خودروهای پلیس از نظر امنیت اجتماعی، جایگاه ویژه‌ای دارند. قابلیت بالای عملیاتی در شرایط ویژه، اصلی‌ترین فاکتور ناوگان نیروهای پلیس به حساب می‌آید. تقریباً در تمام کشورها، نیروهای انتظامی از خودروهایی بهره می‌برند که از نظر کیفیت و سرعت حرف‌هایی برای گفتن داشته باشند؛ در ایران نیز این‌چنین است. درواقع، تاریخ خودروهای پلیس نشان می‌دهد که در هر دوره‌ای، این نهاد حافظ امنیت از خودروهای به‌روز در زمان خود استفاده می‌کرد.
خودرو، فی‌نفسه وسیله نقلیه‌ای جذاب است. شرکت‌ها با طراحی‌های مختلف، آپشن‌های متعدد و البته مشخصات فنی رقابتی، سعی می‌کنند مشتریان بیشتری را به سمت خود جلب کنند؛ اما عجیب است که خودروهای پلیس همواره یک ابهت خاصی در چشم بیننده داشته‌اند. در تمام جوامع، خودروهای پلیس نمادی از اعمال قانون هستند. به همین دلیل است که رنگ‌بندی خودروهای پلیس، همیشه به‌گونه‌ای بوده است که به‌راحتی بین مدل‌های مشابه قابل‌تمایز باشد.
با همه این‌ها، بیایید اعتراف کنیم که هنوز هم خودروهای پلیس با رنگ مشکی جلوه‌ای به‌مراتب خیره‌کننده‌تر دارند. این داستان درباره تاریخ طولانی خودروهای پلیس ایران نیز صدق می‌کند؛ ناوگان وقت که آن روزها به اسم شهربانی معروف بود و اکنون در قالب نیروی انتظامی فعالیت می‌کند.
نگاهی به تاریخچه خودروهای پلیس در ایران
اطلاعاتی در دست است که نشان می‌دهد اولین خودروی انتظامی کشور، در دهه 20 شمسی وارد میدان شده است. این خودرو، درواقع یک دستگاه مرسدس‌بنز 170 بود؛ خودرویی که درواقع تنها برای رسمیت‌بخشیدن به این نهاد در نظر گرفته شده بود؛ چراکه غیر از نوشته «شهربانی کل کشور»، تفاوت دیگری با مدل‌های مشابه خود نداشت.
به‌مرور با توسعه مدیریتی شهربانی، المان‌های مدرن‌تری نیز به این خودروهای ویژه اضافه شد. در این فضا بود که فولکس‌واگن بیتل یا همان قورباغه‌ای خودمان وارد بازی شد. این‌بار روی خودروی انتظامی کشور، چراغ گردان و یک سیستم بی‌سیم بردکوتاه نیز نصب شده بود. این خودرو حتی برای هشداردادن، آژیر و بلندگو نیز داشت. استفاده از ترکیب رنگی مشکی و سفید، از این خودروی محبوب آلمانی آغاز شد. البته این شیوه رنگ‌آمیزی دقیقا مانند نمونه‌ای بود که خودروهای آمریکایی استفاده می‌کردند.
با آغاز دهه 40 شمسی و حضور مدل‌های آمریکایی در سطح کشور، نیروهای شهربانی نیز برای عقب‌نماندن از قافله، سراغ مدل‌های بهتری رفتند. دوج کرونت یکی از همین مدل‌ها بود که به‌لطف موتور قدرتمند خود، می‌توانست عملکردی فوق‌العاده در درگیری‌های پلیس داشته باشد. حالا دیگر مانند خودروهای پلیس امریکایی، این محصول نیز مجهز به یک پروژکتور دستی شده بود.
