیل شود.
مقالات مرتبط:
رینگ اسپرت و عملکرد ان بر خودرو
با دی لایت خودرو بیشتر اشنا شوید
روغن ترمز و هیدرولیک را بیشتر بشناسید
راه‌های موثر برای کاهش مصرف سوخت
