بانک مرکزی می‌گوید: حجم نقدینگی در جامعه در تابستان امسال با اضافه‌شدن 300 هزار میلیارد تومان دیگر، به مرز «سه هزار هزار میلیارد تومان» رسیده است. کارشناسان بازار سرمایه ، همواره نسبت به رشد بی‌پشتوانه و بی‌برنامه پایه پولی کشور هشدار داده‌اند. سونامی سرازیرشدن این نقدینگی به بازارهای موازی، آثار زیان‌باری در پی داشته است. به عبارت دیگر، هر بار که پول‌های سرگردان سر از بازار مسکن، بورس، ارز و البته خودرو درآورد، تبعاتی مهیب برای اقتصاد کشور به همراه داشته است.
سونامی نقدینگی در بازارهای سرمایه‌ای همیشه تابعی از یک الگوی قابل پیش‌بینی بوده است. کنش‌های روانی در سطح جامعه از بیم ضرر بیشتر یا به طمع سود بیشتر، یک بازار سرمایه‌ای را به مرز اشباع می‌رساند و در ادامه، منجر به شکل‌گیری حباب تورمی میشود. مرحله بعدی که اغلب دیگر نمی‌توان راه‌حلی برای آن پیدا کرد، چسبندگی قیمت‌ها و آغاز نارضایتی‌های اجتماعی است.
اکنون که گره اقتصادی دولت بیش از هر زمان دیگری درگیر مسائل بین‌المللی شده و معیشت مردم به‌صورت یومیه با چالش‌های فراوانی روبه‌رو است، نسخه ساده و کوتاهی برای حل این معضل نمی‌توان ارائه داد. به عبارت دیگر، ناظران بازار سرمایه تنها نسبت به مقصد بعدی این نقدینگی مخرب پیش‌بینی‌هایی مطرح می‌کنند.
در ادامه، به بررسی روند احتمالی گسیل سرمایه‌های مردمی به بازارهای موازی خواهیم پرداخت.
بازار مسکن: بی‌رمق و سراسر رکود
یکی از پرسودترین بازارهای سرمایه‌گذاری در طول تاریخ کشور، ملک، مستقلات، زمین و به عبارتی هرآن‌چه مربوط به مسکن است، به حساب می‌آید. مسکن یکی از قدیمی‌ترین کالاهای سرمایه‌ای است که هیچ‌گاه در سبد مصرفی خانوار تعریف نمی‌شود. بازار مسکن از اواسط سال 97 وارد فاز تورم شتابان شد و بررسی آمارها نشان می‌دهد این روند، تا اواخر تابستان امسال نیز ادامه داشته است.
باید اعتراف کرد که هجوم پول‌های سرگردان به بخش مسکن کار خود را کرده است. قیمت‌ها حالا به چنان مرزی رسیده‌اند که دیگر تهیه یک خانه کوچک در مناطق پایینی شهر نیز دور از ذهن به نظر می‌رسد. در تصدیق این شرایط، می‌توان گفت که اوضاع به حدی نابه‌سامان نشان می‌دهد که دولت تسهیلات مربوط به ودیعه مسکن را نیز فراهم کرده است. این خود گویای آن است که عملاً امیدی برای بهبود اوضاع متصور نیست.
با رکورد بازار مسکن، حتی سازندگان نیز رمقی برای تکمیل پروژه‌های خود ندارند. انبوه‌سازان مایل هستند در حاشیه شهر فعالیت کنند تا فعالیت آن‌ها با نقدینگی کمتر مردم، سازگاری بیشتری داشته باشد. بنابراین، بازگشت سرمایه‌های سرگردان به بازاری که هیچ سیگنال مثبتی ارسال نمی‌کند، اگر نگوییم غیرممکن است، بی‌تردید به‌سختی صورت می‌گیرد.
بازار بورس: بی‌اعتمادی فراگیر
فوران بی‌سابقه شاخص بورس در تابستان امسال به شکلی عظیم توانست سرمایه‌های سرگردان را از بازار سرمایه جمع‌آوری کند. به‌طوری‌که گفته میشود در این مدت، روزانه بیش از 1500 میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار سهام شده بود. همان زمان نیز کارشناسان نسبت به موقتی‌بودن این روند شارپی هشدار می‌دادند. از گوشه و کنار نیز خبرهایی مبنی بر دست‌کاری در ارزش سهام شرکت‌های بزرگ و کوچک به گوش می‌رسید؛ ولی سود کلانی که هرروزه راهی جیب سهام‌داران می‌شد، گوش شنوایی برای این هشدارها باقی نمی‌گذاشت!
سرانجام پیش‌بینی‌ها درست از آب درآمد و شاخص بورس که از 2 میلیون واحد نیز عبور کرده بود به کانال 1.3 میلیونی بازگشت و بسیاری از سهام‌داران با ضررهایی تا 60 درصد از این بازار خداحافظی کردند. جو روانی حاکم بر جامعه و دانش پایین اغلب سرمایه‌گذاران، کاری کرد که این بازار نیز از سکه بیفتد و دیگر اعتمادی به آن وجود نداشته باشد. حداقل در بازه میان‌مدت می‌توان تضمین داد که سرمایه‌های سرگردان راهی بازار بورس نخواهند شد.