در دهه 50، شهربانی با چالش اعزام نیرو به مناطق صعب‌العبور مواجه شد. به همین دلیل، برای اولین‌بار و در اقدامی ساختارشکنانه، سراغ خودروهای شاسی‌بلند و آفرود لندروور و رنج‌روور رفت. اواخر همین دهه، دولت وقت دستور استفاده از خودروهای داخلی را صادر کرد. با توجه به اینکه در میان تمام خودروهای مونتاژ داخل این شورولت رویال بود که با ساختار پلیس هماهنگ بود، نیروهای نظامی از آن در ناوگان خود بهره بردند.
طی دهه 60 شمسی و ایام بعد از انقلاب با توجه به تحولات سیاسی که در رابطه ایران با آمریکا پیش آمده بود، همکاری خودروسازان دو طرف دیگر میسر نمی‌شد. به همین دلیل اولین، حضور خودروهای مدرن مرسدس‌بنز در نیروهای پلیس شکل گرفت.
کمی بعد، به دلیل هزینه‌های بالای استفاده از این برند اروپایی، مسئولان وقت به فکر استفاده از مدل‌های آسیایی مانند تویوتا افتادند. در دهه 70، تویوتا کریسیدا یکی از موفق‌ترین خودروهای پلیس کشور به حساب می‌آمد.
مرسدس بنز 170
این خودرو که درواقع همان مرسدس‌بنز W136 است، در بازار ایران به اسم 170 شناخته می‌شود. مرسدس بنز 170 تیپ S که در سال 1949 معرفی شد، نسخه 4 سیلندر مسافرتی این خودرو محسوب می‌شد که با تجهیزاتی بیشتر و اتاقی لوکس‌تر روانه بازار شده بود. درواقع، مدل 170 اس را باید اولین سری از کلاس لوکس و تشریفاتی مرسدس بنز قلمداد کرد.
فولکس‌واگن بیتل
قورباغه‌ای با شهرت جهانی! خودروهای دهه ۴۰ و ۵۰ میلادی، ساختاری کوچک و فانتزی با تزئینات فراوان داشتند و اغلب هزینه نگهداری آنها بسیار پایین بود. یکی از محبوب‌ترین این خودروها، فولکس‌واگن بیتل با اسم واقعی خودروی مردمی بود که در آغاز جنگ جهانی دوم عرضه شد.
دوج کرونت
این همان Coronet معروفی است که در قالب خودروی شهربانی خیابان‌های کشور را زیر نظر داشت. مدلی که به ایران آمد، مربوط به نسل پنجم بود. اطاعاتی در دست است که دولت وقت نسخه 6 سیلندر آن را وارد کرده بود.
لندروور دیفندر
این خودرو درحقیقت همان دیفندر سری 2 است؛ محصولی که به آن جیپ انگلیسی هم گفته می‌شود. اگرچه گفته می‌شود لندروور اولین بار توسط گروه مرتب خودرو وارد ایران شده است، اما اطلاعاتی در دست است که نشان می‌دهد اولین ویرایش آن یعنی لندروور سری یک، ابتدا از سوی شرکتی به نام «تجارتخانه بیدار» وارد ایران شد.
شورولت رویال
گفته می‌شود مالک شرکت بازرگانی جیپ ایران وقتی فهمید خودروهای آریا و شاهین تولید داخل دیگر توان رقابت با خودروهای وارداتی جدید را ندارند، با جنرال موتورز آمریکا همکاری کرد. او نام شرکتش را به جنرال موتورز ایران تغییر داد و یک سدان از برند Opel (اوپل آلمان آن روزها تحت مالکیت جنرال موتورز بود) را از سبد محصولات این شرکت انتخاب و آن را با نام شورولت رویال روانه جاده‌های ایران کرد. این خودرو درحقیقت، همان اوپل کومودور بود.
مرسدس بنز W123
این همان بنز 250 است که به آن دانشجویی هم می‌گفتند. تولید مرسدس‌بنز فوق به سال ۱۹۷۶ بازمی‌گردد؛ یعنی زمانی که شرکت سدان جدید سایز متوسط خود با کد W123 را جایگزین مدل مشهور سری W114 یا همان بنز معماری کرده بود. درواقع، خودروی جدید پاسخ دندان‌شکن اشتوتگارتی به اولین نسل ب‌ام‌و سری پنج بود که از سال ۱۹۷۲ توسط باواریایی‌ها در بازار حضور داشت.
تویوتا کریسیدا
عمده دلیلی که باعث شد تویوتا کریسیدا به خودرویی شناخته‌شده در ایران تبدیل شود، استفاده گسترده از این خودرو در ناوگان وزارتخانه‌ها و صداوسیما و البته نیروهای پلیس بوده است. البته مدل‌های وارد شده به کشور اکثراً از مدل‌های ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۰ هستند. گویا در آن سال‌ها، اکثر کریسیداها از کشورهای کویت و عراق یا با مجوزهای دانشجویی وارد کشور می‌شده‌اند. شرکت ایرتویا آن روزها این خودرو را فقط برای ارگان‌ها و نیروی انتظامی وارد کشور می‌کرده است.
پیکان
این خودرو که دیگر تعریف کردنی نیست. خاطره‌انگیزترین محصول صنعت خودروسازی که حال دیگر یک فرهنگ به حساب می‌آید. استفاده نیروهای پلیس از پیکان به دلیل قیمت پایین و البته هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه نگهداری‌اش بود.
مرسدس‌بنز W180
اسم اصلی آن پونتون است. محصولی که درواقع آغازگر تولید مرسدس‌بنز S کلاس شد. سری پونتون محصولات متنوعی از مرسدس‌بنز را شامل می‌شد که برترین نمونه آنها یعنی 220، با پیشرانه‌های 6 سیلندر و امکانات رفاهی متنوع راهی بازار می‌شدند. پونتون‌های شش سیلندر در ایران هم طرفداران زیادی داشتند.
مرسدس‌بنز W114
و این هم بنز معماری دوست‌داشتنی. لقبی که ناشی از علاقه قابل‌توجه قشر معمار و اصطلاحاً «بسازوبفروش» در ایران است. از آنجایی که تا پیش از تولید W124 نام‌گذاری رسمی E-Class برای این کلاس انتخاب نشده بود، این خودرو را با عنوان W115-200 می‌شناسند.
تحول در خودروهای پلیس ایران
تردیدی نیست که آغاز دهه 80 را باید بزنگاه مهم ناوگان نیروهای پلیس قلمداد کنیم. مبدأ تاریخی که طی آن مدل‌های مختلفی از برندهای معتبر جهانی به دست نیروهای پلیس افتادند. در این میان دو ارگان مجزا یعنی پلیس راهنمایی و رانندگی و نیروی انتظامی از خودروهایی مشابه ولی با رنگ‌آمیزی منحصربه‌فرد بهره می‌بردند.
در ادامه با لیستی از همه خودروهای پلیس جدید آشنا خواهید شد که بر حسب الفبا مرتب شده‌اند. این را هم اضافه کنیم که برخی از این خودروها به‌صورت محدود و توسط واحد خاصی از ناوگان راهنمایی و رانندگی و یا نیروی انتظامی استفاده شده بودند. برخی دیگر نیز فقط به‌عنوان نمایش تولید شده بودند.
ایسوزو D-Max
عرضه پیکاپ دو کابین ایسوزو دیمکس زمانی در ایران استارت خورد که بازار کشور تشنه پیکاپ‌های توانمند دو کابین دو دیفرانسیل بود. ولی بنا به دلایلی این خودرو که از سوی بهمن دیزل عرضه می‌شد، خیلی زود به پایان رسید.
پژو 206
هاچ‌بک محبوب فرانسوی‌ها از سوی نیروهای پلیس برای عملیات‌های سبک استفاده می‌شود.
پژو 207
نسخه به‌روزشده پژو 206 پلاس که در ایران به اسم پژو 207 شناخته می‌شود نیز از سوی نیروهای پلیس برای نظارت و گشت‌زنی استفاده می‌شود.