بازار ارز: متزلزل و با ریسک بالا
فشارهای سنگین نهادهای امنیتی طی یک سال گذشته، بازار ارز به‌ویژه دلار را برای دلالان و واسطه‌ها ناامن کرده است. از سوی دیگر، تزریق اندک ارز توسط بانک مرکزی به بازار سرمایه و البته جریان اندک ورود ارز به داخل کشور، چالش کمبود نقدینگی ارزی را رقم زد. این اتفاق تا جایی پیش رفت که تقاضا برای دلار، نرخ آن را به کانال 30 هزارتومانی نیز کشاند. سرمایه‌های سرگردان در مدتی کوتاه به این بازار روی خوش نشان دادند ولی مدتی بعد، با گشایش ارزی و البته تزریق بانک مرکزی، بار دیگر شاهد ریزش نرخ ارز و ضرر ورود چشم‌وگوش‌بسته سرمایه‌داران بودیم.
در حال حاضر، بازار ارز روزهای خوبی را پشت سر می‌گذارد، ولی نه از حیث جذابیت سرمایه‌گذاری. تحولات بین‌المللی به‌ویژه انتخابات آمریکا حباب روانی نرخ ارز را تاحدودی شکسته است. در این شرایط، «تورم انتظاری» پیش می‌آید؛ به این صورت که فعالان این حوزه منتظر گام بعدی هستند تا حداقل از ضرر و زیان بیشتر جلوگیری شود.
بازار خودرو: دورنمای روشن
اختلاف قیمت خودرو از درب کارخانه تا بازار آزاد، همواره بهانه دل‌چسبی برای ورود سرمایه‌گذاران بوده است. از سودآوری حداقل 20 میلیون تومانی روی ارزان‌ترین محصول بازار تا استفاده چندصدمیلیونی روی خودروهای وارداتی، بسیاری از واسطه‌ها را ثروتمند کرد؛ اما تقریباً از ابتدای تابستان بود که قانون عدم امکان خریدوفروش محصولات پیش‌فروش شده، معادلات بازار سرمایه را بر هم ریخت. حالا دیگر اختلاف قیمت کارخانه و بازار چندان قابل‌دست‌یابی نیست. واسطه‌ها تنها به‌صورت زیرزمینی و البته غیرقانونی و فقط به‌صورت قولنامه‌ای میتوانند خودروی خریداری‌شده را به فروش برسانند؛ روشی بسیار پرریسک که حواشی فراوانی نیز در پی داشته است.
دولت در تلاش بوده است تا سرمایه‌ای‌بودن خودرو را از بین ببرد. این اتفاق طی هفته‌های اخیر تا حدودی میسر شده است؛ اما نکته اینجا است که تمایز تقاضای کاذب از تقاضای واقعی، تا حدودی غیرممکن است. این در حالی است که شرکت‌های خودروساز نیز نیاز به نقدینگی در چرخش دارند و بستن دست‌وپای خریدار نیز منجر به ضرر انباشته آن‌ها خواهد شد.
سناریوی جدید وزارت صمت برای متمرکزکردن هدف‌مند سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه خودرو، هدایت آن‌ها به سمت تولید است. با این روش، تقریباً تمام نیازهای دو طرف مرتفع میشود. سرمایه‌دار در فضایی بدون ریسک با تخفیفی قابل‌قبول به کالای خود می‌رسد و تولیدکننده نیز از حلقه درآمدزایی غافل نمی‌شود. پیش‌بینی کارشناسان بر این است که طی هفته‌های آینده با بهبود روند اقتصادی کشور، مسیر جدیدی برای تجمیع نقدینگی در سطح جامعه ایجاد میشود.
ایران خودرو چراغ اول را در این راه روشن کرده است و پس از هشت مرحله فروش فوق‌العاده، اولین طرح مشارکت در تولید را استارت زده است که البته با استقبال خوبی نیز روبه‌رو شده است؛ اگرچه همیشه بزرگ‌ترین چالش در بحث مشارکت با خودروسازان، میزان سود مشارکت بوده است. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران بر این باور هستند که این میزان سود، از نرخ سود بانکی کمتر است؛ اما نکته‌ای که به آن کمتر توجه میشود، افزایش قیمت خودرو به‌صورت سه‌ماهه است که می‌تواند بعد از یک یا دو سال، سود قابل‌قبولی را برای خریدار در پی داشته باشد.
بیشتر بخوانید
بله درست می فرمایید از الان مردم پول میدن لحظه شماری میکنن تا ۱۴۰۱ جالبه .!!!
متاسفانه با افزایش 3 ماه یک بار کار به جایی رسیده که اختلاف کارخانه و بازار حداقل شده و در بعضی موارد قیمت بازار پایین تر از کارخانه هست پس دیگر پیش خرید خودرو به نرخ روز توجیه اقتصادی ندارد بنظر بنده سرمایه گزاری در سهام بنیادی و سودساز معقول تر است البته بازار سهام در اغلب نمادها دارای حباب می باشد باید خیلی دقت نمود.
درود بر شما اصلا اگر ملک جز برای استفاده شخصی و ماشین نیز همینطور باشه….و مردم پولشونو در بورس سرمایه گذاری کنند بی شک به یه سود معقول میرسن و میتوانند ماشین و منزل خودشونو ارتقا بدند…