تویوتا Rav4
یکی از جدیدترین خودروهای ناوگان پلیس شاسی‌بلند مشهور تویوتا راوفور است. خودرویی در کلاس جهانی که به لطف قابلیت‌های بالای فنی، کیفیت فوق‌العاده و البته توان خارج جاده‌ای از سوی پلیس به خدمت گرفته شد.
تویوتا پرادو
شاید عجیب باشد ولی حتی تویوتا پرادو نیز در ناوگان نیروی انتظامی نیز دیده شده است.
تویوتا کرولا
اگر از دیدن این خودرو تعجب کرده‌اید باید بگوییم که تویوتا کرولا در کیش یک خودروی پلیس شناخته‌شده است.
تویوتا لندکروز جدید
یکی از جنجالی‌ترین خریدهای پلیس، ناوگان مجهز تویوتا لندکروز سری جدید بوده است. شاسی‌بلند کم‌رقیب آسیایی که مشخص است روی تواناهایی عملکردی آن حساب ویژه‌ای باز شده است.
تویوتا لندکروز قدیمی
البته استفاده از لندکروز در ناوگان پلیس سابقه‌دار است. پیش از این نیروی انتظامی از آن برای خودروهای سری ضربت و اقدامات ویژه نیز بهره گرفته است.
تویوتا هایلوکس
یکی از پرفروش‌ترین پیکاپ‌های دنیا نیز در لیست خودروهای عملیاتی پلیس چه راهنمایی و رانندگی و چه نیروی انتظامی حضور داشته است.
دنا
باید اعتراف کرد که دنا در ظاهر خودروهای پلیس، چهره‌ای جذاب‌تر پیدا کرده است.
رنو مگان
در گذشته‌ای نه‌چندان دور سدان محبوب رنو مگان در خیابان‌ها حضور پررنگ داشت. البته بخشی از این حضور مربوط به مشتریان معمولی و بخشی دیگر مربوط به نیروهای پلیس بوده است. مدت طولانی استفاده از مگان نشان می‌دهد که این خودرو چقدر برای پلیس بی‌دردسر بوده است.
سمند
حمل‌ونقل بخش فرماندهی و نیروهای کادر و حتی خودروهای راهنمایی و رانندگی برای اعمال قانون به عهده سمند بوده است.
سورن
کم‌وبیش سورن نیز در ماجرای ناوگان نیروهای پلیس نقش داشته است. از این خودرو هم در نیروی انتظامی استفاده شد و هم در بخش پلیس راهور.
سوزوکی ویتارا
بعید است در سفرهای استانی یکی از این خودروهای ژاپنی را ندیده باشید. خودروهایی که اغلب از سوی پلیس راه استفاده می‌شدند.
سیتروئن زانتیا
یکه‌تاز بخش پلیس نامحسوس، با اقتدار این فرانسوی تیزپیما بوده است.
شورولت تراورس
اوایل دهه 90 بود که انتشار عکس یک دستگاه شاسی‌بلند آمریکایی در ناوگان نیروهای پلیس تبریز خبرساز شد. این خودرو شورولت Traverse بود.
کاپرا
بله حتی پیکاپ‌های چینی نیز شانس خود را برای حضور در بین نیروهای پلیس محک زده بودند.
کیا سراتو
بعد از موفقیت رنو مگان، نهاد پلیس اقدام به جانشینی حجم گسترده‌ای از کیا سراتو با این خودروی فرانسوی کرد. سراتو علاوه بر نیروهای راهنمایی و رانندگی و پلیس در بخش پلیس نامحسوس نیز خدمت می‌کند.
مرسدس بنز C کلاس
این نسل مرسدس بنز C کلاس از سال 2000 تا 2007 تولید می‌شد و از اولین بنزهایی بود که توسط «ستاره ایران» به کشور وارد شد. استفاده از این مدل بنز در ناوگان پلیس راهور و نیروی انتظامی باعث شد تا این نسل C کلاس در بازار ایران به پلیسی معروف شود.
مرسدس بنز E کلاس
نام اصلی این خودرو مرسدس بنز کلاس E با اتاق W211 است. مرسدس‌بنزهای E کلاسی که در ناوگان پلیس بودند بسیار زود مستهلک شدند و مخارج نگهداری آنها سرسام‌آور شد. دولت تصمیم به فروش بنز الگانس به‌صورت مزایده‌ای کرد و آنها را از ناوگان خود خارج کرد.
مزدا 3
پلیس برای عملیات‌هایی که نیاز به توانایی قدرتی و سرعتی بالاتر است، مزدا 3 را خریداری کرد. یکی از اسپرت‌ترین سدان‌های خانوادگی کشور که به راحتی می‌تواند از پس تخلف رانندگان در اتوبان بربیاید.
نیسان پیکاپ
گشت‌زنی در مسیرهای صعب‌العبور، پلیس مرزی و مناطق کوهستانی وظیفه‌ای بود که نیسان پیکاپ به خوبی از عهده آن برآمد.
نیسان تینا
اینکه چرا این سدان نه‌چندان چابک و البته تا حدودی لوکس به خدمت پلیس درآمد، بیشتر می‌تواند جنبه نمایشی داشته باشد.
نیسان رونیز
با کارنامه درخشانی که رونیز بین جوانان و خانواده‌ها از خود به جای گذاشت، به راحتی خود را تبدیل به یکی از گزینه‌های خاص پلیس کرد.
نیسان ماکسیما
تا همین چند سال پیش می‌شد حضور این سدان قدرتمند 6 سیلندر را در آزادراه‌ها و بزرگراه‌های اصلی کشور مشاهده کرد.
هیوندای النترا
یکی از عجیب‌ترین خودروهای پلیس، همین هیوندای النترا بوده است. محصولی که البته به نظر نمی‌رسد هیچ‌گاه به‌صورت گسترده عملیاتی شده باشد.
هیوندای آزرا
این خودرو نیز می‌تواند کاندیدای خاص‌ترین خودروی پلیس کشور باشد. محصولی که در یکی از نمایشگاه‌های توانمندی‌های پلیس به نمایش درآمد.
هیوندای توسان
شاید باورکردنی نباشد ولی از این خودرو در پلیس نظارتی منطقه آزاد اروند استفاده می‌شده است. بنا بر این حضور آن در خوزستان و آبادان هم منطقی بوده است.
هیوندای سانتافه جدید
انتشار عکس شاسی‌بلند پرفروش و البته نه‌چندان ارزان هیوندای سانتافه نسل سوم (DM) با لباس نیروی انتظامی، بسیار حاشیه‌ساز شد. البته بعد از آن هیچ خبر جدیدی از حضور در خیابان‌ها نشد.
هیوندای سانتافه قدیم
پیش‌زمینه حضور سانتافه جدید در نیروی پلیس، همین مدل بوده است. نسخه‌ای که به نظر می‌رسد او نیز در یکی از نمایشگاه‌های مربوط به پلیس رونمایی شده است.
هیوندای سوناتا
اگر قرار است از خودروهای خاص پلیس حرف بزنیم، نباید از سوناتا هیبریدی غافل شویم. خودرویی که با هدف کاهش مصرف سوخت معرفی شده بود.
بیشتر بخوانید
- آشنایی با خودروهای کوچک لوکس بازار ایران
- ساده ترین خودروهای تاریخ
- جذاب‌‌ترین خودروهای پلیس جهان
- خودروهایی که تولیدشان در سال 2020 متوقف شد
- خودروهایی که پول نقد هستند!
- لوکس‌ترین تاکسی‌های جهان
در مورد روشنایی داخل اتاق ماشین شامل چراغهای کیلومتر ،ساعت ،و کلیدهای بخاری .کوکر وغیره
ممنون تشکرازهمه چیز
به نظر بنده نه تنها ناجا بلکه کلیه نیروهای نظامی مثل ستادکل نیروهای مسلح.سپاه وارتش هم باید همچین خودروهای بروز وآخرین سیستم رو داشته باشندتادر زمان نیاز درمقابل دشمن هم استفاده کنند.
ممنون بابت این مطالب تشکر